Gene Krupa

Eugene Bertram Krupa (ur. 15 stycznia 1909r w Chicago, zm. 16 października 1973r w Nowym Jorku) - amerykański perkusista jazzowy polskiego pochodzenia, lider big-bandu, kompozytor, wczesny reprezentant stylu swing. Uchodzi za jednego z najlepszych perkusistów jazzowych wszech czasów.


Był najmłodszym z dziewięciorga dzieci Anny (z domu Osłowski) i Bartłomieja Krupa. Gene Krupa urodził się w Chicago, Illinois. Bartłomiej był polskim imigrantem urodzonym we wsi Łęki Górne na Podkarpaciu. Anna urodziła się w Shamokin w Pensylwanii i również była polskiego pochodzenia. Jego rodzice byli katolikami i przygotowali go do kapłaństwa. Uczęszczał do liceum Jamesa H. Bowena w południowo-wschodniej części Chicago. Po ukończeniu studiów przez rok uczęszczał do Kolegium im. św. Józefa w Indianie, ale uznał, że kapłaństwo nie jest jego powołaniem.

Krupa studiował u Sanforda A. Moellera i zaczął zawodowo grać na perkusji w połowie lat dwudziestych w zespołach w Wisconsin. W 1927 roku został zatrudniony przez konglomerat medialny MCA, aby zostać członkiem zespołu Thelma Terry and Her Playboys.

Debiutował w 1927 w zespole Eddiego Condona. W 1929 roku przeprowadził się do Nowego Jorku i pracował z zespołem Reda Nicholsa. W 1934 roku dołączył do zespołu Benny'ego Goodmana, gdzie jego gra na perkusji - zwłaszcza w hicie „Sing, Sing, Sing” - uczyniła go krajową gwiazdą. W 1938 roku, po publicznej kłótni z Goodmanem w Earl Theater w Filadelfii, opuścił Goodmana, aby założyć własny zespół i miał kilka hitów z piosenkarką Anitą O'Day i trębaczem Royem Eldridge'em. Krupa miał niezapomniany epizod w filmie Ball of Fire z 1941 roku, w którym on i jego zespół wykonali rozszerzoną wersję przeboju Drum Boogie.W latach 1935–1938 grał w orkiestrze Benny’ego Goodmana. Od 1938 do 1943 był liderem własnego big bandu, który został rozwiązany po tym, jak Krupa trafił na 3 miesiące do aresztu za posiadanie narkotyków i zatrudnienie w zespole nieletniego muzyka. Początkowo groziło mu 5 lat więzienia, jednak zarzuty zostały oddalone. 

Po wyjściu na wolność Krupa zreorganizował swój zespół, dodając dużą sekcję smyczkową, w której grał Charlie Ventura na saksofonie. Był to jeden z największych zespołów tanecznych tamtej epoki, czasami liczący nawet czterdziestu muzyków. Pod koniec lat 40-tych stopniowo zmniejszał liczebność zespołu, a od 1951 r. prowadził trio lub kwartet, często z udziałem multiinstrumentalisty Eddiego Shu grającego na saksofonie tenorowym, klarnecie i harmonijce. Regularnie pojawiał się w programach Jazz At the Philharmonic.

 

Po roku założył swój drugi zespół, w którym karierę zaczynał, między innymi Gerry Mulligan. Big-band działał do 1951r. Jego istnienie zakończyło założenie przez Gene'a tria i jego występ w ramach Jazz at the Philharmonic. W 1954 wraz z innym bębniarzem, Cozym Cole'm założył szkołę gry na perkusji. Mimo regularnego koncertowania, po założeniu szkoły Krupa skupił się na działalności edukacyjnej. W 1959 nagrano film fabularny w oparciu o życie perkusisty, zatytułowany "Drum Crazy: The Gene Krupa Story". Rolę artysty zagrał w nim Sal Mineo. 

16 października 1973 Krupa zmarł w swoim domu w Yonkers w stanie Nowy Jork. Chociaż od kilku lat leczył się na białaczkę, oficjalną przyczyną śmierci była niewydolność serca. Uczestnicząc w mszy żałobnej w kościele St. Dennis Roman Catholic w Yonkers, Goodman, Freeman i McPartland zebrali się, aby oddać hołd człowiekowi znanemu milionom słuchaczy jako „The Chicago Flash” – najbardziej charyzmatycznej i innowacyjnej legendzie perkusji ery swingu.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Fare Thee Well, Annie Laurie	Gene Krupa and His Orchestra	01.1938	-	18[1]	Brunswick 8139	[vocal:Jerry Kruger][written by Benny Krueger, Claude Thornhill & Mitchell Parish]
Grandfather's Clock/I Know That You Know	Gene Krupa and His Orchestra	05.1938	-	15[3]	Brunswick 8124	[written by Henry Clay Work]
Ta-Ra-Ra-Boom-Der-E	Gene Krupa and His Orchestra	02.1939	-	15[1]	Brunswick 8296	[written by Henry J. Sayers]
You Taught Me To Love Again/Jungle Madness	Gene Krupa and His Orchestra	08.1939	-	17[1]	Brunswick 8400	[written by Tommy Dorsey, Henri Woode & Charles Carpenter]
Down Argentina Way/ Two Dreams Met	Gene Krupa and His Orchestra	12.1940	-	15[2]	Okeh 5826	[vocals:Irene Daye][tytułowa piosenka z filmu][written by Harry Warren & Mack Gordon]
Tonight (Perfidia)/Never Took A Lesson In My Life	Gene Krupa and His Orchestra	02.1941	-	13[2]	Okeh 5715	[vocals:Howard Dulany][#15 hit for The Ventures in 1960][written by Alberto Domínguez, Xavier Cugat]
High On A Windy Hill/It All Comes Back To Me Now	Gene Krupa and His Orchestra	02.1941	-	A:2[6];B:2[5]	Okeh 5883	[A:written by Joan Whitney & Alex Kramer][B:written by Hy Zaret, Joan Whitney & Alex Kramer]
There'll Be Some Changes Made/These Things You Left Me	Gene Krupa and His Orchestra	03.1941	-	13[1]	Okeh 6021	[vocal: Irene Daye][piosenka z filmu "Play Girl"][#5 hit for Ethel Waters in 1922][written by William Benton Overstreet & Billy Higgins]
Georgia On My Mind/Alreet	Gene Krupa and His Orchestra	06.1941	-	18[1]	Okeh 6118	[vocal: Anita O'Day][#1 hit for Ray Charles in 1960][written by Hoagy Carmichael & Stuart Gorrell]
Just A Little Bit South Of North Carolina/Let's Get Away From It All	Gene Krupa and His Orchestra	06.1941	-	9[1]	Okeh 6130	[vocal: Anita O'Day][written by Sunny Skylar, Bette Cannon & Arthur Shaftel]
Let Me Off Uptown/Flamingo	Gene Krupa and His Orchestra	09.1941	-	10[1]	Okeh 6210	[vocal: Anita O'Day & Roy Eldridge][written by Redd Evans & Earl Bostic]
Along The Navajo Trail/A Tender Word Will Mend It All	Gene Krupa and His Orchestra	10.1945	-	7[2]	Columbia 36846	[vocal: Buddy Stewart][written by Richard Charles Krieg , Larry Markes & Eddie DeLange]
Chickery Chick/Just A Little Fond Affection	Gene Krupa and His Orchestra	12.1945	-	10[5]	Columbia 36877	[vocal: Anita O'Day][written by Sidney Lippman & Slyvia Dee]
Boogie Blues/Lover	Gene Krupa and His Orchestra	07.1946	-	9[6]	Columbia 36986	[vocal: Anita O'Day][written by Gene Krupa & Remo Biondi]
Bonaparte's Retreat/My Skandinavian Baby	Gene Krupa And His Chicago Jazz	06.1950	-	9[15]	RCA Victor 3766	[vocal: Bobby Soots][written by Pee Wee King]