Web Analytics Z archiwum...rocka : Roy Orbison

czwartek, 24 października 2024

Roy Orbison

Ur. 23.04.1936 r. w Vernon w stanie Teksas, USA; zm.6.12.1988 r. w Hendersonville. Jeden z najciekawszych piosenkarzy lat sześćdziesiątych, choć zbyt późno doceniony przez krytykę.
Mistrz narracyjnych ballad opisujących często daremne zmagania z nieubłaganym losem. Predyspozycje wokalne wykorzystywał najchętniej śpiewając w wysokich, dramatycznych rejestrach. Debiutował jako wykonawca piosenek w stylu rockabilly w latach pięćdziesiątych, współpracując z Normanem Pettym i Samem Phillipsem.

 

Po przeniesieniu się do Nashville zatrudnił się jako kompozytor w firmie Acuff-Rose Music. Tantiemy z napisanego dla pierwszej żony, spopularyzowanego przez The Everly Brothers, przeboju "Claudette", wykorzystał na spłacenie nagraniowego kontraktu z wytwórnią Sun, dzięki czemu mógł przejść do małej firmy Monument.
 

Mimo kompozytorskich aspiracji, w 1960 r. trafił przelotnie na amerykańskie listy przebojów jako wykonawca tematu "Up Town". W kilka miesięcy później jego utwór "Only The Lonely" odrzucili Elvis Presley i Everly Brothers. Orbison postanowił nagrać go we własnej wersji, a efekt przeszedł wszelkie oczekiwania. Przebój trafił na szczyt brytyjskiej Top 20 i był bliski powtórzenia sukcesu w USA. Banalne "dum dum dum dummy doo wah, yea yea yea yeah" - nucone we wstępie, miało otworzyć nową epokę w dziejach beatowego popu, wibrujący zaś falset w finale piosenki uczynił z Orbisona klasyka gatunku.
 

Nieśmiały i zamknięty w sobie Roy ukrywał za ciemnymi szkłami swój wrodzony astygmatyzm, ale nawet to wykorzystano w kampanii reklamowej. Przez najbliższe pięć lat jego pesymistyczne ballady: "Blue Angel", "Running Scared", "Crying", "Dream Baby", "Blue Bayou" i "In Dreams" odnosiły niebywałe sukcesy w Wielkiej Brytanii i USA. Nawet w okresie inwazji muzyki Beatlesów (z którymi wkrótce serdecznie się zaprzyjaźnił) Orbison, jako jeden z nielicznych amerykańskich piosenkarzy, potrafił konkurować z ich przebojami na amerykańskim rynku.
 

W 1964 r. wprowadził na czoło list brytyjskich dwa single: patetyczny "It's Over" i zniewalający pokolenia słuchaczy "Oh Pretty Woman".
Drugi, zaczynający się prostym motywem werbla i akustycznej gitary, rozszedł się do dziś w podniebnych, dorównujących liczbie fanów nakładach, a w latach osiemdziesiątych przeżył drugą młodość jako motyw tytułowy przebojowego filmu (w reżyserii Gerry'ego Marshalla,z głośną rolą Julie Roberts.
Orbison wykorzystał w pełni swoją rynkową pozycję, lansując własne, odpowiadające jego wokalnym i autorskim preferencjom utwory. W drugiej połowie lat sześćdziesiątych tylko jeden z singli pieśniarza -"Too Soon To Know" - stał się prawdziwym bestsellerem (choć popularnością cieszyły się też "Lana" i "There Won't Be Many Coming Home"
. 

Roy koncertował często w Wielkiej Brytanii, którą uważał za swoją drugą ojczyznę. W 1966 r. przeżył osobistą tragedię: śmierć żony, Claudette, spowodowaną upadkiem z tylnego siodełka motocykla, w 1968 r. zaś w pożarze domu zginęło dwóch jego synów. Pomiędzy oboma ciosami doświadczył też twórczej porażki: rola śpiewającego kowboja w filmie "The Fastest Guitar Alive" ujawniła jego mizerne predyspozycje aktorskie. Koniec dekady zapowiadał wyczerpanie pomysłów piosenkarza, rozmieniającego się na drobne w tradycyjnym popie w rodzaju "Penny Arcade".
Równie jałowym okresem były dla Orbisona lata siedemdziesiąte, mimo że kompilacyjny album I'm Still In Love With You wszedł na szczyt długogrających płyt w Wielkiej Brytanii. Z końcem dekady pieśniarz poddał się operacji przeprowadzonej na otwartym sercu, a w 1980 r. został uhonorowany nagrodą Grammy za wykonywany w duecie z Emmylou Harris temat "That Lovin' You Feelin' Again" z filmu "Roadie".
 

W 1986 r. reżyser David Lynch wykorzystał dość perfidnie stary przebój Orbisona "In Dreams" w postmodernistycznym filmie "Blue Velvet".
 

W 1987 r. artysta dostąpił zaszczytu przyjęcia do rock'n'rollowego Panteonu Sławy, a podczas oficjalnej ceremonii wykonał "Oh Pretty Woman" wraz z Brucem Springsteenem.
Renesans popularności Roya wykorzystała wytwórnia Virgin, wydając jego największe przeboje wzbogacone współczesnymi technikami nagraniowymi. Efekt - jak łatwo było przewidzieć - był rozczarowujący; wielkość dawnych szlagierów wiązała się nierozerwalnie z brzmieniem i studyjnymi możliwościami minionej epoki. Film wideo, "A Black And White Night", stworzył image Orbisona - klasyka, odbierającego należne mu hołdy od gwiazd takich, jak Tom Waits, Bruce Springsteen i Elvis Costello.
 

Podobny rodowód miała współpraca z zespołem rockowych legend, The Travelling Wilburys, w którym znaleźli się też George Harrison, Bob Dylan, Tom Petty i Jeff Lynne. Pierwszy album grupy zawdzięczał wiele wokalnym i autorskim zdolnościom artysty.
 

W niespełna miesiąc po ukazaniu się przyjętej z mieszanymi uczuciami płyty, Orbison zmarł w Nashville na zawał serca. Wydany pośmiertnie longplay Mystery Train z 1989 r. miał być największym rynkowym sukcesem w dyskografii Roya, częściowo skutkiem towarzyszących edycji smutnych okoliczności. Na płycie znalazły się tematy zdra dzające optymistyczny nastrój pogodzonego z losem twórcy, którego głos przewyższał wszystkie poprzednie nagraniowe dokonania. Dynamiczny utwór "You Got It" i liryczny "She's A Mystery To Me" pozostaną wzruszającymi epitafiami Wielkiego Pana O. 

Single
Tytu³ WykonawcaData wydania UK US Wytwórnia
[UK/US] 		Komentarz
Ooby dooby/Go!Go!Go!Roy Orbison and Teen Kings06.1956-59[8]-/Sun 242[written by Wade Moore,Dick Penner]
Uptown/Pretty oneRoy Orbison01.1960-72[6]-/Monument 412[written by Joe Melson/Roy Orbison]
Only the lonely [Know how i feel]/Here comes that song againRoy Orbison06.19601[2][24]2[20]London HLU 9149/Monument 421[silver-UK][piosenka napisana pierwotnie dla Elvisa Presley'a][written by Joe Melson/Roy Orbison][produced by Fred Foster]
Blue angel/Today's teardropsRoy Orbison09.196011[16]9[14]London HLU 9208/Monument 425[written by Joe Melson/Roy Orbison][produced by Fred Foster]
I' m hurtin'/I can't stop loving youRoy Orbison12.1960-27[8]London HLU 9307/Monument 433[written by Joe Melson/Roy Orbison]
Running scared/Love hurtsRoy Orbison04.19619[15]1[1][17]London HLU 9342/Monument 438[written by Joe Melson/Roy Orbison][produced by Fred Foster]
Cryin'/Candy manRoy Orbison08.196125[9]2[16] side B:25[14]London HLU 9405/Monument 447[A:written by Joe Melson/Roy Orbison][B:written by Beverly Ross, Fred Neil][produced by Fred Foster]
Dream baby [How long must I dream]/The actressRoy Orbison02.19622[14]4[12]London HLU 9511/Monument 456[written by Cindy Walker][produced by Fred Foster]
The crowd/MamaRoy Orbison06.196240[4]26[10]London HLU 9561/Monument 461[written by Joe Melson/Roy Orbison]
Leah/Workin' for the manRoy Orbison09.1962side B:50[1]25[10] side B:33[11]London HLU 9607/Monument 467[A&B:written by Roy Orbison]
In dreams/ShahdarobaRoy Orbison02.19636[23]7[13]London HLU 9676/Monument 806[written by Roy Orbison][produced by Fred Foster]
Falling/Distant drumsRoy Orbison06.19639[11]22[8]London HLU 9727/Monument 815[written by Roy Orbison]
Mean woman blues/Blue bayouRoy Orbison09.19633[19]5[13] side B:29[10]London HLU 9824/Monument 421[A:written by Claude Demetrius][B:written by Roy Orbison,Joe Melson][produced by Fred Foster][#11 R&B; Chart hit for Elvis Presley in 1957]
Pretty paper/Beautiful dreamerRoy Orbison12.19636[11][11.64]15[7]London HLU 9930/Monument 830[written by Willie Nelson][produced by Fred Foster]
Born on the wind/What'd I SayRoy Orbison02.196415[10]-London HLU 9845/-[written by Roy Orbison, Bill Dees]
It' s over/Indian weddingRoy Orbison04.19641[2][18]9[11]London HLU 9882/Monument 837[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Wesley Rose]
Oh ,pretty woman/Yo te amo MariaRoy Orbison and The Candy Men08.19641[3][18]1[3][15]London HLU 9919/Monument 851[gold-US][written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Fred Foster]
Goodnight/Only with youRoy Orbison02.196514[9]21[7]London HLU 9951/Monument 873[written by Roy Orbison, Bill Dees]
[Say] You' re my girl/Sleepy hollowRoy Orbison07.196523[8]39[7]London HLU 9978/Monument 891[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Ride away/WonderingRoy Orbison08.196534[6]25[10]London HLU 9986/MGM 13 386[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Crawling back/If you can't say something niceRoy Orbison11.196519[9]46[7]London HLU 10000/MGM 13 410[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Let the good times roll/Distant drumsRoy Orbison11.1965-81[3]-/Monument 906[written by L. Lee][produced by Fred Foster]
Breakin' up is breakin' my heart/WaitRoy Orbison01.196622[6]31[8]London HLU 10015/MGM 13 446[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Twinkle toes/Where is tomorrowRoy Orbison04.196629[5]39[6]London HLU 10034/MGM 13 498[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Too soon to know/You'll never be sixteen againRoy Orbison08.19663[17]68[5]London HLU 10067/MGM 13 549[written by Don Gibson][produced by Rose And Viennou ][oryginalnie nagrana przez Dona Gibsona]
Lana/Our Summer SongRoy Orbison06.196615[9]-London HLU 10051/Monument 939[written by Orbison, Melson][produced by Fred Foster][oryginalnie nagrana przez Velvets]
There won' t be many coming home/Going Back To GloriaRoy Orbison11.196612[9]-London HLU 10096/-[written by Roy Orbison, Bill Dees]
Communication breakdown/Going back to GloriaRoy Orbison12.1966-60[7]-/MGM 13 634[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced byWesley Rose, Jim Vienneau]
So good/MemoriesRoy Orbison02.196732[6]132[1]London HLU 10113/MGM 13 685[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
Cry softly lonely one/PistoleroRoy Orbison07.1967-52[6]London HLU 10143/MGM 13 764[written by Melson, Gant][produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
She/Here comes the rain babyRoy Orbison10.1967-119[2]-/MGM 13 817[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
Walk on/FlowersRoy Orbison07.196839[10]121[2]London HLU 10206/MGM 13 950[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
Heartache/Sugar manRoy Orbison09.196844[4]104[1]London HLU 10222/MGM 13 991[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
My friend/Southbound Jericho ParkwayRoy Orbison04.196935[4]-London HLU 10261/MGM 14 039[written by Roy Orbison, Bill Dees][produced by Don Gant]
Penny arcade/Tennessee owns my soulRoy Orbison08.196927[14]133[1]London HLU 10285/MGM 14 079[written by King][produced by Wesley Rose]
So young [Love theme from "Zabriskie point"]/If i had a woman like youRoy Orbison05.1970-122[1]-/MGM 14 121[written by Orbison, Curb, Christian ][produced by Mike Curb ]
Easy way out/TearsRoy Orbison06.1979-109[3]-/Asylum 46 048[written by Jim Valentini, Frank Saulino, Richard Brannan][produced by Clayton Ivey, Terry Woodford]
That lovin' you feelin' again/Lola [Craig Hundley]Emmylou Harris &Roy; Orbison06.1980-55[8]WEA K 17 649/Warner 49 262[written by Roy Orbison, Chris Price][produced by Brian Ahern, Steve Wax, Shep Gordon][piosenka z filmu "Roadie"]
Wild Hearts (...Time)Roy Orbison06.1985-76[4]ZTT ZTAS 9/-[written by Will Jennings, Roy Orbison][produced by David Briggs, Will Jennings]
You got it/The only oneRoy Orbison01.19893[10]9[18]Virgin VS 1166/Virgin 99 245[written by Jeff Lynne,Roy Orbison & Tom Petty][produced by Jeff Lynne]
She' s a mystery to me/Dream BabyRoy Orbison03.198927[5]-Virgin VS 1173/Atco 99 227[written by David Evans, Paul Hewson][produced by Bono]
California Blue/Blue Bayou (Live)Roy Orbison07.198977[3]-Virgin VS 1193/-[written by R. Orbison, J. Lynne, T. Petty][produced by Jeff Lynne ]
I drove all night/Forever Friends [Sheena Easton]Roy Orbison06.19927[10]-MCA MCAS 1652/MCA 54 287[written by Steinberg, Kelly][produced by Jeff Lynne]
Crying/FallingRoy Orbison/K.D.Lang08.199213[6]-Virgin Am VUS 63/-[written by Roy Orbison, Joe Melson ][produced by Pete Anderson, Don Was, David Was]
Heartbreak radio/Crying [Roy Orbison And k.d. lang]Roy Orbison11.199236[3]-Virgin Am VUS 68/-[written by Troy Seals, Frankie Miller][produced by Jeff Lynne]
I drove all night/CryingRoy Orbison11.199347[2]-Virgin VUS 79/-[written by Billy Steinberg, Tom Kelly ][produced by Jeff Lynne]

Albumy
Tytu³ WykonawcaData wydania UK US Wytwórnia
[UK/US] 		Komentarz
Lonely and blueRoy Orbison06.196115[8][06.63]-London HAU 2342/Monument SM 14 007[produced by Fred Foster]
CryingRoy Orbison04.196217[3]21[31]London HAU 2437/Monument SM 14 007[produced by Fred Foster]
Greatest hitsRoy Orbison09.196240[1][09.67]13[140]Monument LMO 5007/Monument SM 14 009[gold-US][produced by Fred Foster]
In dreamsRoy Orbison08.19636[57]35[23]London HAU 8108/Monument SM 18 003[produced by Fred Foster]
Early OrbisonRoy Orbison10.1964-101[11]Monument LMO 5013/Monument SLP 18 023[produced by Fred Foster]
The exciting sounds of Roy OrbisonRoy Orbison07.196417[2]-Ember NR 5013/-
More of Roy Orbison' s greatest hitsRoy Orbison08.1964-19[30]Monument LMO 5014/Monument SLP 18 024[produced by Fred Foster]
Oh ,pretty womanRoy Orbison12.19644[16]-London HAU 8207/Monument SM 14 007
There is only one Roy OrbisonRoy Orbison09.196510[12]55[17]London HAU 8252/MGM SE 4308[produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
OrbisongsRoy Orbison11.196540[1][07.67]136[11]Monument LMO 5004/Monument SLP 18 035[produced by Fred Foster]
The Orbison wayRoy Orbison02.196611[10]128[3]London HAU 8279/MGM SE 4322[produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
Very best of Roy OrbisonRoy Orbison08.1966-94[9]-/Monument SLP 18 045
The classic Roy OrbisonRoy Orbison09.196612[8]-London HAU 8297/MGM SE 4379[produced by Wesley Rose, Jim Vienneau]
All time greatest hitsRoy Orbison01.197339[3]205[5]Monument MNT 67 290/Monument KWG 38 384[platinum-US][produced by Fred Foster]
The best of Roy OrbisonRoy Orbison11.19751[1][20]-Arcade ADEP 19/Trip TLX 8505[gold-UK]
Golden daysRoy Orbison07.198163[1]-Monument MNT 10 026[gold-UK]
In dreams-The Greatest hitsRoy Orbison07.198786[2]95[15]Virgin VGD 3514[gold-US][silver-UK][produced by T Bone Burnett, Roy Orbison, Michael Utley, David Lynch]
The legendary Roy OrbisonRoy Orbison10.19881[1][38]-Telstar STAR 2330 [UK][2x-platinum-US]
For the Lonely: 18 Greatest HitsRoy Orbison01.1989-110[13]Rhino 71 493
Mystery girlRoy Orbison02.19892[23]5[27]Virgin V 2576/Virgin 19 1058[platinum-US][platinum-UK][produced by Roy Orbison, Mike Campbell, Jeff Lynne, T Bone Burnett, Barbara Orbison, Bono]
A black and white nightRoy Orbison11.198951[3]123[12]Virgin V 2601[gold-US][produced by T Bone Burnett]
BalladsRoy Orbison10.199038[10]-Telstar STAR 2441 [UK]
King of heartsRoy Orbison & Friends12.199223[8]179[2]Virgin 86 520
The All-Time Greatest Hits Of Roy Orbison,Volume 1Roy Orbison01.1993-48[1]Monument44 348[platinium]
Super HitsRoy Orbison.1995-104Monument[gold-US]
The Very Best Of - The Greatest Hits Roy Orbison11.199618[15]-Virgin CDV 2804 [UK][platinum-UK]
The very best of Roy Orbison (1998 Version) Roy Orbison04.1997-186[1]Virgin 42 350
Love Songs Roy Orbison02.20014[10]-Virgin VTDCD 360 [UK][gold-UK]
The Platinum CollectionRoy Orbison08.200416[8]-EMi Virgin VTDCDX 632 [UK]
The Hits CollectionRoy Orbison08.2004170[1]-Virgin [UK]
The Very Best Of Roy OrbisonRoy Orbison10.200620[5]-Monument 82876812762 [UK][platinum-UK]
The Monument Singles CollectionRoy Orbison07.201187[1]-Sony Music 88697841582 [UK][platinum-UK]
Opus CollectionRoy Orbison.2011-65Legacy 88697895682 [UK]
The Ultimate CollectionRoy Orbison11.201610[32]-Legacy 88985379982 [UK][platinum-UK]
The RealRoy Orbison11.201681[1]-Sony Music CG 0888750771728 [UK]-
A Black & White Night Live 30Roy Orbison03.201774[1]-Legacy 88985404832 [UK]
A Love So BeautifulRoy Orbison (with the Royal Philharmonic Orchestra)11.20172[24]151Sony Music CG 88985450962 [UK][platinum-UK][produced by Nick Patrick,Don Reedman,Wesley Orbison ,Roy Orbison Jr. ,Alex Orbison,Chuck Fleckenstein,John Jackson]
Unchained MelodiesRoy Orbison (with the Royal Philharmonic Orchestra)12.20183[13]-Sony Music CG 19075910752 [UK][gold-UK]
A Love So Beautiful/Unchained MelodiesRoy Orbison (with the Royal Philharmonic Orchestra)06.201922[1]-Sony Music CG 19075961082 [UK]-
EP.' s
Only the onlyRoy Orbison05.196315[11]-London REU 1274
In dreamsRoy Orbison06.19636[44]-London REU 1373
It' s overRoy Orbison08.19643[23]-London REU 1435
Oh ,pretty womanRoy Orbison12.19649[15]-London REU 1437
Roy Orbison' s stage show hitsRoy Orbison02.196510[8]-London REU 1439
Autor: o
Etykiety: , ,

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Subskrybuj: Komentarze do posta (Atom)