Jon Anderson

 Jon Anderson (ur. 25.10.1944r, Accrington, Lancashire, Wielka Brytania) - voc, g, k, harfa, perc; kompozytor, autor tekstów, producent nagrań. 

Przyszedł na świat w ubogiej rodzinie robotniczej. Od dwunastego roku życia pracował na swoje utrzymanie - najpierw doglądał krów na farmie, później był kierowcą ciężarówki. Już w 1954, w wieku dziesięciu lat, utworzył pierwszy własny zespół - Little Jon Skiffle Group (grał w nim na tarze do prania). 

W 1962r, w wieku lat osiemnastu, trafił do kierowanej przez starszego brata, Tony'ego Andersena, grupy beatowej The Warriors (był w niej już wokalistą, tak jak Tony). W klubach Wielkiej Brytanii, Francji, Niemiec i krajów skandynawskich wykonywał z nią m.in. przeboje The Everly Brothers, The Beatles i The Beach Boys, a także nieliczne własne piosenki. Z nią nagrał w 1964 pierwszą płytę - singel You Came Along/Don't Make Me Blue dla wytwórni Decca. W 1967 związał się z formacją The Party - atrakcją miast portowych w Niemczech.
 

W 1968 zadebiutował jako solista - pseudonimem Hans Christian firmował dwa single dla firmy Parlophone: All Of The Time/Never My Love (przeróbka przeboju The Association) i (The Autobiography Of) Mississippi Hobo/Sonata Of Love. W tym samym roku otarł się o trzy kolejne zespoły - Les Cruches, Gun (został z niego wyrzucony,ponieważ przyjął w jego imieniu propozycję darmowego występu u boku The Who w londyńskim klubie Marquee) i Mabel Greer's Toyshop.
Z muzykami ostatniego z nich sformował Yes - jedną z najambitniejszych, najbardziej nowatorskich i najpopularniejszych grup rockowych następnego okresu. Miał ogromny wpływ na jej sukcesy - jako wokalista o charakterystycznym, wysokim głosie, wielkiej muzykalności i nieprzeciętnych umiejętnościach, ale też kompozytor wyrafinowanej muzyki oraz autor inteligentnych, filozoficznych tekstów. 

W 1980 rozstał się z nią i utworzył duet z wybitnym twórcą muzyki elektronicznej Vangelisem - Jon And Vangelis. W 1983 wrócił do formacji, ale w 1988 znowu odszedł i stanął na czele zespołu Anderson, Bruford, Wakeman, Howe, do którego pozyskał trzech innych muzyków wywodzących się z Yes. W 1991 trafił wraz z nimi z powrotem do Yes.
 

Ma w dorobku wiele płyt solowych. Na pierwszej, "Olias Of Sunhillow" z czerwca 1976, opowiedział o przygodach Oliasa, Ranyarta i Qoquaqa, kosmicznych wędrowców przybywających na planetę Sunhillow z misją miłości i braterstwa. Suitę nasycił klimatem utworów Yes, np. Meeting (Garden Of Ceda)/Sound Out The Galleon, Dance Of Ranyart/OHas (To Build The Moorglade), Flight Of The Moorglade, Solid Space, Moon Ra/Chords/Song Of Search, To The Runner.

 Niektóre zaś fragmenty pomysłowo urozmaicił elementami muzyki z różnych stron świata, np. indyjskiej i afrykańskiej (Qoquaq en transic/Naon/Transic to). Na płycie nie tylko śpiewał, ale też grał na niemal wszystkich instrumentach (wsparli go jedynie Brian Gaylor-synt i Ken Freeman - instrumenty smyczkowe), przez co całość raziła mało zindywidualizowanym wyrazem poszczególnych partii. Było to mimo wszystko dzieło pełne uroku, a dla wielu pozostało najbardziej ekscytującym dokonaniem Andersena poza Yes. Albumowi towarzyszył singel Flight Of The Moorglade/To The Runner, wydany w październiku 1976.
 

Płytę "Song Of Seven" z listopada 1980 wypełniły już -z wyjątkiem dość efektownej, rozbudowanej kompozycji tytułowej - bardziej konwencjonalne piosenki, właściwie tylko za sprawą głosu Andersena zachowujące coś z atmosfery twórczości Yes (np. For You For Me, Some Are Born, Hear It, Everybody Loves You), niekiedy ciążące ku stereotypom muzyki pop (np. Heart Of The Matter, Take Your Time). W nagraniach wzięło udział wielu świetnych muzyków, m.in. Ronnie Leahy - k, Johnny Dankworth - as, Dick Morrissey - s, Dave "Clem" Clempson - g, Ian Bairnson -g, b, voc, Jack Bruce - b, Simon Phillips -perc, Maurice Pert - perc i Christopher Rainbow - voc. Ukazały się też dwa single: we wrześniu 1980 Some Are Born/Days, a w listopadzie tego roku Take Your Time/Heart Of The Matter.
 

Dziełem bardzo podobnym do "Song Of Seven" był album "Animation" z maja 1982, promowany singlami Surrender/Spider z kwietnia i All In A Matter Of Time/Spider z listopada tego roku. Częściowo zresztą nagrany został przez tych samych muzyków - Leahy'ego, Morrisseya, Clempsona, Bruce'a, Phillipsa i Perta. Wydana w grudniu 1985 bożonarodzeniowa płyta "Three Ships", promowana singlem Day Or' Days/Easier Said Than Done, zrobiona została niestety dość ciężką ręką [w jej nagraniu wziął minn.udział Trevor Rabin - g z Yes). 

A kolejny album, "In The City Of Angels" z czerwca 1988, promowany singlami Hold On To Love/Sun Dancing (For The Hopi-Navajo Energy) z czerwca Is it Me/Top Of The World (Class Bead Came) z sierpnia tego roku, był chyba największym rozczarowaniem w karierze wokalisty. Przygotowany z ogromnym zadęciem, we współpracy z artystami tej miary, co wybitny producent Stewart Levine, słynny twórca soulowy Lamont Dozier oraz wytrawni instrumentaliści z zespołu Toto, zawierał dość nijaką muzykę pop (np. For You, Is It Me, It's On Fire), czasem o odcieniu soulowym (np. Hold On To Love, Betcha), kiedy indziej - latynoskim (np. New Civilization).
 

Płyta "Deseo" z 1994 była wynikiem zafascynowania kulturą Ameryki Łacińskiej. Jej pomysł narodził się wiele lat wcześniej, gdy Andersen mieszkał przez jakiś czas na Karaibach, a skonkretyzował - gdy w 1990 poznał w Los Angeles instrumentalistów z Urugwaju, Wenezueli i Meksyku. Wieczory spędzone na wspólnym muzykowaniu zaowocowały cyklem kompozycji w rodzaju Amor Real, Bridges, Seasons, Floresta, Midnight Dancing, Deseo i Latino. Nagrał je z zespołem, którego trzon ustanowili: Otmaro Ruiz - k, Freddy Ramos - k, Eduardo del Signore - b i Aaron Serfaty - perc, z wieloma gwiazdami muzyki południowoamerykańskiej, jak śpiewacy Milton Nascimento i Maria Conchita Alonso, a także z córką, Deborah Anderson -voc. 

Wynikiem był album zrobiony rzeczywiście z sercem, urzekający radosną atmosferą, zachwycający bogactwem rytmu, skrzący się od barw. Suplementem do niego była płyta "The Deseo Remixes" z lipca 1995 z remiksami kilku utworów, przygotowanymi przez zespoły Deep Forest, Future Sound Of London, Trans-Golbal Underground i Global Communication.
 

W październiku 1994 ukazało się też o wiele bardziej pretensjonalne dzieło Andersena, "Change We Must". Natchnieniem dla niego był tak samo zatytułowany tom esejów Nany Veary, która potrafiła wsłuchać się w muzykę Ziemi. Na repertuar złożyły się kompozycje premierowe, ale też dobrze już znane (np. Heart5 z repertuaru Yes, State Of Independence z repertuaru duetu Jon And Vangelis), wykonane z towarzyszeniem np. kameralnej London'Chamber Academy Orchestra pod batutą Christophera Warrena-Greena i chóru Opio Singers. Ukazał się też singel Change We Must/State Of Independence. W 1995 trafiła na rynek płyta "Angels Embrace" z subtelną muzyką klasyfikowaną jako New Age.
 

Idea albumu "Toltec" z czerwca 1996 narodziła się podczas pracy nad "Deseo". Anderson poznał w tym czasie i zdobył przyjaźń szamana Longwalkera, który pomógł mu lepiej zrozumieć świat Indian, l wkrótce potem zaczął tworzyć niezwykłą suitę, dość swobodnie osnutą na motywach ludowych pieśni indiańskich, a w warstwie literackiej czerpiącą z twórczości Carlosa Castanedy. 

Zarejestrował ją z towarzyszeniem m.in. Ruiza, Ramosa, del Signore, Deborah Anderson, Keitha Richarda Heffnera - k, Charlesa Bishareta - viol, Paula Haneya - s i Luisa Pereza -perc. A w nagraniach wykorzystał też m.in. poruszające monologi Longwalkera oraz fragmenty dokonanych w Meksyku rejestracji obrzędów indiańskich. Całość zaś zamknął własną wersją Ave verum Mozarta. Powstała, o dziwo, najbardziej yesowska ze wszystkich jego solowych płyt, fascynująca pod względem muzycznym, skłaniająca do refleksji nie tylko nad losem Indian, ale też nad wynaturzeniami cywilizacji Zachodu.
 

Owocem współpracy kompozytorskiej z ciemnoskórym Francisem Jockym z Kamerunu (usłyszał go przypadkiem w barze we Francji i tego samego dnia zaangażował) była płyta "The More You Know" z marca 1998. W nagraniach wzięli udział tenże Francis Jocky - k, jego brat Bobby Jocky - b, k oraz żona artysty, Jane Luttenberger Anderson -voc. Powstał sympatyczny, bezpretensjonalny album z dość nowoczesną muzyką pop przyprawioną elementami soulu, hip hopu czy drum'n'bass (np. Magic Love, Say, The More You Know, Gimme Love, Dancing Fool, Ever), niekiedy zabarwioną afrykańskim kolorytem (np. Take Take Take), czasem subtelnie jazzującą (np. Free), porównywaną do dokonań Stinga.
 

Dorobek kompozytorski Andersena uzupełniają m.in. suita baletowa Ursprung dla zespołu Scottish Ballet (1979) oraz cykl utworów dla orkiestry The Imperial Bells Of China (1993). Dyskografię uzupełniają m.in. single Whatever You Be/Whatever You Believe (wersja koncertowa) (Epic, 1988), firmowany razem z Mikiem Battem i Steve'em Harleyem, oraz Close To The Hype (cztery wersje tego samego utworu) (Griffin Music, 1994), firmowany razem z C2t Hype i synem Damionem Andersonem. 

Gościnnie uczestniczył w nagraniach m.in. King Crimson (Prince Rupert Awakes z suity Lizard), Vangelisa (So Long Ago So Clear, Suffocation), Alana White'a (Song Of Innocence), Ricka Wakemana (Hymn), Steve'a Howe'a (Sad Eyed Lady Of The Lowlands), Mike'a Oldfielda (In High Places, Shine), Johna Paula Jonesa (Silver Train i Christie z muzyki do filmu Scream For Help), Tangerine Dream (muzyka do filmu Legend), Kitaro (album "Dream"), a także Colina Scota, Johnny'ego Harrisa, Jonathana Eliasa i Miltona Nascimento. W 1998 gościł w Polsce z zespołem Yes.

Single
Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Flight Of The Moorglade / To The Runner	Jon Anderson	10.1976	-	-	Atlantic K 10 840	[written by Jon Anderson][produced by Jon Anderson]
Some are born/Days	Jon Anderson	09.1980	-	109[2]	Atlantic K 11 619	[written by Jon Anderson][produced by Jon Anderson]
Take your time/Heart of the matter	Jon Anderson	11.1980	-	-	Atlantic K 11 641	[written by Jon Anderson][produced by Jon Anderson]
Surrender /Spider	Jon Anderson	04.1982	-	-	Polydor POSP 393	[written by Jon Anderson][produced by Neil Kernon, Jon Anderson]
All in a matter of time/Spider	Jon Anderson	11.1982	-	-	Polydor POSP 465	[written by Jon Anderson][produced by Neil Kernon, Jon Anderson]
Easier said than done/Day of days	Jon Anderson	11.1985	88[2]	-	Elektra EKR 31	[written by Vangelis][produced by Roy Thomas Baker ]
Hold on to love/Sundancing	Jon Anderson	06.1988	81[4]	-	Epic 651514 7	[written by J. Anderson, L. Dozier][produced by Stewart Levine]
Is it me/Top of the world [Glad bead game]	Jon Anderson	08.1988	-	-	Epic 652947-7	[written by Jon Anderson, Rhett Lawrence][produced by Stewart Levine]
Change we must/State of independence	Jon Anderson	10.1994	81[2]	-	EMI JON 1	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Jon Anderson, Tim Handley]
Candle Song	Jon Anderson	12.1994	182[1]	-	EMI JON 2	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Jon Anderson, Tim Handley]
Jon & Vangelis
I hear you now/Thunder	Jon & Vangelis	01.1980	8[8]	58[6]	Polydor POSP 96	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Vangelis]
I' ll find my way home/Back to school boogie	Jon & Vangelis	04.1982	6[10]	51[9]	Polydor JV 1	[silver-UK][written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Vangelis]
And When The Night Comes/Song Is	Jon & Vangelis	05.1983	87[3]	-	Polydor JV 3	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Vangelis]
He is sailing/Polanaise	Jon & Vangelis	07.1983	61	-	Polydor JV 4	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Vangelis]
State of independence/The friends of Mr. Cairo	Jon & Vangelis	08.1984	67	-	Polydor JV 5	[written by Jon Anderson, Vangelis][produced by Vangelis]

Albumy
Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Olias of sunhillow	Jon Anderson	07.1976	8[10]	47[13]	Atlantic K 50 261	[produced by Jon Anderson]
Song of seven	Jon Anderson	11.1980	38[3]	143[11]	Atlantic K 50 756	[produced by Jon Anderson]
Animation	Jon Anderson	06.1982	43[6]	176[5]	Polydor POLD 5044	[produced by Jon Anderson,Neil Kernon,Tony Visconti]
3 ships	Jon Anderson	12.1985	-	166[5]	Elektra EKT 22	[produced by Roy Thomas Baker]
Jon & Vangelis
Short stories	Jon & Vangelis	01.1980	4[11]	125[15]	Polydor POLD 5030	[gold-UK][produced by Vangelis]
The friends of Mr. Cairo	Jon & Vangelis	07.1981	17[8]	64[34]	Polydor POLD 5039	[gold-UK][produced by Vangelis]
The friends of Mr. Cairo [re-issue]	Jon & Vangelis	01.1982	6[15]	-	Polydor POLD 5053
Private collection	Jon & Vangelis	07.1983	22[10]	148[7]	Polydor POLH 4	[produced by Vangelis]
The best of Jon & Vangelis	Jon & Vangelis	08.1984	42[9]	-	Polydor POLH 6	[produced by Vangelis]