Muzyka Meksyku jest bardzo zróżnicowana i obejmuje szeroką gamę gatunków muzycznych i stylów wykonawczych. Miało na to wpływ różne kultury, wywodzące się głównie od Europejczyków, rdzennych mieszkańców i Afrykanów. Muzyka stała się wyrazem meksykańskiego nacjonalizmu począwszy od XIX wieku.
Los Folkloristas to grupa muzyczna założona w Meksyku w 1966 roku i zajmująca się badaniem, wykonywaniem i rozpowszechnianiem tradycyjnej muzyki latynoamerykańskiej. Od momentu powstania przez grupę przewinęło się prawie pięćdziesięciu muzyków.
Podstawą muzyki meksykańskiej są rodzime dźwięki i dziedzictwo. Pierwotni mieszkańcy tej krainy używali bębnów (takich jak teponaztli), fletów, grzechotek, konch jako trąb, a ich głosy używali do tworzenia muzyki i tańców. Ta starożytna muzyka jest nadal odtwarzana w niektórych częściach Meksyku.
Pod koniec XIX wieku wiejskie orkiestry dęte rozprzestrzeniły się, organizując koncerty na placach miejskich, często w centralnym kiosku. Podczas Porfiriato rozwinęły się style muzyczne, włączając meksykańską muzykę narodową, muzykę kosmopolityczną przywiezioną przez zagraniczne elity oraz europejską muzykę regionalną, taką jak polki, mazurki i walce, a także uwertury operowe. Muzycy mieli dostęp do nut i korzystali z nich, co wskazuje na umiejętność korzystania z muzyki. W niektórych rdzennych regionach nowa muzyka i zespoły pomogły w zjednoczeniu. W Oaxaca walc „Dios nunca muere” (Bóg nigdy nie umiera) stał się hymnem stanu, łączącym regionalny patriotyzm z Bogiem. W XIX wieku do meksykańskiej muzyki popularnej włączono różnorodne style muzyczne z innych źródeł. W Porfiriato rozkwitła muzyka, taniec i poezja. Meksykańskie Narodowe Konserwatorium Muzyczne pozostawało pod silnym wpływem mistrzów włoskich, którzy na przełomie XIX i XX wieku ustąpili wpływom francuskim.
Po rewolucji Venustiano Carranza, przywódca zwycięskiej frakcji konstytucjonalistów, nakazał Konserwatorium Narodowemu „odzyskać narodowość” w swojej edukacji muzycznej, raczej porzucając niż uprzywilejowując muzykę zagraniczną. Pojawili się młodsi kompozytorzy meksykańscy, w tym Carlos Chávez, Silvestre Revueltas i Luis Sandi, którzy stworzyli meksykańską „muzykę artystyczną”. Chávez był płodnym kompozytorem, który zajął się tworzeniem meksykańskiej muzyki orkiestrowej czerpiącej z rewolucyjnych korytarzy i skomponował balet o tematyce azteckiej. Został dyrektorem Narodowego Konserwatorium Muzycznego, które zostało podporządkowane Ministerstwu Oświaty (SEP). Revueltas komponował muzykę dla nowego, wschodzącego kina meksykańskiego, a Sandi tworzył utwory chóralne, tworząc muzykę do wydarzeń obywatelskich, a także włączając w swoje kompozycje rodzimą muzykę z regionów Yaqui i Maya. Chávez jest postrzegany jako siła napędowa rozłamu między meksykańską muzyką artystyczną a stylami tradycyjnymi, uprzywilejowując muzykę artystyczną. Jednak muzyka tradycyjna lub folklorystyczna nadal jest popularna, a założony w 1952 roku Ballet Folklórico de México regularnie występuje w Bellas Artes.
Północna muzyka tradycyjna, czyli Norteño, pozostawała pod silnym wpływem imigrantów z Niemiec, Polski i Czech do północnego Meksyku i południowo-zachodnich Stanów Zjednoczonych w połowie XIX wieku. Instrumenty i style muzyczne imigrantów z Europy Środkowej zostały
zaadaptowane do meksykańskiej muzyki ludowej, akordeon stał się szczególnie popularny i nadal jest często używany. Istnieje wiele stylów północno-meksykańskiej muzyki ludowej, a najpopularniejsze to Ranchera, Corrido, Huapango, Chotís, Polka, Redova i Banda. Muzyka ludowa Norteño to jedna z najpopularniejszych muzyki w Meksyku i poza nim, przy czym Corridos i Rancheras są szczególnie popularne w Chile, Kolumbii, Stanach Zjednoczonych, Ameryce Środkowej i Hiszpanii. Folklor w środkowym Meksyku zachowuje silne wpływy hiszpańskie, co widać w liczbie miast kolonialnych w tym regionie, takich jak Guanajuato, San Miguel de Allende i Zacatecas, a także w instrumentach wykorzystywanych w muzyce ludowej, takich jak gitary, skrzypce i vihuela. Najbardziej charakterystyczną postacią środkowego Meksyku jest meksykański charro, rodzaj jeźdźca pochodzącego z Jalisco na początku XX wieku. W środkowym Meksyku najbardziej charakterystycznym stylem muzyki ludowej jest Mariachi - styl grany przez grupę składającą się z pięciu lub więcej muzyków ubranych w garnitury charro i grających na różnych instrumentach, takich jak skrzypce, vihuela, gitara, gitara i gitara. trąbka z liryzmem zwykle opowiadającym o miłości, zdradzie, śmierci, polityce, rewolucyjnych bohaterach i życiu wiejskim.
Instrumenty muzyczne środkowego Meksyku
Bajo sexto, meksykański instrument smyczkowy
Bajo sexto, meksykański instrument smyczkowy gitara,skrzypce, trąbka
.
Mariachi to zespół składający się z gitarzysty, vihueli, gitary, skrzypiec i trąbek. W latach 1940-1960 mariachi i ranchera powstały w zachodnich stanach kraju. Ten zespół folklorystyczny wykonuje ranchera, son de mariachi, huapango de mariachi, polka, corrido i inne formy muzyczne. Pochodzi z południowej części stanu Jalisco w XIX wieku. Miasto Guadalajara w Jalisco znane jest jako „stolica Mariachi”.
Styl ten jest obecnie popularny w całym Meksyku i południowo-zachodnich Stanach Zjednoczonych i jest uważany za reprezentatywny dla meksykańskiej muzyki i kultury.
Tamborazo Zacatecano („beat bębna z Zacatecas”) to styl banda, na którym tradycyjnie grają dwie trąbki, dwa saksofony i bęben basowy. Tamborazo jest blisko spokrewnione z tradycyjną bandą dętą. Jednak Tamborazo używa saksofonów zamiast klarnetów. Kolejną różnicą w stosunku do bandy jest to, że Tamborazo konsekwentnie używa bębna, w przeciwieństwie do bandy, która rozdziela użycie innych instrumentów w całym utworze. Tamborazo pochodzi z Villanueva w stanie Zacatecas.
Muzyka ludowa z południa Meksyku
Południe Meksyku często charakteryzuje się silną mieszanką różnych kultur, ponieważ w tym regionie znajdują się jedne z najważniejszych miast portowych w kraju, takie jak Veracruz i Acapulco, które stanowiły drogę wjazdową dla imigrantów z Europy, Afryki, Bliskiego Wschodu, Południa Ameryka, Karaiby i Azja. Do najbardziej znanych muzyki ludowej w południowym Meksyku należą Son Jarocho z Veracruz, Chilena z regionów Kostaryki w Guerrero i Oaxaca, Jarana Yucateca z Półwyspu Jukatan, Bolero z Jukatanu i Veracruz oraz Abajeño z Michoacán.
Muzyka Son Jarocho pochodzi z okolic Veracruz i wyróżnia się silnymi wpływami afrykańskimi. Międzynarodowe uznanie, w tym największy hit La Bamba, było ograniczone. Najbardziej legendarną wykonawczynią jest Graciana Silva, której wydawnictwa na Discos Corason podbiły Europę. Southern Veracruz jest domem dla odrębnego stylu Jarochos, któremu charakterystycznie brakuje harfy, na którym gra się wyłącznie na gitarach requinto lub jarana, a przykładem jest popularny nowoczesny zespół Mono Blanco.
Chilena to gatunek muzyczny pochodzący z regionu Kostaryki, obszaru wzdłuż Oceanu Spokojnego pomiędzy meksykańskimi stanami Oaxaca i Guerrero, chociaż jego wpływ rozciąga się na inne pobliskie regiony. Wywodzi się od chilijskiej cueca, stąd jego nazwa, taniec prowadzony przez chilijskich żeglarzy w 1821 r., a następnie przez chilijskich imigrantów w latach 1848–1855, podczas szczytu kalifornijskiej gorączki złota.
Muzyka popularna o korzeniach ludowych .
Grupera (lub onda grupera) to gatunek meksykańskiej muzyki popularnej. Jest pod wpływem stylów cumbia, norteño i ranchera, a szczyt swojej popularności osiągnął w latach 80-tych XX wieku, zwłaszcza na obszarach wiejskich.
Muzyka ma korzenie w grupach rockowych z lat 60. XX wieku, ale obecnie składa się zazwyczaj z pięciu lub mniej muzyków grających na gitarach elektrycznych, instrumentach klawiszowych i perkusji. Artyści z tego gatunku to Los Yonics, Los Temerarios, Los Bukis, La Mafia, Ana Bárbara, Alicia Villarreal, Mariana Seoane, Grupo Bryndis, Los Freddy's, Lidia Ávila, Los Caminantes, Los Humildes, La Migra, Liberación, Pegasso i Grupo Mojado. Popularność tej muzyki wzrosła w latach 90-tych XX wieku i stała się opłacalna komercyjnie, a obecnie jest rozpoznawana podczas niektórych ceremonii wręczenia nagród muzyki latynoskiej, takich jak Lo Nuestro i Latin Grammy Awards.
Oryginalna fala meksykańskich zespołów rockowych rozpoczęła się głównie od hiszpańskich coverów popularnych angielskich piosenek rockowych. Po tym początkowym etapie przeszli do włączania tradycji do swojego repertuaru.
W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych większość muzyki pop produkowanej w Meksyku składała się z hiszpańskojęzycznych wersji anglojęzycznych hitów rock and rolla. Piosenkarze i grupy muzyczne, takie jak Angélica María, Johnny Laboriel, Alberto Vázquez, Enrique Guzmán
czy
Los Teen Tops, wykonali covery piosenek Elvisa Presleya, Paula Anki, Nancy Sinatry i innych.
W 2000 roku niektóre meksykańskie artystki nagrywające, takie jak Paulina Rubio i Thalía, wkroczyły do angielskiego przemysłu muzycznego wydając dwujęzyczne albumy, kompilacje zawierające hity w języku angielskim i hiszpańskim oraz pierwsze solowe albumy w języku angielskim autorstwa meksykańskiego artysty popowego. Najlepszą artystką nagrywającą crossover była Paulina Rubio, której pierwszym anglojęzycznym albumem był Border Girl wydany 18 czerwca 2002 roku. Thalia współpracowała z amerykańskim piosenkarzem tradycyjnych standardów popowych Tonym Bennettem w duecie przy piosence „The Way You Look Tonight „. Viva Duets to album studyjny Tony'ego Bennetta, wydany w październiku 2012 roku. Składa się z elektronicznie zmontowanych duetów Bennetta z młodszymi piosenkarzami z różnych gatunków, takimi jak Frank Sinatra . W Duets II Sinatra osobiście zaprosił Luisa Miguela do udziału w duecie na płycie do piosenki „Come Fly with Me”. Prasa i media kilkakrotnie nazywały Luisa Miguela „łacińskim Frankiem Sinatrą”.
Najbardziej znani meksykańscy piosenkarze popowi to José María Napoleón, Juan Gabriel, Lucía Méndez, Ana Gabriel, Daniela Romo, Marco Antonio Solís, Yuri, Gloria Trevi, Lucero, Angélica María, Luis Miguel, Sasha Sokol, Thalía, Paulina Rubio, Alessandra Rosaldo, Reyli, Bibi Gaytán, Edith Márquez, Fey, Aracely Arámbula, Irán Castillo, Lynda Thomas, Natalia Lafourcade, Paty Cantú, Anahí, Maite Perroni, Dulce María, Ximena Sariñana, Yuridia, Daniela Luján, Belinda Peregrín, Sofía Reyes, Kika Edgar, Carlos Rivera, Kalimba (piosenkarka) oraz grupy takie jak Camila, Sin Bandera, Ha*Ash, Jesse & Joy, Belanova, Playa Limbo i Jotdog.
Meksykański ruch rockowy rozpoczął się pod koniec lat czterdziestych i na początku sześćdziesiątych XX wieku, szybko zyskując popularność, a szczyt w latach 1969 i 90. przypadł na lata 1969 i 90-te z naprawdę autentycznymi dźwiękami i stylami. Jeden z wczesnych meksykańskich zespołów rockowych wywodził się z przeważnie meksykańskiej społeczności barrio we wschodnim Los Angeles, „Los Nómadas” (The Nomads).
Byli pierwszym etnicznie zintegrowanym zespołem rock and rollowym lat pięćdziesiątych XX wieku, składającym się z trzech chłopców z Metysów, Chico Vasqueza, Jose „J.D.”. Moreno, Abel Padilla i kaukaski chłopiec Bill Aken (Billy Mayorga Aken).
Aken, adoptowany syn gitarzysty klasycznego Francisco Mayorgi i meksykańskiej aktorki filmowej Lupe Mayorgi, Aken był wychowywany przez przyjaciela rodziny, gitarzystę jazzowego Raya Pohlmana, a później został rockmanem Zane’em Ashtonem, aranżującym muzykę i grającym na gitarze prowadzącej dla wszystkich, od Elvisa po Ninę Simone. Jego związek z pozostałymi trzema chłopcami trwał całe życie i pozostali razem jako zespół przez ponad trzydzieści lat. Meksykański rock łączył w swoich piosenkach tradycyjne instrumenty i historie Meksyku. Rock en español meksykański i latynoamerykański pozostaje bardzo popularny w Meksyku, przewyższając inne kulturowe interpretacje rock and rolla, w tym rock brytyjski.
W latach sześćdziesiątych i siedemdziesiątych, za rządów PRI, większość zespołów rockowych zmuszona była wystąpić w podziemiu, czyli czas po Avándaro (meksykańskim festiwalu w stylu Woodstock), w którym brały udział takie grupy jak El Tri, Enigma, Los Dug Dug's, Javier Bátiz i powstało wiele innych. W tym czasie Meksykanin Carlos Santana zasłynął występem na Woodstock. W latach 80-tych i w latach 90-tych wiele meksykańskich zespołów wyszło na powierzchnię, a popularne zespoły rockowe, takie jak Santa Sabina, Café Tacuba, Caifanes, Control Machete, Fobia, Los de Abajo, Mołotow, Maná, Ely Guerra , Julieta Venegas i Maldita Vecindad zyskały dużą międzynarodową popularność.
Zoé zespół osiągnął sukces w Meksyku i większości krajów hiszpańskojęzycznych
Ci ostatni są „dziadkami” łacińskiego ruchu ska. W Meksyku istnieje również znaczny ruch zespołów grających surf rock, inspirowanych strojami lokalnymi sportami rozrywkowymi lucha libre.
Pod koniec lat 90. w Meksyku doszło do „odrodzenia” nowej fali muzyki rockowej z zespołami takimi jak Jumbo, Zoé , Porter itp., a także instrumentaliści Rodrigo y Gabriela i Los Jaigüey z zespołu basisty Santa Sabina, Poncho Figueroa, wraz z braćmi Gustavo Jacobem i Ricardo Jacobem pod koniec XX wieku.
Ekstremalny metal jest od dawna popularny w Meksyku, a takie zespoły jak Dilemma, Exanime powstały w 1985 roku w Monterrey, N.L. The Chasm, Xiuhtecuhtli, Disgorge, Brujeria, Transmetal, Hacavitz, Sargatanas, Mictlayotl, Yaoyotl, Ereshkigal, Xibalba i Calvarium Funestus. Meksykańska grupa fanów metalu jest uznawana za jedną z najbardziej żywych i intensywnych oraz ulubienicą Europy .
26 lat kariery artystycznej Alejandry Guzmán, obejmującej ponad 10 milionów sprzedanych albumów, 16 wydanych albumów i 30 singli znajdujących się na liście 10 najpopularniejszych hitów radiowych, przyniosło jej tytuł La Reina del Rock (Królowa Rocka). Jest córką dwóch legend latynoskiej rozrywki: ikony kina Silvii Pinal i legendy rock and rolla Enrique Guzmána, po których dziedziczy talent i pasję do sztuki, muzyki, tańca i ciągłego rozwoju duchowego, ale w prawdziwej meksykańskiej wizji jest nią widziana jak piosenkarz popowy, a nie prawdziwy rock.
Eklektyczny wachlarz wpływów leży u podstaw latynoskiej alternatywy, muzyki tworzonej przez młodych muzyków, którzy wychowali się nie tylko na muzyce swoich rodziców, ale także na rocku, hip-hopie i elektronice. Reprezentuje dźwiękowe odejście od regionalizmu i wskazuje na nową globalną tożsamość łacińską.
Nazwa „alternatywa łacińska” została wymyślona pod koniec lat 90-tych przez dyrektorów amerykańskich wytwórni płytowych jako sposób na sprzedaż muzyki, która była - dosłownie- na całym świecie. Był reklamowany jako alternatywa dla eleganckiego, wysoko produkowanego latynoskiego popu, który zdominował komercyjne hiszpańskojęzyczne radia, takie jak Ricky Martin czy Paulina Rubio.
Artyści reprezentujący ten gatunek, tacy jak Rodrigo y Gabriela, Carla Morrison, Café Tacuba, Hello Seahorse!, Porter, Juan Son, Austin TV, Lila Downs, Maria jose, Paté de Fuá, Julieta Venegas i Jenny and the Mexicats, postanowili przeciwstawiają się tradycyjnym oczekiwaniom muzyki latynoskiej.
Ska przybyła do Meksyku w latach 60-tych XX wieku, kiedy zarówno małe zespoły, takie jak Los Matemáticos, jak i duże orkiestry, takie jak Orquestra de Pablo Beltrán Ruíz, nagrywały zarówno oryginalne utwory ska, jak i covery jamajskich hitów. Po tym, jak wczesne zespoły nowofalowe z początku lat 80-tych, takie jak Ritmo Peligroso i Kenny y los Eléctricos, włączyły ska do swojego post-punkowego brzmienia, pod koniec lat osiemdziesiątych w Meksyku zaczęto produkować bardziej punkową markę Ska, a gatunek cieszył się dużym zainteresowaniem największą popularność na początku XXI wieku, mimo że nadal jest bardzo popularny. Grupy Mexican Ska obejmują Panteón Rococó (Meksyk), Inspector (Nuevo Leon), Control Machete, La Maldita Vecindad (Meksyk), Mama Pulpa (Meksyk) i Tijuana No! (Tijuana, Baja California; pierwotnie nazwany Radio Chantaje).
Do najlepszych meksykańskich kompozytorów zajmujących się mediami elektronicznymi i elektroakustycznymi należą Javier Torres Maldonado, Murcof i Manuel Rocha Iturbide, późniejsi prowadzący festiwale i warsztaty muzyki eksperymentalnej i sztuki w Meksyku i Paryżu. Niektórzy przedstawiciele to 3Ball MTY, Nortec Collective, Wakal, Kobol (zespół), Murcof, Hocico & Deorro i Mexican Institute of Sound.
Inne popularne formy muzyczne występujące w różnych częściach Meksyku -głównie wywodzące się z innych części Karaibów i Ameryki Łacińskiej to rumba, mambo, Cha cha chá, Danzón i bolero. Rumba pochodziła od czarnych meksykańskich niewolników z Veracruz, Meksyku i Jukatanu. Styl ten powstał na Kubie, a później stał się sławny w czarnej społeczności Meksyku. Od początku XX wieku bolero przybyło do Jukatanu, a Danzón do Veracruz. Obydwa style stały się bardzo popularne w całym kraju i rozwinął się meksykański styl obu rytmów.
W latach czterdziestych Kubańczycy Pérez Prado, Benny Moré wyemigrowali z Meksyku, przywieźli ze sobą mambo, które stało się niezwykle popularne zwłaszcza w Mexico City, później mambo przekształciło się w Cha cha chá, które również było popularne.
Kubańskie bolero od chwili powstania powędrowało do Meksyku i reszty Ameryki Łacińskiej, gdzie weszło do ich repertuaru. Niektórzy z czołowych kompozytorów bolera przybyli z pobliskich krajów, zwłaszcza płodny kompozytor z Puerto Rico Rafael Hernández; innym przykładem jest Agustín Lara z Meksyku. Niektórzy kubańscy kompozytorzy bolera są wymienieni w Trova. Niektórzy odnoszący sukcesy meksykańscy kompozytorzy bolera to María Grever, Gonzalo Curiel Barba, Gabriel Ruiz i Consuelo Velázquez, których piosenka Verdad Amarga (Gorzka prawda) była najpopularniejsza w Meksyku w roku 1948.
Inny kompozytor Armando Manzanero, powszechnie uważany za pierwszego meksykańskiego kompozytora romantycznego epoki powojennej i jednego z odnoszących największe sukcesy kompozytorów Ameryki Łacińskiej, skomponował ponad czterysta piosenek, z których pięćdziesiąt zapewniło mu międzynarodową sławę. Do jego najbardziej znanych piosenek należą Voy a apagar la luz , Contigo Aprendí (With you I Learnt...), Adoro (Adore), No sé tú , Por Debajo de la Mesa, Esta Tarde Vi Llover, Somos Novios, Felicidad i Nada Personal.
Niektóre znane trio románticos to Trio Los Panchos, Los Tres Ases, Los Tres Diamantes i Los Dandys. Trio Bolero, wyjątkowy zespół składający się z dwóch gitar i jednej wiolonczeli. Inni śpiewacy śpiewający bolero w Meksyku to Óscar Chávez, José Ángel Espinoza i Álvaro Carrillo.
Wśród uznanych interpretatorów bolera w radiu i na międzynarodowej scenie koncertowej znaleźli się meksykańscy tenorzy Juan Arvizu i Nestor Mesta Chayres. Brat Aidy Cuevas, „królowej Ranchero”, Carlos Cuevas odniósł równie sukcesy jako interpretator bolera i Eugenii León na współczesnej scenie muzycznej Meksyku.
Ballada romantyczna lub ballada latynoska
to Luis Miguel, „El sol de Mexico” (Słońce Meksyku). Jego album 33, na którym znalazł się zbiór ballad i piosenek w szybszym tempie, wspiął się na pierwsze miejsce listy przebojów magazynu Billboard w Ameryce Łacińskiej, zdobywając dla Luisa Miguela dwie nagrody Billboard Awards oraz nominacje do nagród Grammy i Latin Grammy.
Łaciński, czyli romantyczny, ma swoje korzenie w bolero latynoamerykańskim z lat 50-tych XX wieku (Lucho Kitten, Leo Marini), ale także w romantycznej piosence w języku włoskim (Nicola Di Bari) i francuskim (Charles Aznavour) z lat 60-tych i 70-tych XX wieku.
Etnomuzykolog Daniel Party definiuje romantyczną balladę jako „pieśń miłosną w wolnym tempie, graną przez wokalistę solowego, zwykle z towarzyszeniem orkiestry”.
28 września 2010 roku Cristian Castro wydał single „La Nave del Olvido” i „Amor, Amor” jako część Viva el Príncipe, swojego albumu w hołdzie José José.
Ballada i bolero są często mylone, a piosenki można zaliczyć do jednej lub drugiej kategorii bez zbytniej precyzji. Rozróżnienie między nimi dotyczy przede wszystkim bardziej wyrafinowanego i bardziej metaforycznego języka oraz subtelnego bolera w porównaniu z bardziej bezpośrednim wyrazem ballady.
W Meksyku pierwszą zarejestrowaną balladą jest „Sonata de Amor” (Sonata miłości) Mario Alvareza z 1961 r. W 1965 r. piosenkarz i autor tekstów bolerka Armando Manzanero nagrał swoją pierwszą balladę „Pobres besos míos” .
Okres świetności ballady przypadł na połowę lat 70-tych XX wieku, kiedy artyści tacy jak José José, Camilo Sesto, Raphael, Roberto Carlos, Rocío Dúrcal i inni wydali wiele hitów. Głównymi utworami José José były: „El triste”, Roberto Cantorala, „La nave del olvido”, „Te extraño” , „Amar y querer” lub „Gavilán o Paloma”, „Lo Pasado Pasado” , „Volcán” i „Lo que no fue no será” .
W trakcie swojego istnienia gatunek ten połączył się z różnorodnymi rytmami, tworząc kilka odmian, takich jak romantyczna salsa i cumbia. Manolo Muñoz był jednym z pierwszych solistów w Ameryce Łacińskiej, który śpiewał romantyczne ballady, Víctor Yturbe uważany jest za jednego z najlepszych interpretatorów tego gatunku w Meksyku, a Lupita D'Alessio to jedna z najwybitniejszych wokalistek gatunku balladowego lat 80-tych.
Od lat 90-tych globalizacja i internacjonalizacja mediów przyczyniły się do międzynarodowego rozprzestrzenienia i ujednolicenia ballady.
Tropikalny
Sonora Santanera to orkiestra grająca muzykę tropikalną z Meksyku z ponad 60-letnią historią. Los Hermanos Rigual to kubańska grupa wokalna z siedzibą w Meksyku, działająca głównie w latach sześćdziesiątych. Przełom nastąpił w 1962 roku dzięki piosence „Cuando calienta el sol”, która stała się międzynarodowym hitem.
Meksykańska cumbia
Piña był pionierem w mieszaniu i fuzji dźwięków tropikalnych.
Historia Cumbii w Meksyku jest prawie tak stara jak Cumbia w Kolumbii. W latach czterdziestych kolumbijscy śpiewacy wyemigrowali do Meksyku, gdzie współpracowali z meksykańskim dyrektorem orkiestry Rafaelem de Paz. W latach pięćdziesiątych nagrali m.in przez wielu ludzi uważana jest za pierwszą cumbię nagraną poza Kolumbią, La Cumbia Cienaguera. Nagrał inne hity, takie jak Mi gallo tuerto, Caprichito i Nochebuena. To wtedy Cumbia zaczęła być popularna w Meksyku, a Tony Camargo był jednym z pierwszych przedstawicieli meksykańskiej Cumbii. W Meksyku większość tańczących do tego ludzi nazywa się „Chilangos” - co oznacza osoby urodzone w głównej dzielnicy.
W latach 70-tych Aniceto Molina wyemigrował do Meksyku, gdzie dołączył do grupy z Guerrero, La Luz Roja de San Marcos i nagrał wiele popularnych tropikalnych cumbii, takich jak El Gallo Mojado, El Peluquero i La Mariscada. Również w latach 70-tych Rigo Tovar stał się popularny dzięki fuzji Cumbii z balladą i rockiem.
Obecnie w Cumbia gra się na wiele różnych sposobów i różnią się one nieznacznie w zależności od obszaru geograficznego, np. Cumbia sonidera, Cumbia andina mexicana, Cumbia Norteña, Tecno-cumbia. Do popularnych meksykańskich kompozytorów i interpretatorów Cumbia należą Rigo Tovar y su Costa Azul, Celso Piña, Pilar Montenegro, Ninel Conde, Los Caminantes i Selena.
Los Ángeles Azules grają w gatunku cumbia sonidera, który jest podgatunkiem cumbia wykorzystującym akordeon i syntezatory. Efektem jest fuzja brzmień cumbii z lat 50. i 70-tych XX wieku z brzmieniami muzyki elektronicznej w stylu lat 90-tych. Niektórzy znani meksykańscy muzycy jazzowi to Magos Herrera, Tino Contreras i Agustín Bernal. Inne wybitne postacie meksykańskiej sceny jazzowej to Juan García Esquivel, Eugenio Toussaint, Arturo Castro, Rafael Méndez, Richard Lemus, Leo Acosta, Luis Ocadiz, J. J. Calatayud, Chilo Morán i Popo Sánchez. Antonio Sánchez, ceniony perkusista jazzowy i kompozytor z Meksyku, występuje z renomowanymi amerykańskimi muzykami, odkąd przeprowadził się do Stanów Zjednoczonych na początku lat 90-tych. Współpracował z takimi artystami jak Pat Metheny, Chick Corea, Michael Brecker i Gary Burton, a także prowadził własne zespoły i zespoły.
Arturo O'Farrill, syn latynoskiego muzyka jazzowego, aranżera i lidera zespołu Chico O'Farrill, jest znany ze swojego wkładu we współczesny latynoski jazz. Krytyk Dan Bilawsky często opisuje jego muzykę jako „pan-łacińską” . Teatro Metropólitan sponsoruje Narodowy Festiwal Jazzowy w Meksyku. Kolejną grupą eksplorującą latynoski jazz są bracia Villalobos.
