Ghostface Killah

Kiedy wpada ci w ręce nowy album Ghostface Killah, nie masz innego wyjścia, jak tylko się w nim zagubić - pisze o współzałożycielu kultowego rapowego projektu Wu-Tang Clan "New York Times". Sam Ghostface Killah jest we własnej ocenie bardziej dosadny. -Wiem, że czarnuchy mnie kochają - cytuje go strona wytwórni Def Jam.


- Gdziekolwiek nie pojadę - na północ, na południe czy na zachód - czarnuchy okazują mi miłość, bo szanują mnie jako prawdziwego artystę. Dennis Coles (bo takie dane raper ma paszporcie) urodził się 9 maja 1970 roku na Staten Island w Nowym Jorku, gdzie przemieszkał dzieciństwo i od szóstego roku życia wychowywał się bez ojca. Sceniczny pseudonim raper przejął od postaci niegodziwca pojawiającej się w filmie kung-fu z 1979 roku "Ninja Checkmate" (zwanego też "The Mystery of Chess Boxing") a w przeciągu kariery posługiwał się także takimi przydomkami, jak chociażby Ghostface, Ironman, Tony Starks czy Pretty Toney.

Po raz pierwszy świat miał szansę usłyszeć ostrą nawijkę Ghostface Killah w utworze "Bring da Ruckus" na wydanej w 1993 roku debiutanckiej płycie grupy Wu-Tang Clan "Enter the Wu-Tang (36 Chambers)", ale w początkowym okresie kariery artysta podczas sesji zdjęciowych oraz występów pokazywał się wyłącznie w masce, przywdziewanej ponoć z powodu poszukiwania jego osoby przez policję i noszonej aż do czasu oczyszczenia go z zarzutów. - Byłem zwykłym ulicznym czarnuchem - wspominał później w rozmowie z portalem AV Club. - Okradałem czarnuchów, biłem czarnuchów, strzelałem do czarnuchów. Tak było przed Wu-Tang Clanem i gdybym musiał, robiłbym to znowu. Ghostface Killah uważany jest za jednego z głównych założycieli wspomnianego legendarnego hiphopowego projektu.

- Kiedy RZA zdecydował się założyć Wu-Tang, to ja byłem tym, który znał wszystkich - czytamy wypowiedź muzyka na stronie Def Jam. - Tak więc to ja powiązałem wszystkich ze sobą i dlatego zostałem producentem wykonawczym na "36 Chambers".

Po wielkim sukcesie Clanu jego członkowie z czasem zaczęli decydować się na projekty solowe, zapraszając się nawzajem w gościnę. Tym sposobem Ghostface Killah w 1995 roku pojawił się na wydawnictwie kolegi Raekwona "Only Built 4 Cuban Linx" a jego własny solowy krążek "Ironman" (1996) wyprodukował kolega RZA, ponadto za mikrofonem pojawił się także Raekwon oraz Cappadonna. Na płytę trafiły m.in. utwory, które pojawiły się już wcześniej na soundtrackach do filmów "Sunset Park" i "Don't Be A Menace To South Central While Drinking Your Juice In The Hood" ("Chłopaczki z sąsiedztwa", 1996) a ten dosyć mocno różniący się od dokonań Wu-Tang Clanu, inspirowany soulem album z miejsca trafił na 2. miejsce listy "Billboard 200".

Drugi solowy krążek Ghostface Killah, "Supreme Clientele", do sklepów trafił cztery lata po debiucie a w międzyczasie słynący z nadmiaru adrenaliny raper zainicjował serię starć z innymi hiphopowcami, bijąc krytykującego Wu-Tang Clan Mase'a (ponoć złamał mu szczękę) i rozpoczynając słowny pojedynek z 50 Centem (choć kiedy ten ostatni zdobył sławę obie strony zaprzeczyły wszelkim plotkom o konflikcie). Wspomniany drugi album zyskał wysoce pozytywne oceny, promując takie singlowe przeboje, jak "Apollo Kids" i "Cherchez LaGhost". Longplay stał się punktem zwrotnym we współpracy z kolegą RZA (pole popisu producenta Clanu zostało ograniczone do kilku utworów).

Na kolejne płytowe wydawnictwo alter ego Dennisa Colesa przyszło czekać jego fanom zaledwie do roku następnego, kiedy na rynku ukazało się krążek "Bulletproof Wallets". Na albumie gościnnie pojawili się dwaj inni "klanowicze" - Raekwon i Method Man, ale Ghostface Killah zarzucono wydelikacenie a sama płyta ukazała się w zupełnie odmienionym kształcie w stosunku do pierwotnej formy. Winą za to ostatnie raper obciążył wytwórnię Epic, która jego zdaniem niewystarczająco wsparła go w staraniach o prawa licencyjne do sampli. Wydawnictwo miało dodatkowy feler, bowiem tytuły utworów na okładce nie w pełni pokrywały się z rzeczywistą zawartością krążka.

Rok 2004 to "The Pretty Toney Album", wydany już pod skrzydłami Def Jam i pod skróconym do samego Ghostface pseudonimem. Znalazły się na nim m.in. kooperacje z Missy Elliott ("Tush") i Jadakissem ("Run") a płyta trafiła na 9. miejsce na liście najlepszych płyt roku według portalu Pitchfork. Jeszcze więcej pochwał spadło na Ghostface Killah (znów powrócił do starej ksywki) dwa lata później przy okazji pierwszego krążka, którego RZA nie tknął nawet małym palcem "Fishscale" (wiele hiphopowych magazynów wybrało go najlepszą płytą 2006 roku) oraz jego kontynuacji z tego samego roku "More Fish". W tym samym czasie raper otworzył własny wirtualny salon pokera GFK Poker, wypuścił swoją lalkę action figure a także postanowił odstawić marihuanę, o czym mówił później portalowi AskMen: "Skończyłem z tym... To opóźniało mój proces tworzenia płyt. Za długo to trwało. Robiłem się leniwy".

W roku następnym doszło do spięcia między dwoma współzałożycielami Wu-Tang Clanu, i RZA zmuszony był przesunąć premierę kolejnej płyty Clanu ("8 Diagrams"), by nie kolidowała ona z datą ukazania się nowego albumu Ghostface Killah. Tym sposobem jako pierwszy - 3 grudnia 2007 - do sklepów trafił "The Big Doe Rehab", którego tytuł, jak mówił raper przyszedł do niego we śnie. Całkiem nieźle oceniany przez media krążek niestety nie sprzedawał się najlepiej, co sam artysta postanowił skomentować (czyt. ponarzekać, pomarudzić i ponamawiać do jego kupowania) w filmiku opublikowanym na profilu MySpace.

Na przestrzeni lat raper równolegle nagrywał oczywiście także płyty z Wu-Tang Clanem, ale także występował w filmach (choćby "Belly" (1998), "Walk Hard: The Dewey Cox Story" ("Idź twardo. Historia Deveya Coxa", 2007) czy "Ironman" z 2008 roku (akurat scena z nim została wycięta, aczkolwiek znalazła się wśród dodatków na wydaniu DVD) i w telewizji np. w serialach "30 Rock" ("Rockefeller Plaza 30") czy "Burn Notice" ("Tożsamość szpiega"), a nawet pojawiał się w grach komputerowych ("Wu-Tang: Shaolin Style" (1999) czy serii "Def Jam": "Vendetta", "Fight for NY" i "Icon").

Od dłuższego czasu, jak widać wciąż szukający dla siebie zajęcia artysta coraz częściej wyraża swoje znudzenie hip-hopem. - Pieprzyć hip-hop - mówił w wywiadzie dla AV Club. - Nie czuję już tego gówna. Nawet nie słucham hip-hopu. Robię go tylko dlatego, że żywi on moją rodzinę. Na jego kolejnym albumie ponoć usłyszymy sporo inspiracji R&B. W marcu 2009 Ghostface Killah nagrał utwór "Masage from Ghostface", który odnosi się do sprawy przemocy wobec kobiet i sprowokowany został przez incydent z pobiciem Rihanny przez Chrisa Browna.

Myśląc o przyszłości widzi siebie realizującego cele ważkie dla całej ludzkości. - Będę tym kolesiem, który będzie mówił ludziom o tym, że z bożą łaską za 15 centów dziennie można nakarmić każde jedno dziecko. Człowieku, za 10 centów! Wystarczy 10 centów, żeby nakarmić te dzieciaki - wybiegł w przyszłość w rozmowie z AskMen. - I to jest rzecz, której, wydaje mi się, świat obecnie nie potrafi zrozumieć. Dlatego na to mam zamiar nastawić swój umysł w przyszłości. To całe rapowe gówno to tylko przystanek. Zajmuję się tym teraz, ale myślę, że cel mojego życia jest o wiele większy, więc czekam na boskie objawienie, by móc podjąć tę misję.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
All That I Got Is You	Ghostface Killah Feat. Keisha	07.1997	11[15]	-	Epic 6646842	[written by Dennis Coles, Mary Jane Blige, R. Diggs Jr., Berry Gordy, Deke Richards, Alphonso Mizell, Freddie Perren][produced by RZA][51[18].R&B Chart]
I Want You for Myself	Another Level / Ghostface Killah	01.1999	2[23]	-	Northwestside 74321643632	-
Stand Up	Charli Baltimore feat. Ghostface Killah	03.1999	-	-	Untertainment 79 094 [US]	[produced by RZA][84[11].R&B Chart]
Cherchez La Ghost	Ghostface Killah	08.2000	-	98[1]	Wu-Tang 79 464 [US]	[written by Stony Browder/Dennis Coles/August Darnell/Lawrence Parker][produced by C.Bess][42[23].R&B Chart][sample z "Cherchez La Femme"-Dr. Buzzard's Original "Savannah" Band i "Jack Of Spades"-Boogie Down Productions]
Ms. Fat Booty (Part II)	Mos Def feat. Ghostface Killah	09.2000	64[5]	-	Rawkus 269 [US]	[98[2].R&B Chart]
Never Be the Same Again	Ghostface Killah featuring Raekwon & Carl Thomas	09.2001	-	-	Epic 79 650 [US]	[written by Davel McKenzie, Sergio Moore, Brian Palmer, Corey Woods, Ghostface Killah][produced by Lilz & PLX][65[20].R&B Chart]
Ghost Showers	Ghostface Killah	12.2001	-	-	Epic 79 712	[written by Stony Browder ,Dennis Coles, August Darnell, Kenyatta Galbreith, Marcel Hall, Chris Liggio ,Marlon Williams ][produced by Chris Liggio, Tally Galbreth][77[9].R&B Chart]
Blue Jeans	Yasmeen Feat. Ghostface Killah	08.2002	-	97[4]	MCA	[written by Erika Nuri/Patrick Smith][produced by Jazze Pha]
Bulletproof Wallets	Ghostface Killah Feat. Raekwon	12.2002	116[6]	-	Epic XPR 3512	[produced by RZA]
Summertime	Beyonce Feat. P Diddy Or Ghostface Killah	08.2003	-	108[8]	Columbia 76 915 [US]	[piosenka z filmu "The Fighting Temptations"]
Ooh Wee	Mark Ronson Feat. Ghostface Killah & Nate Dogg	10.2003	15[21]	-	Elektra E7490CD	[written by D. Coles, M. Ronson, N. Hale, T. Theobailey][produced by Mark Ronson][80[9].R&B Chart]
Tush	Ghostface Feat. Missy Elliott	03.2004	128[2]	-	Def Jam 002315	[written by Ghostface Killah, Robert Curington, Jeff Steinbacher, Derrick Trotman][produced by D. Trotman, Dub Dot Z][53[12].R&B Chart][sample z "Naked Truth"-The Best Of Both Worlds]
On My Knees	The 411 Feat. Ghostface Killah	05.2004	4[15]	-	Sony Music 6749381	[written by Ashanti Douglas, Dennis Coles, The 411][produced by Fitzgerald Scott, Kookie]
Push	Ghostface Feat. Missy Elliott	07.2004	34[6]	-	Def Jam 9862837	-
I Love Them	Eamon Feat. Ghostface	07.2004	27[9]	-	Jive 82876639212	[written by A. Dubin, E. Doyle, H. Warren][produced by Milk Dee]
Be Easy	Ghostface Killah featuring Trife da God	11.2005	-	-	Def Jam 005116 [US]	[written by D. Coles, L. Sylvers, P. Phillips][produced by Pete Rock][91[4].R&B Chart]
Back Like That	Ghostface Killah Feat. Ne-Yo & Kanye West	08.2006	46[6]	61[10]	Def Jam 1705586	[written by Shawn Carter/Dennis Coles/Douglas Gibbs/Willie Hutch/Ralph Johnson/Shaffer Smith][produced by Xtreme][14[24].R&B Chart][sample z "Baby Come Home"-Willie Hutch]
You Know I'm No Good	Amy Winehouse Feat. Ghostface Killah	03.2007	-	77[13]	Universal Rep. 008491 [US]	[written by Amy Winehouse][produced by Mark Ronson][87[4].R&B Chart]
Redemption Days	Josh Oho/Ghostface Killah	06.2012	89[2]	-	Island GBUV 71100700	-

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Ironman	Ghostface Killah	11.1996	38[4]	2[26]	Razor Sharp 67 729	[platinum-US][produced by RZA, True Master]
Supreme Clientele	Ghostface Killah	02.2000	141[2]	7[19]	Razor Sharp 69 325	[gold-US][produced by Black Moes-Art, The Blaquesmiths, Carlos Bess, Carlos Broady ,Choo the Specializt, Hassan, Inspectah Deck, JuJu, Mathematics, RZA]
Bulletproof Wallets	Ghostface Killah	12.2001	152[1]	34[6]	Epic 61 589	[produced by RZA, Mathematics, The Alchemist, Ghostface Killah, Raekwon ,Carlos "6 July" Broad ]
The Pretty Toney Album	Ghostface	05.2004	96[2]	6[7]	Def Jam 002169	[produced by Ghostface, RZA ,True Master, No I.D., Nottz, Emile ]
Fishscale	Ghostface Killah	04.2006	174[1]	4[11]	Def Jam 0006156	[produced by Anthony Acid, Hi-Tek, Kool-Aid & Peanut, Madlib, MF Doom, Mark Ronson, Xtreme ]
More Fish	Ghostface Killah	12.2006	-	71[4]	Def Jam 0008165	[produced by Anthony Acid, Hi-Tek, Kool-Aid & Peanut, Madlib, MF Doom, Mark Ronson, Xtreme]
The Big Doe Rehab	Ghostface Killah	12.2007	-	41[5]	Def Jam 0009499	[produced by Ant-Live, Anthony Acid, Baby Grand,Davey Chegwidden, Frequency, Ghostface Killah, LV & Sean C, Scram Jones, Syience]
Ghostdini: Wizard of Poetry in Emerald City	Ghostface Killah	10.2009	-	28[5]	Def Jam 0013396	[produced by Sean C & LV, Mahogany, Scram Jones, Xtreme, Clyde & Harry, Ant Acid, Austin "Watts" Garrick, Rashad Smith, Skymark, L.T. Moe, The Kaliphat]
Apollo Kids	Ghostface Killah	01.2011	-	120[4]	Def Jam 0015081	[produced by Sean C & LV, Jake One, Pete Rock, Chino Maurice, Scram Jones, Frank Dukes, Yakub, Big Mizza, Shroom, Anthony Acid]