Suzanne Nadine Vega (z domu Peck; ur. 11 lipca 1959r) jest amerykańską piosenkarką i autorką piosenek inspirowanych folkiem. Kariera muzyczna Vegi trwa już prawie 40 lat. W połowie lat 80. i 90-tych wydała cztery single, które znalazły się na listach przebojów Top 40 w Wielkiej Brytanii: „Marlene on the Wall”, „Left of Center”, „Luka” i „No Cheap Thrill”.
„Tom's Diner”, który pierwotnie został wydany jako nagranie a cappella na drugim studyjnym albumie Vegi, Solitude Standing (1987), został zremiksowany w 1990 roku jako utwór taneczny przez angielski duet elektroniczny DNA z Vegą jako głównym artystą i stał się hitem Top 10 w pięciu krajach. Oryginalne nagranie a cappella tej piosenki zostało wykorzystane jako test podczas tworzenia formatu MP3. Rola jej piosenki w rozwoju kompresji MP3 skłoniła Vegę do nadania jej tytułu „Matki MP3”.
Vega wydała dziewięć albumów studyjnych, z których ostatni to An Evening of New York Songs and Stories z 2020 roku.
Suzanne Nadine Vega urodziła się 11 lipca 1959 roku w Santa Monica w Kalifornii. Jej rodzice rozwiedli się wkrótce po jej narodzinach. Jej matka, Pat Vega (z domu Schumacher), jest analitykiem systemów komputerowych o niemiecko-szwedzkim pochodzeniu. Jej ojciec, Richard Peck, ma pochodzenie angielskie, irlandzkie i szkockie. Jej ojczym, Edgardo Vega Yunqué, znany również jako Ed Vega, był pisarzem i nauczycielem z Portoryko.Kiedy Vega miała dwa i pół roku, jej rodzina przeprowadziła się do Nowego Jorku. Dorastała w hiszpańskim Harlemie i Upper West Side. Nie wiedziała, że Peck jest jej biologicznym ojcem, dopóki nie skończyła dziewięciu lat. Vega i Peck spotkali się po raz pierwszy, gdy miała prawie 20 lat i nadal utrzymują kontakt.
Uczęszczała do High School of Performing Arts (przemianowanej później na Fiorello H. LaGuardia High School), gdzie studiowała taniec współczesny i ukończyła szkołę w 1977 roku.
Suzanne Vega była jedną z pierwszych ważnych postaci w obfitującym plonie piosenkarek/autorek tekstów, które zyskały popularność pod koniec lat 80. i 90-tych. Jej stonowane, powściągliwe folk-popowe i wysoce literackie teksty (inspirowane głównie przez Leonarda Cohena, a także Lou Reeda i Boba Dylana) położyły podwaliny muzyczne pod to, co później stało się znakiem rozpoznawczym Lilith Fair, trasy, w której regularnie brała udział. Co więcej, jej przeboje „Luka” i „Tom's Diner” pomogły przekonać wytwórnie płytowe, że piosenkarki/autorki tekstów w stylu folk nie są już przeszłością, torując drogę przełomom Tracy Chapman, Michelle Shocked, Shawn Colvin, Edie Brickell, Indigo Girls i wielu innym. Wczesny sukces komercyjny Vegi pomógł otworzyć drzwi dla bogactwa talentów, ponieważ zdobyła platynowy album Solitude Standing z 1987 roku i utrzymała silną i oddaną rzeszę fanów.
Jej związek i małżeństwo z eksperymentalnym producentem Mitchellem Froomem w latach 90-tych zaowocowały dwoma intrygującymi albumami, 99.9 F z 1992 r. i Nine Objects of Desire z 1996 r. Po bolesnym rozwodzie Vega powróciła w 2001 r. ze swoim pierwszym albumem od pięciu lat, Songs in Red and Gray, który został przyjęty z jej najlepszymi recenzjami od dekady. Eksplorowała jazzowe aranżacje na Beauty and Crime z 2007 r. i napisała musical one-woman show, który został udokumentowany na albumie Lover, Beloved: Songs from an Evening with Carson McCullers z 2016 r.
Suzanne Vega urodziła się 11 lipca 1959 r. w Santa Monica w Kalifornii; jej rodzice rozwiedli się wkrótce potem, a po tym, jak jej matka (gitarzystka jazzowa) ponownie wyszła za mąż za portorykańskiego powieściopisarza Eda Vegę, rodzina przeprowadziła się do Manhattanu. Nieśmiałe i ciche dziecko, Vega nauczyła się jednak dbać o siebie, dorastając w trudnych dzielnicach hiszpańskiego Harlemu. Jej rodzice często śpiewali piosenki ludowe w domu, a gdy w wieku 11 lat zaczęła grać na gitarze, poczuła się przyciągnięta do poezji muzyki singer/songwriter (Dylan, Cohen) i znalazła schronienie przed chaosem Nowego Jorku w tradycyjnej muzyce folkowej (Woody Guthrie, Pete Seeger, Judy Collins, Joan Baez). W wieku 14 lat podjęła pierwsze próby pisania piosenek; jednak gdy jako nastolatka uczęszczała do High School for the Performing Arts, studiowała taniec, a nie muzykę. Następnie zapisała się do Barnard College na kierunek literatura i w tym czasie zaczęła grać w kawiarniach i na festiwalach folkowych na West Side i w pobliżu Uniwersytetu Columbia; wkrótce przeniosła się do klubów folkowych Lower East Side/Greenwich Village, w tym do słynnego klubu Folk City, w którym zaczynał Bob Dylan. W 1979 roku Vega wzięła udział w koncercie Lou Reeda, a efekt był objawieniem: oto artystka kronikująca surowy miejski świat, który znała Vega, ze szczegółami i wiedzą artysty folkowego.
Vega odkryła nowy głos i poczucie możliwości dla swojego oryginalnego materiału, a jej twórczość rozwijała się szybko.
Vega ukończyła college w 1982 roku i miała kilka mało znaczących prac, szybko stając się największą nadzieją sceny folkowej Greenwich Village. Jednak wytwórnie płytowe niechętnie zaryzykowały z piosenkarką/autorką tekstów przesiąkniętą muzyką folkową, ponieważ widziały niewielkie szanse na jakiekolwiek zyski komercyjne. Po trzech latach odrzuceń Vega i jej menadżerowie Ron Fierstein i Steve Addabbo w końcu przekonali A&M (którzy odrzucili ją dwukrotnie), aby dali jej szansę, a ona podpisała kontrakt w 1983 roku. Były gitarzysta Patti Smith Group Lenny Kaye został sprowadzony, aby współprodukować debiut z Addabbo i nadać mu łagodniejszy, bardziej współczesny smak.
Płyta zatytułowana po prostu Suzanne Vega została wydana w 1985 roku i spotkała się z dużym uznaniem krytyków. Dzięki singlowi „Marlene on the Wall” album stał się prawdziwym hitem w Wielkiej Brytanii, gdzie ostatecznie uzyskał status platynowej płyty; chociaż nie powtórzył tego sukcesu w Ameryce, sprzedaż albumu w nakładzie 200 000 egzemplarzy i tak była szokiem dla A&M (i Vegi). W przypadku kontynuacji z 1987 roku Vega przezwyciężyła blokadę pisarską, aby stworzyć eklektyczną partię nowego materiału i wykorzystała zaległe utwory, które nie pasowały do debiutu. Ponownie wyprodukowany przez Kaye i Addabbo, Solitude Standing był największym osiągnięciem Vegi; bogactwo i różnorodność jego kompozycji zostały uzupełnione o bardziej bujne aranżacje pełnego zespołu i bardziej przystępną (choć mniej folkową) produkcję.
Pierwszy singiel albumu, „Luka”, był przejmującą opowieścią z pierwszej ręki o znęcaniu się nad dziećmi, której zwięzłe (i fikcyjne) teksty trafiły w czuły punkt amerykańskich słuchaczy radia. W rezultacie album stał się natychmiastowym hitem po obu stronach Atlantyku; zadebiutował na drugim miejscu w Wielkiej Brytanii i w ciągu trzech miesięcy uzyskał status złotej płyty w USA, osiągając szczyt na 11. miejscu i ostatecznie platynową płytę. „Luka” osiągnął trzecie miejsce na amerykańskich listach przebojów - niespotykane w przypadku piosenkarza/autora tekstów w latach 80-tych przed Vegą - i został nominowany do trzech nagród Grammy. Podczas gdy wytwórnie płytowe spieszyły się, aby wypełnić niszę rynkową, o której istnieniu nie wiedziały (i odkrywając przy okazji kilka wielkich talentów), Vega spędził prawie rok w trasie w celu wsparcia płyty; wyczerpana wróciła do Nowego Jorku, aby wziąć trochę wolnego, a także po raz pierwszy odnalazła swojego biologicznego ojca.
Kiedy nadszedł czas nagrania jej trzeciego albumu w 1989 roku, Vega postanowiła sama go współprodukować ze swoim klawiszowcem/chłopakiem Antonem Sanko (wieloletni basista Michael Visceglia również miał swój udział). Vega zaczęła eksperymentować ze swoimi tekstami, wychodząc poza narracyjne piosenki fabularne, które dominowały na jej pierwszych dwóch płytach, i poprosiła minimalistycznego kompozytora Philipa Glassa o dodanie aranżacji smyczkowej. Rezultatem był Days of Open Hand, wydany w 1990 roku, ale nie przyniósł kolejnego przeboju i został nieco zagubiony w tasowaniu nowych wokalistek/autorek tekstów; chociaż sprzedał się przyzwoicie, recenzje były nieco mieszane.
Chociaż album nie odzyskał popularności Vegi z 1987 roku, była nadal - pośrednio -zaangażowana w jeden z najbardziej dziwacznych przebojów lat 90-tych. Dwóch brytyjskich producentów muzyki tanecznej, pracujących pod pseudonimem DNA, wzięło utwór a cappella Solitude Standing „Tom's Diner” i ustawiło go w elektronicznym rytmie tanecznym, wydając efekt jako bootlegowy singiel zatytułowany „Oh Suzanne”. Kiedy A&M odkryło piractwo, Vega postanowiło zezwolić na oficjalne wydanie singla pod oryginalnym tytułem, który stał się znaczącym hitem w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i gdzie indziej. W następnym roku Vega zebrała szereg innych niezamawianych wersji utworu i skompilowała je jako Tom's Album.
Zaintrygowana sukcesem „Tom's Diner”, Vega zaczęła szukać sposobów na otwarcie swojego muzycznego podejścia. Nawiązała współpracę z producentem Mitchellem Froomem, najbardziej znanym z pracy nad albumami z lat 90-tych Elvisa Costello, Richarda Thompsona i Crowded House. Froom zastosował swoje charakterystyczne podejście - dysonansowe aranżacje, brzęczącą perkusję- do albumu Vegi z 1992 roku, i chociaż 99.9 F° nie wykreowało jej na nowo jako artystki tanecznej (jak niektórzy się spodziewali), dźwięk płyty skupiony na syntezatorach był inny niż wszystkie jej poprzednie dzieła. Froom i Vega zaczęli się spotykać kilka miesięcy po ukończeniu płyty i ostatecznie się pobrali; ich córka, Ruby, urodziła się w 1994 roku, a Vega naturalnie zrobiła sobie przerwę od muzyki. Wróciła w 1996 roku z Nine Objects of Desire, ponownie z Froomem na krześle producenta, chociaż jego podejście było tym razem nieco mniej radykalne; jeśli chodzi o tematykę Vegi, była to nowo odkryta fizyczna zmysłowość zrodzona z jej doświadczeń małżeńskich i porodowych.
Jednak nie wszystko było dobrze przez długi czas; Froom zaczął spotykać się z piosenkarką Ally McBeal, Vondą Shepard, a on i Vega rozstali się w sierpniu 1998 roku. W 1999 roku Vega wydała retrospektywę najlepszych utworów Tried and True, podsumowującą jej wcześniejszą karierę (rozstała się również z wieloletnim menedżerem Ronem Fiersteinem); opublikowała również swoją pierwszą książkę The Passionate Eye, zbiór wierszy, tekstów piosenek, esejów, artykułów publicystycznych i tym podobnych. Vega zaczęła ponownie grać koncerty z basistą Michaelem Visceglią i pracowała nad materiałem poruszającym temat rozpadu jej małżeństwa. Songs in Red and Gray został wydany jesienią 2001 roku i oznaczał powrót do bardziej bezpośredniego brzmienia Suzanne Vega i Solitude Standing; przyniósł jej również najlepsze recenzje od czasu tamtych płyt.
Retrospekcja: The Best of Suzanne Vega ukazało się w 2003 r., po nim w 2006 r. ukazało się DVD/CD Live at Montreux 2004, a w 2007 r. zupełnie nowe Beauty & Crime. W 2010 r. Vega wydała Close Up, Vol. 1 i Close Up, Vol. 2 - pierwszą połowę proponowanego czterotomowego zbioru ponownie nagranych wersji piosenek z jej katalogu, wszystkie z uproszczonymi, nieozdobionymi aranżacjami, które podkreślają teksty i melodie - a po dwóch pierwszych częściach serii ukazało się Close Up, Vol. 3 w 2011 r. Ostatnie wydanie w serii, Close Up, Vol. 4: Songs of Family, ukazało się rok później, w 2012 r. i zawierało dwa wcześniej niepublikowane utwory - „The Silver Lady” i „Brother Mine”-które Vega napisała ponad 30 lat wcześniej.
Na początku 2013 r. zaprezentowała demo nowego materiału z pomocą Gerry'ego Leonarda, swojego dyrektora muzycznego na żywo. Zaowocowało to albumem Tales from the Realm of the Queen of Pentacles, który ukazał się w lutym 2014 r.
W 2011 r. Vega wystawiła monodram, w którym wykonała cykl piosenek o życiu i twórczości powieściopisarza Carsona McCullersa, napisany we współpracy z Duncanem Sheikiem. W 2016 r., gdy spektakl był wznawiany w Los Angeles, Vega wydała album ze swoimi piosenkami, Lover, Beloved: Songs from an Evening with Carson McCullers. Album został wydany przez własną wytwórnię Vegi, Amanuensis Productions. Na początku 2019 r. wystąpiła w rezydencji w nowojorskim Café Carlyle, śpiewając mieszankę oryginalnych utworów i coverów inspirowanych życiem w Nowym Jorku. Album na żywo z występu w Café Carlyle, An Evening of New York Songs and Stories, miał zostać wydany w 2020 r.
|
Single |
| Tytuł |
Wykonawca | Data wydania |
UK |
US |
Wytwórnia
[UK] |
Komentarz |
| Marlene On The Wall/Neighborhood Girls | Suzanne Vega | 11.1985 | 83[3] | - | A&M AM 275 | [written by Suzanne Vega][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo, Ronald K. Fierstein] |
| Small Blue Thing/The Queen And The Soldier | Suzanne Vega | 01.1986 | 65[3] | - | A&M AM 294 | [written by Suzanne Vega][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo] |
| Marlene On The Wall/Small Blue Thing - Live | Suzanne Vega | 03.1986 | 21[10] | - | A&M AM 309 | [written by Suzanne Vega][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo, Ronald K. Fierstein] |
| Left Of Centre/Undertow | Suzanne Vega Featuring Joe Jackson On Piano | 06.1986 | 32[12] | - | A&M AM 320 | [written by Suzanne Vega, Steve Addabbo][produced by Steve Addabbo, Arthur Baker] |
| Gypsy/Cracking (Live) | Suzanne Vega | 11.1986 | 77[3] | - | A&M AM 349 | [written by Suzanne Vega][produced by Steve Addabbo, Mitch Easter, Ronald K. Fierstein] |
| Luka/Straight Lines (Live) | Suzanne Vega | 05.1987 | 23[8] | 3[19] | A&M VEGA 1 | [written by Suzanne Vega][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo, Ronald K. Fierstein] |
| Tom's Diner/Left Of Center | Suzanne Vega | 07.1987 | 58[3] | - | A&M VEGA 2 | [written by Suzanne Vega][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo, Ronald K. Fierstein] |
| Solitude Standing/Ironbound / Fancy Poultry | Suzanne Vega | 11.1987 | 79[2] | 94[3] | A&M VEGA 3 | [written by Suzanne Vega, Anton Sanko][produced by Lenny Kaye, Steve Addabbo, Ronald K. Fierstein] |
| Book Of Dreams/Big Space | Suzanne Vega | 05.1990 | 66[3] | - | A&M AM 559 | [written by Suzanne Vega, Anton Sanko][produced by Suzanne Vega, Anton Sanko] |
| Tired Of Sleeping/Those Whole Girls (Run In Grace) | Suzanne Vega | 06.1990 | 101 | - | A&M AM 565 | [written by Suzanne Vega][produced by Suzanne Vega, Anton Sanko] |
| Tom's Diner/Big Space | DNA featuring Suzanne Vega | 07.1990 | 2[10] | 5[21] | A&M AM 592 | [gold-US][silver-UK][written by Steve Addabbo, Lenny Kaye ,Suzanne Vega][produced by Steve Addabbo, Lenny Kaye ,DNA] |
| Men In A War (Remix)/Undertow (Live In Israel) | Suzanne Vega | 08.1990 | 108 | - | A&M AM 584 | [written by Suzanne Vega][produced by Suzanne Vega, Anton Sanko] |
| In Liverpool/Some Journey | Suzanne Vega | 08.1992 | 52[2] | - | A&M AM 0029 | [written by Suzanne Vega][produced by Mitchell Froom] |
| 99.9 F°/Tom's Diner | Suzanne Vega | 10.1992 | 46[2] | - | A&M AM 0085 | [written by Suzanne Vega][produced by Mitchell Froom, Ronald K. Fierstein] |
| Blood Makes Noise/Neighborhood Girls | Suzanne Vega | 12.1992 | 60[3] | - | A&M AM 0112 | [written by Suzanne Vega][produced by Mitchell Froom, Ronald K. Fierstein] |
| When Heroes Go Down/Knight Moves | Suzanne Vega | 03.1993 | 58[1] | - | A&M AM 0158 | [written by Suzanne Vega][produced by Mitchell Froom, Ronald K. Fierstein] |
| No Cheap Thrill/Luka | Suzanne Vega | 02.1997 | 40[2] | - | A&M 5818692 | [written by Suzanne Vega][produced by Mitchell Froom] |
|
Albumy
|
| Tytuł |
Wykonawca | Data wydania |
UK |
US |
Wytwórnia
[US] |
Komentarz |
| Suzanne Vega | Suzanne Vega | 06.1985 | 11[71] | 91[31] | A&M 5072 | [platinum-UK][produced by Steve Addabbo ,Lenny Kaye] |
| Solitude Standing | Suzanne Vega | 05.1987 | 2[39] | 11[32] | A&M 5136 | [platinum-UK][platinum-US][produced by Steve Addabbo ,Lenny Kaye] |
| Days of Open Hand | Suzanne Vega | 05.1990 | 7[7] | 50[13] | A&M 5293 | [gold-UK][produced by Anton Sanko ,Suzanne Vega] |
| 99.9F° | Suzanne Vega | 09.1992 | 20[4] | 86[21] | A&M 54 0005 | [silver-UK][gold-US][produced by Mitchell Froom] |
| Nine Objects of Desire | Suzanne Vega | 09.1996 | 43[4] | 92[5] | A&M 54 0583 | [produced by Mitchell Froom] |
| Tried & True: The Best of Suzanne Vega | Suzanne Vega | 10.1998 | 46[4] | - | A&M 5409452 [UK] | [silver-UK] |
| Songs in Red and Gray | Suzanne Vega | 10.2001 | 100[1] | 178[1] | A&M 49 3111 | [produced by Rupert Hine] |
| Retrospective: The Best of Suzanne Vega | Suzanne Vega | 07.2003 | 27[6] | - | UMTV 9808884 [UK] | [gold-UK] |
| Beauty & Crime | Suzanne Vega | 08.2007 | 127[1] | 129[1] | EMI 0946 3 97342 2 1 [UK] | [produced by Jimmy Hogarth] |
| Tales from the Realm of the Queen of Pentacles | Suzanne Vega | 03.2014 | 37[1] | 173[1] | Cooking Vinyl COOKCD 600 [UK] | [produced by Gerry Leonard] |
