Web Analytics Z archiwum...rocka : Bob Marley

wtorek, 7 kwietnia 2020

Bob Marley


Legendarna grupa z Jamajki, założona w 1963 r. W jej pierwszym składzie znaleźli się: Robert Nesta Marley (ur. 6.02.1945 r. w St. Anns na Jamajce, zm. 11.05.1981 r. w Miami na Florydzie), Bunny Wailer (właśc. Neville O'Riley Livingston, ur. 10.04.1947 r. w Kingston na Jamajce), Peter Tosh (właśc. Winston Hubert Mclntosh, ur. 19.10.1944 r. w Westmoreland na Jamajce, zm. 11.05.1987 r. w Kingston), Junior Braithwaite, Beverly Kelso i Cherry Smith.

Bob Marley And The Wailers to jedyna formacja rodem z Jamajki, której udało się osiągnąć wielki międzynarodowy sukces i szturmem podbić rynki płytowe całego świata. Karierę zaczynali pobierając lekcje u wielkiego wokalisty Joego Higgsa, po czym w 1963 r. zaczęli nagrywać dla wytwórni Clementa Seymoura (Sir Coxsone'a) Dodda. W 1961 i 1962 r. Marley zarejestrował dwa solowe nagrania dla producenta Lesliego Konga "Judge Not" i "One Cup Of Coffee" (firmowane jako Bob Marley). Pierwszy singel zespołu The Wailers "Simmer Down", wydany tuż przed Bożym Narodzeniem 1964 r. pod szyldem Wailing Wailers, w styczniu 1965 r. wszedł na l. miejsce listy przebojów JBC Radio, utrzymując się tam przez dwa miesiące.

Ogółem sprzedano 80.000 egzemplarzy tej płytki. Po wielkim lokalnym sukcesie, muzycy zarejestrowali kompozycję "It Hurts To Be Alone" z Juniorem Braithwaite'em w roli wokalisty prowadzącego i "Lonesome Feeling" z partią wokalną w wykonaniu Bunny'ego Wailera. W latach 1963-1966 The Wailers zarejestrowali dla Dodda ponad 70 nagrań, z których 20 stało się lokalnymi przebojami, prezentując szeroką gamę muzycznych stylów: od przeróbek amerykańskich przebojów soulowych i doo-wop przez ska po bardziej nowoczesne brzmienie zwiastujące narodziny rock steady. Znalazły się wśród nich utwory, które Marley nagrał w nowej wersji w latach 70.

Pod koniec 1965 r. z zespołu odeszedł Braithwaite, by wyjechać do Ameryki, a niedługo potem kolegów opuścili także Kelso i Smith. 10 lutego 1966 r. Marley ożenił się z Ritą Andersen, wówczas członkinią grupy The Soulettes, która potem miała zostać jedną "trzecią" tercetu The I-Threes, a wreszcie wokalistką solową. Już następnego dnia Bob wyjechał do swojej matki w Wilmington w stanie Delaware (pracował tam jako kelner. asystent w laboratorium, kierowca wózka widłowego na nocnej zmianie w magazynie oraz monter w fabryce Chrysiera). Na Jamajkę wrócił w październiku 1966 r. z oszczędnościami w wysokości 700 dolarów. The Wailers byli w tym okresie triem wokalnym i w 1967 r. nadal nagrywali dla Coxsone'a Dodda, rejestrując pod koniec roku w Studio One lokalny hit "Bend Down Low".

W 1968 r. zaczęli wydawać wyprodukowaną własnym sumptem muzykę we własnej firmie Wail'N'Soul, przemianowanej później na Tuff Gong. Nagrania te należące do najrzadziej wznawianych w dorobku The Wailers prezentują formację u progu nowej muzycznej dojrzałości. 17.10.1968 r. Rita Marley urodziła syna Davida "Ziggy'ego", a Bob po raz ostatni obciął włosy. Pod koniec tego samego roku, po wyjściu Bunny'ego Wailera z więzienia (spędził tam 14 miesięcy, odsiadując wyrok za posiadanie marihuany), muzycy zaczęli rejestrować nagrania demo dla Danny'ego Simsa, menedżera wokalisty soulowego Johnny'ego Nasha. który w kwietniu 1972 r. trafił na brytyjską listę przebojów z kompozycją Marleya "Stir It Up".

Współpraca ta (głównie z powodów finansowych) okazała się krótkotrwała i muzycy zaczęli nagrywać dla producenta Lesliego Konga, który odniósł już międzynarodowy sukces współpracując z Desmondem Dekkerem, The Pioneers i Jimmym Cliffem. W 1970 r. Kong wydał kilka singli i album The Best Of The Wallers. Jednak już wcześniej muzycy stali się zagorzałymi rastafarianami i porzucili Konga, by nawiązać współpracę z producentem Lee "Scratch" Perry. Perry nie tylko pomógł formacji podkreślić jej buntowniczy charakter, ale również umożliwił współpracę z duetem basowo-perkusyjnym w osobach braci Barrettów: Astona "Family Man" (ur. 22.11.1946 r. w Kingston) i Carltona (ur. 17.12.1950 r. w Kingston, zm. w 1987 r. tamże), którzy stali się nieodłączną częścią brzmienia The Wailers. Nagrania, których Bob Marley And The Wailers dokonali z Perrym w latach 1969-1971, prezentowały formację u szczytu twórczych możliwości.

Połączenie doskonałych nowych kompozycji takich jak. "Duppy Conqueror", "Small Axe" i "Sun Is Shining" z opracowanymi na nowo starszymi utworami, uzupełnionymi o nowatorskie rytmy The Upsetters i równie nowatorski wpływ samego Perry'ego, przyniosło w efekcie dzieło będące jednym z najlepszych przykładów muzyki rodem z Jamajki. Zapoczątkowało także serię międzynarodowych sukcesów Boba Marleya. Muzycy nagrywając nadal dla swojej wytwórni Tuff Gong, zwrócili na siebie uwagę Chrisa Blackwella, szefa wytwórni Island. W 1972 r. Blackwell podpisał z zespołem kontrakt nagraniowy, co było posunięciem bez precedensu zarówno dla dużej wytwórni płytowej, jak i zespołu reggae. The Wailers zadebiutowali w Island albumem Catch A Fire wydanym w 1973 r. W kwietniu tego samego roku muzycy przyjechali do Wielkiej Brytanii, by zagrać kilka koncertów i wystąpić w telewizji. Nieco później zrezygnowano z ich usług jako tzw. support bandu w czasie amerykańskiej trasy formacji Sly & The Family Stone pod zarzutem, że przyćmiewają gwiazdy.

Dzięki dobrze przemyślanej kampanii reklamowej album Catch A Fire sprzedawał się na tyle dobrze, by zapewnić wydanie następnego Burnin'. Przed przystąpieniem do pracy nad tym wydawnictwem do zespołu dołączył Earl "Wire" Lindo, co zasygnalizowało powrót do buntowniczego podejścia, nie łagodzonego żadnymi elementami charakterystycznymi dla produkcji typowo rockowej. Jesienią 1974 r. pochodzący z tego właśnie albumu utwór "I Shot The Sheriff' trafił w wykonaniu Erika Claptona na 9. miejsce brytyjskiej listy przebojów, przecierając jednocześnie szlak dla dalszych propozycji The Wailers.

W czasie, gdy członkowie zespołu stali u progu wielkiego międzynarodowego sukcesu, wewnętrzne spory związane z narzucanym przez Island imagem formacji doprowadziły do odejścia Tosha i Livingstona (obaj postanowili zająć się karierą solową). W składzie zreformowanej w połowie 1974 r. grupy znaleźli się: Marley, bracia Barrettowie i Bernard "Touter" Harvey (instr. klawiszowe). Harmonie wokalne uzupełniało trio The I-Threes (Marcia Griffiths, Rita Marley i Judy Mowatt). Dzięki trzeciemu nagranemu dla Island albumowi Natty Dread, grupa zaistniała na arenie międzynarodowej, a jej brzmienie zaczęto utożsamiać z tzw. "międzynarodowym" reggae, które grała aż do śmierci Marleya.

Opracowując ten nowy styl, nie tylko dzięki nagrywanym dla Island albumom lecz również licznym koncertom, The Wailers odeszli od oryginalnej muzyki rodem z Jamajki, stając się częścią globalnego rynku muzycznego. W czasie gdy wpływ Boba Marleya - nie tylko jako muzyka ale także jako symbolu człowieka sukcesu z tzw. Trzeciego Świata - zataczał coraz szersze kręgi, oryginalna muzyka z wyspy płynęła we własnym kierunku. W sierpniu 1975 r. formacja rozpoczęła trasę po Wielkiej Brytanii w nowym składzie z Tyronem Downie'em (instr. klawiszowe), Alvinem "Seeco" Pattersonem (instr. perkusyjne) i Julianem "Juniorem" Murvinem (gitara), którzy zastąpili Harveya i Lindo (odszedł do Taj Mahal). Na koncertach zaczęli pojawiać się zarówno biali jak i czarni wielbiciele grupy, co w tym czasie było prawdziwym ewenementem.

Pod koniec tego roku Marley umieścił na brytyjskiej liście przebojów pierwszy w swojej karierze przebój - autobiograficzną kompozycję "No Woman No Cry". W tym samym roku na rynku pojawił się również jego pierwszy oficjalny album koncertowy zarejestrowany podczas występów w londyńskiej sali Lyceum. Do końca życia nagrywał jeden album rocznie. Po śmierci artysty oszacowano, że sprzedano je na całym świecie za sumę 190 milionów dolarów. 3 grudnia 1976 r. doszło do próby zamachu na jego życie, kiedy siedmiu napastników z bronią wpadło do domu artysty w Kingston, raniąc Marleya. jego żonę i menedżera Dona Taylora. W konsekwencji artysta na 18 miesięcy przeniósł się na Florydę, gdzie powstała część albumu Exodus. Tam też po wykryciu komórek nowotworowych usunięto mu palec u nogi. informując media, że odniósł kontuzję grając w swoją ulubioną piłkę nożną. Tymczasem albumy Exodus i Kaya sprzedawały się znakomicie na całym świecie. W kwietniu 1978 r. Marley wystąpił na koncercie w Kingston, w czasie którego doprowadził do symbolicznego pojednania liderów dwóch wojujących ze sobą partii politycznych. Zespół wyruszył potem na gigantyczne tournee po Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii, Australii i Nowej Zelandii.

Przez cały czas wytwórnia Tuff Gong rozszerzała swoją działalność, promując także nowe talenty. Pochodzący z 1979 r. album Survival spotkał się z bardzo ciepłym przyjęciem i odniósł także spory sukces w Afryce. Pochodzący zeń utwór "Zimbabwe" doczekał się wielu wersji w wykonaniu afrykańskich artystów. 17 kwietnia 1980 r. Marley wystąpił na koncercie w Salisbury w Zimbabwe (tuż po uzyskaniu przez ten kraj niepodległości), gdzie zagrał dla 40-tysięcznej publiczności, wśród której znaleźli się brytyjski następca tronu książę Karol i prezydent Mugabe. Jednak latem 1980 r. nowotwór znów dał znać o sobie, gdy artysta zasłabł podczas joggingu w nowojorskim Central Parku. Po tym incydencie przerwano amerykańską trasę formacji, chociaż Marley wystąpił jeszcze tego samego wieczoru w Madison Square Garden. W grudniu 1980 r. poddał się kontrowersyjnej terapii w klinice dr Josefa Isselsa w Bawarii w Niemczech. Nie przyniosła ona jednak spodziewanych efektów i 11 maja 1981 r. Bob Marley zmarł na raka płuc w szpitalu w Miami. Tuż przed śmiercią, w kwietniu, przyznano mu jamajski Order Zasługi, odebrany w imieniu artysty przez syna - Ziggy'ego.
21 maja Boba Marleya pochowano w St. Ann's podczas ceremonii z honorami należnymi głowie państwa. W 1984 r. dla upamiętnienia trzeciej rocznicy śmierci artysty wytwórnia Island wydała składankowy album Legend, który do dziś utrzymuje się na brytyjskiej liście przebojów. W kwietniu 1987 r. przed domem w Kingston zastrzelono Carltona Barretta, a we wrześniu włamywacze zamordowali Petera Tosha. W wyniku długich sporów Chris Blackwell zdobył całkowitą kontrolę nad prawami autorskimi do utworów Boba Marleya.

Dla uczczenia pamięci artysty w 1990 r. dzień jego urodzin, 6 lutego, ustanowiono świętem narodowym Jamajki. W czerwcu tego samego roku wpłatą na konto Amnesty International Chris Blackwell zapoczątkował działalność fundacji im. Boba Marleya. W lipcu 1991 r. doszło do kolejnego procesu o prawa do twórczości Marleya, o które tym razem walczyli weteran reggae Eddy Grant, wytwórnia MCA oraz zjednoczeni Rita Marley i Chris Blackwell. Po trwających blisko dziesięć lat sporach prawnych, za sumę 11,5 miliona dolarów nabyli je wdowa po artyście, dzieci oraz Island Logic Ltd. Ogólnoświatowy sukces, który stał się udziałem Boba Marleya, zainspirował wielu innych artystów rodem z Jamajki. Jego nazwisko stało się synonimem muzyki tego kraju, której był pierwszą wielką gwiazdą. Dzięki jego błyskotliwej karierze cały świat zwrócił uwagę na tę właśnie muzykę. Sam Marley był charyzmatycznym wykonawcą, wspaniałym wokalistą i twórcą, co znacznie utrudniło innym wykonawcom pójście jego śladem.



Single
Tytuł WykonawcaData wydania UK US Wytwórnia
[UK]
Komentarz
No woman ,no cryBob Marley09.197522[27]-Island WIP 6244[platinum-UK][written by Vincent Ford,Bob Marley ][produced by Bob Marley and the Wailers, Steve Smith, Chris Blackwell]
Roots ,rock,reggaeBob Marley07.1976-51[6]Island WIP 6309[written by Vincent Ford][produced by Bob Marley and the Wailers][37[9].R&B Chart]
ExodusBob Marley07.197714[9]103[5]Island WIP 6390[written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers][19[10].R&B Chart]
Waiting in vainBob Marley09.197727[5]-Island WIP 6402[silver-UK][written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers][38[10].R&B Chart]
Jamming/ Punky reggae partyBob Marley12.19779[12]-Island WIP 6410[platinum-UK][written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers]
Is this love/CrisisBob Marley02.19789[9]-Island WIP 6420[platinum-UK][written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers]
Satisfy my soul/Smile JamaicaBob Marley06.197821[10]-Island WIP 6440[written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers]
Stir it up [live]/Rat raceBob Marley & The Wailers01.1979--Island WIP 6478[written by Bob Marley][produced by Chris Blackwell, Jack Nuber, Bob Marley And The Wailers]
Wake up and live /[Part.2]Bob Marley & The Wailers07.1976--Island 49080 [US][93[3].R&B Chart]
So much trouble in the worldBob Marley09.197956[4]-Island WIP 6510[written by Bob Marley][produced by Bob Marley And The Wailers, Alex Sadkin]
One drop/KayaBob Marley & The Wailers11.1979--Island 49 165 [US][written by Bob Marley][produced by Bob Marley And The Wailers, Alex Sadkin]
Could you be lovedBob Marley06.19805[14]-Island WIP 6610[platinum-UK][written by Bob Marley][produced by Chris Blackwell,Bob Marley][56[8].R&B Chart]
Three little birdsBob Marley09.198017[9]-Island WIP 6641[2x-platinum-UK][written by Bob Marley][produced by Bob Marley and the Wailers]
No woman ,no cry [re-entry]Bob Marley06.19818[11]-Island WIP 6244
Reggae On Broadway/Gonna Get YouBob Marley10.1981--Cotillion 46023 [US][written by Bob Marley][produced by Bob Marley, Larry Fallon][66[6].R&B Chart]
Buffalo soldier/Buffalo DubBob Marley05.19834[12]-Island IS 108[platinum-UK][written by Bob Marley, N.G. Williams][produced by Bob Marley, The Wailers, Errol Brown][71[6].R&B Chart]
One love-People get ready/So Much Trouble In The WorldBob Marley04.19845[14]-Island IS 169[gold-UK][written by Bob Marley, Curtis Mayfield][produced by Bob Marley And The Wailers]
Waiting in vain [reissue]Bob Marley06.198431[4]-Island IS 180
Could you be lovedBob Marley11.198471[4]-Island IS 210
Three Little BirdsBob Marley07.198576[3]-Island IS 236[written by Bob Marley][produced by Bob Marley And The Wailers]
One love-People get readyBob Marley05.199142[3]-Tuff Gong TGX 1
Iron Lion ZionBob Marley09.19925[9]-Tuff Gong TGX 2[written by Bob Marley][produced by Errol Brown,Ingmar Kiang,Bob Marley,The Wailers,Trevor Wyatt]
Why should I./ ExodusBob Marley11.199242[4]-Tuff Gong TGX 3[written by Bob Marley][produced by The Wailers, Errol Brown, Ingmar Kiang, Trevor Wyatt]
Keep on moving/Pimpers ParadiseBob Marley05.199517[12]-Tuff Gong TCTGX 4[written by C. Mayfield][produced by Bob Marley, Lee Perry, Errol Brown, Ingmar Klang, Trevor Wyatt ]
What goes around come aroundBob Marley06.199642[4]-Tuff Gong ANACA 002[written by Jimmy Norman,Al Pyfrom,Joe Venneri][produced by Bob Marley,Larry Fallon]
The sun is shiningBob Marley vs Funkstar De Luxe09.19993[22]-Club Tools 0066895CLU[silver-UK][written by Bob Marley][produced by Funkstar De Luxe]
Turn your lights down lowBob Marley feat Lauryn Hill12.199915[7]104[16]Columbia 6684362[written by Bob Marley][produced by Stephen Marley][49[20].R&B Chart]
Rainbow countryBob Marley vs Funkstar De Luxe01.200011[18]-Club Tools 0067225CLU[written by Bob Marley, Lee Perry][produced by Lee Perry, The Wailers]
JammingBob Marley feat MC Lyte06.200042[5]-Tuff Gong TCTGX 9[written by Bob Marley]
I Know a PlaceBob Marley And The Wailers11.200177[1]-Tuff Gong TGXCD 10[written by Bob Marley,Rita Marley][produced by Lee Perry]
I Shot The Sheriff [re-issue] Bob Marley & The Wailers11.200567[4]-Tuff Gong TGXCD 14
No Woman No Cry (2nd Re-Issue)Bob Marley & The Wailers11.200558[27]-Tuff Gong TGXCD 13
Sun Is Shining / Jamming [live]Bob Marley & The Wailers11.200554[3]-Tuff Gong TGXCD 15[Written-By - Bob Marley][ Producer - Bob Marley & The Wailers]
SlogansBob Marley & The Wailers12.200545[3]-Tuff Gong TGXCD 15[Written-By - Bob Marley][ Producer - Bob Marley & The Wailers, Chris Blackwell, Nancy Jeffries and Bill Levenson]
Africa Unite / I Shot The Sheriff [live] Bob Marley & The Wailers12.200549[2]-Tuff Gong TGXCD 16[Written-By - Bob Marley][ Producer - Bob Marley,The Wailers,Alex Sadkin]
Stand Up Jamrock / Stir Ot Up [live] Bob Marley & The Wailers12.200556[2]-Tuff Gong TGXCD17-
Is This Love [remix] Bob Marley featuring Lvndscape and Bolier07.201616[17]-Island USUM 71604762[gold-UK][Written-By - Bob Marley][ Producer - Bob Marley,The Wailers,Bolier,Lvndscape]

Albumy
Tytuł WykonawcaData wydania UK US Wytwórnia
[UK]
Komentarz
Natty dreadBob Marley10.197543[5]92[28]Island ILPS 9281[gold-UK][produced by Bob Marley, Chris Blackwell]
Burnin'The Wailers10.1975-151[6]Island 9256 [US][gold-US][silver-UK][produced by Bob Marley, Chris Blackwell]
Catch a fireBob Marley11.1975-171[5]Island 9241 [US][gold-UK][produced by Bob Marley, Chris Blackwell]
LiveBob Marley12.197538[11]90[9]Island ILPS 9376[gold-US][silver-UK][produced by Bob Marley and the Wailers, Steve Smith, Chris Blackwell]
Rastaman vibrationBob Marley05.197615[13]8[22]Island ILPS 9383[gold-US][gold-UK][produced by Bob Marley and the Wailers]
ExodusBob Marley06.19778[56]20[24]Island ILPS 9498[gold-US][gold-UK][produced by Bob Marley and the Wailers]
KayaBob Marley04.19784[24]50[17]Island ILPS 9517[gold-US][gold-UK][produced by Bob Marley and the Wailers]
Babylon by busBob Marley12.197840[11]102[16]Island ISLD 11[produced by Bob Marley and the Wailers, Chris Blackwell and Jack Nuber]
SurvivalBob Marley10.197920[6]70[14]Island ILPS 9542[produced by Bob Marley & The Wailers, Alex Sadkin]
UprisingBob Marley06.19806[17]45[23]Island ILPS 9596[gold-US][gold-UK][produced by Chris Blackwell, Bob Marley]
Chances areBob Marley10.1981-117[6]Cotillion 5228 [US-gold]]
ConfrontationBob Marley05.19835[19]55[15]Island ILPS 9760[gold-US][produced by Bob Marley & the Wailers and Errol Brown, Rita Marley ]
LegendBob Marley05.19841[12][708]54[113]Island BMV 1[15x-platinium-US][14x-platinum-UK]
Rebel musicBob Marley07.198654[3]140[9]Island ILPS 9843[produced by Chris Blackwell,The Wailers,Alex Sadkin
Chris Blackwell,Jack Nubar,Bob Marley & The Wailers,Bob Marley,Steve Smith]
Talkin' bluesBob Marley02.1991-103[13]Tuff Gong 848243 [US]
Songs of freedomBob Marley10.199210[5]86[15]Tuff Gong 512280 [US][2x-platinium-US][silver-UK]
Natural mysticBob Marley06.19955[12]67[14]Tuff Gong 524103 [US][gold-US][gold-UK][produced by Bob Marley & The Wailers, Alex Sadkin, Steve Smith, Chris Blackwell, Lee Perry]
Soul almighty-The formative years Vol.1Bob Marley06.199693[3]-Anansi ANACD 001
Sun Is ShiningBob Marley Vs Funkstar DeLuxe09.199940[3]-Club Tools 0066730CLU-
Chant down BabylonBob Marley11.199995[1]60[24]Tuff Gong 5464042[gold-US][silver-UK][produced by Stephen Marley]
Lively up yourselfBob Marley07.200175[2]-Music Collection 12691
One love:The very best of Bob MarleyBob Marley11.200124[9]60[16]UTV 542855 [US][gold-UK]
One loveBob Marley11.200124[11]-Tuff Gong 5865512-
Roots Of A LegendBob Marley06.200451[6]-Trojan TJODX 176
Africa Unite-The Singles CollectionBob Marley and The Wailers11.200526[18]101[4] Tuff Gong BMWCD 4
The Ultimate CollectionBob Marley and The Wailers02.2007133[1]- -
B Is for BobBob Marley and The Wailers06.2009-77Tuff Gong[produced by Bob Marley]
Live Forever: September 23, 1980 • Stanley Theatre • Pittsburgh, PABob Marley and The Wailers02.2011-14Island 06025 2747011
Marley OSTBob Marley and The Wailers04.201281[1]- Island/Tuff Gong 2798598
Legend: RemixedBob Marley and The Wailers04.2013-89 Island/Tuff Gong

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz