D'Angelo

Muzyk uważany powszechnie za najważniejszego wokalistę sceny neosoulowej lat 90-tych i początku XXI wieku. Określony przez krytyka muzycznego Roberta Christgau mianem "Jezusa r&b;". Niestety zniszczony niemal przez narkotyki, które tak często idą w parze z niesamowitym talentem i wielkimi osiągnięciami.

Michael to syn pastora związanego z chrześcijańskim ruchem zielonoświątkowym. Od najmłodszych lat wykazywał wielki talent muzyczny, mimo iż był samoukiem. W wieku osiemnastu lat wygrał trzy edycje prestiżowego turnieju młodych talentów w nowojorskim harlem's apollo theater, co nie umknęło uwadze włodarzy labelu emi, którzy zaproponowali młodzieńcowi podpisanie kontraktu. Archer był wówczas członkiem podziemnego zespołu hiphopowego I.D.U., który nie zapisał jednak na swym koncie żadnego poważnego nagrania.

Przełom w karierze Archera nastąpił w 1994 r. Napisał on i wyprodukował nagranie "U Will Know", powołanej na potrzeby soundtracku do filmu "Magia miłości" (oryg. "Jasons Lyric", reż. Doug McHenry, 1994, USA) supergrupy Black Men United. Do składu formacji zaangażowano na tę jednorazową okazją takie gwiazdy, jak Usher, Gerald Levert, Lenny Kravitz, R. Kelly, Joe, Boyz II Men Raphael Saadia, jednak to D'Angelo spił śmietankę. Ponaglany przez wytwórnię w drugiej połowie 1994 r. rozpoczął pracę nad swym debiutanckim albumem.

Krążek Brown Sugar ukazał się ostatecznie 3 lipca 1995 r. Początkowo został przyjęty dość chłodno, ale gdy na radiową i telewizyjną rotację trafił singiel "Lady", rozpoczęło się prawdziwe szaleństwo na punkcie D'Angelo. Zewsząd płynęły niesamowicie pozytywne recenzje, a płyta znalazła ostatecznie ponad milion nabywców. Dziennikarze oceniający płytę, rozpływali się w pozytywach - w magazynie rolling stone można było znaleźć opinię, iż D'Angelo przypomniał, czym jest tak naprawdę soul i wskazał kierunek, w jakim powinny iść zmiany w tym gatunku. Archer do pomocy przy produkcji swojego debiutu zaprosił tak uznanych muzyków, jak Raphael Saadia, Ali Shaheed Muhammad i Bob Power. Spod ich rąk wyszło dzieło uznawane po dziś dzień za jeden z wzorów współczesnego soulu.

Żywe brzmienie szło w parze z kapitalnie zaprogramowaną perkusją i groove'em charakteryzującym wybitne kompozycje najlepszych soulowych, funkowych i jazzowych twórców lat 60. i 70. Uwagę zwracała też doskonała warstwa tekstowa. DAngelo, któremu przy pisaniu części tekstów pomagała ówczesna partnerka - Angie Stone, uciekał się do niemal hiphopowego storytellingu, czyniąc z pozornie prostych miłosnych tekstów ciekawe historie, zapadające w pamięć słuchacza. Płyta przyniosła wielki hit "Lady" i trzy trochę mniejsze, ale również dostrzeżone przeboje - "Brown Sugar", "Me and Those Dreamin' Eyes of Mine" oraz "Cruisin". Niestety, pomimo aż czterech nominacji za swój debiut, DAngelo nie miał okazji odebrać nagrody GRAMMY.

Na drugą studyjną płytę fani DAngelo musieli czekać aż pięć lat. Przez ten okres wokalista skupił się na gościnnych występach (m.in. u A Tribe Called Quest, The Roots, Lauryn Hill i Methoda Mana) oraz pojedynczych nagraniach na potrzeby ścieżek dźwiękowych do różnych filmów. Tym sposobem powstały utwory "Devil's Pie" (produkcja DJ-a Premiera z hiphopowej grupy Gang Starr) do obrazu "Belly", "Your Precious Love" z Eryką Badu do "Zagniewanych młodocianych" oraz trzy fantastyczne covery - "Girl You Need a Change of Mind" z repertuaru Eddiego Kendricksa do filmu "Autobus", Princebwe "Shes Always in My Hair" do "Krzyku 2" i "Heaven Must Be Like This", wykonane oryginalnie przez The Ohio Players, do "Wracając do korzeni". Wszystkie z tych nagrań jedynie zaostrzały apetyt słuchaczy i dziennikarzy przed ciągle przekładaną premierą płyty Voodoo.

Jesienią 1999 r. ukazał się singiel "Left & Right" z gościnnie rapującym duetem Redman & Method Man. DAngelo w tym nagraniu zagrał na wszystkich instrumentach, ukazując po raz kolejny swój niebywały kunszt i talent. Utwór był ostateczną zapowiedzią Voodoo, które w końcu - 11 stycznia 2000 r. - trafiło do sklepów. Ogromne oczekiwania sympatyków przełożyły się na doskonałą sprzedaż płyty, która zadebiutowała na szczycie listy billboardu i w niespełna dwa miesiące okryła się platyną. Olbrzymim przebojem stało się inspirowane dokonaniami Princea, a zarazem dedykowane mu "Untitled (How Does It Feel)" nagrane z Raphaelem Saadiaiem. W teledysku ilustrującym ten utwór, D'Angelo zaprezentował się w bardzo odważny posób, ekspresyjnie prezentując swe nagie ciało.

Voodoo w opinii większości krytyków było płytą jeszcze lepszą niż Brown Sugar. Za sprawą produkcji D'Angelo i muzyków zrzeszonych w kolektywie Soulaqarians (Pino Palladino, Roy Hargroye, Ahmir "Questlove" Thompson, James Poyser) udało się stworzyć ścieżkę dźwiękową, po dziś dzień stawianą za wzór bogatego, neosoulowego brzmienia. Voodoo i wydana kilka miesięcy później płyta płyta Commona Like Waterfor Chocolate, wyprodukowana w podobnym składzie osobowym, zostaly przez prasę nazwane odpowiednio - odrodzeniem soulu i hip-hopu. Za Voodoo artysta zgarnął dwie nagrody grammy. W 2003 r. magazyn rolling stone w podsumowaniu pięciuset najlepszych płyt wszech czasów, umieścił drugi album D'Angelo na 488. miejscu.

Niedługo po premierze płyty, D'Angelo wyruszył w ogólnoświatowe tournee, które okazało się wielkim sukcesem. Na okazję tej trasy, D'Angelo wraz z Questlovem powołali do życia band Soultronics. Najbardziej spektakularnym występem podczas voodoo tour okazał się koncert podczas free jazz festival w Brazylii.

Kolejne lata w życiu Michaela były staczaniem się po równi pochyłej. Muzyk popadł w problemy z narkotykami, alkoholem i nadwagą. Na opublikowanych w 2004 r. w brukowej prasie zdjęciach, D'Angelo w niczym nie przypominał fantastycznie zbudowanego mężczyzny z perfekcyjnie wyrzeźbionym ciałem, jakim pamiętały go miliony obserwatorów klipu do "Untitled (How Does It Feel)". Najtrudniejszym okresem w jego życiu okazał się 2005 r. W styczniu został aresztowany, prowadząc po pijanemu, a w samochodzie znaleziono marihuanę. 12 września dostał trzyletni wyrok w zawieszeniu za posiadanie kokainy, a zaledwie tydzień później odniósł duże obrażenia w wypadku samochodowym, jaki spowodował, jadąc bez zapiętego pasa. Co gorsza - D Angelo prowadził bez ważnego prawa jazdy, które odebrano mu 13 kwietnia. Echa tej sprawy nie milkły przez dwa lata. Ostatecznie 10 sierpnia 2007 r. Archer przyznał się do wszystkich stawianych mu zarzutów (niebezpieczna jazda z nieważnym prawem jazdy), zapłacił 1250 dolarów kary i zgodził się na zawieszenie, na okres piętnastu miesięcy, prawa jazdy.

Artysta, poza tymi karami, otrzymał dziewięciomiesięczny wyrok w zawieszeniu. Od 2005 r. pojawiają się ciągle plotki na temat nowego albumu D Angelo, który roboczo nazwano James River. Artysta w wywiadach podkreśla, że płyta jest w drodze, a pracuje nad nią z Commonem i Q-Tipem. Strategię powrotu Archera na rynek miał opracować Jermaine Dupri - spec od wybitnej promocji i działań marketingowych. Gościnnymi występami na płytach Jay Dee (J Dilla), Roya Hargrove'a, Snoop Dogga, Raphaela Saadiaa i Commona, D'Angelo przypominał się muzycznemu światu, pokazując, że pomimo rozlicznych problemów, wciąż jest wybitnym wokalistą.

Niestety miesiące mijały, a wytwórnia artysty - virgin - mogła zaoferować fanom jedynie kompilację jego dotychczasowych dokonań The Best So Far... W oficjalnej dyskografii Archera znajduje się też, wydana tylko na japońskim rynku w 1998 r., płyta Live at jazz Cafe zarejestrowana w 1995 r. w Londynie, podczas gdy D'Angelo promował Brown Sugar. W nawiązaniu do tego albumu, w 2002 r. magazyn Q umieścił D Angelo w rankingu "50 artystów, których musisz zobaczyć na żywo przed śmiercią". Artysta jest ojcem dwójki dzieci - syna Michaela Jr. (matką jest Angie Stone, wieloletnia partnerka DAngelo) i córeczki Imani.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Brown Sugar	D'Angelo	07.1995	24[11]	27[20]	EMI 58 360	[written by Ali Shaheed Muhammad,D'Angelo][produced by Ali Shaheed Muhammad,D'Angelo][5[28].R&B; Chart]
Cruisin'	D'Angelo	11.1995	31[6]	53[18]	EMI 58 468	[written by Marvin Tarplin,William "Smokey" Robinson][produced by D'Angelo][#4 hit for Smokey Robinson in 1979][10[20].R&B; Chart]
Lady	D'Angelo	03.1996	21[6]	10[20]	EMI 58 543	[gold-US][written by Raphael Saadiq,D'Angelo][produced by Raphael Saadiq,D'Angelo][2[26].R&B; Chart]
Me and those Dreamin' Eyes Of Mine/Can't hide love	D'Angelo	10.1996	-	74[6]	EMI 58 570	[written by D'Angelo][produced by Bob Power,D'Angelo][25[21].R&B; Chart]
Devil's Pie (Raw A Capella)	D'Angelo	10.1998	-	69.Airplay Chart	Virgin	[written by D'Angelo][produced by DJ Premier,D'Angelo][69[3].R&B Chart][piosenka z filmu "Belly"]
Nothing even matters	Lauryn Hill feat D'Angelo	01.1999	-	105[14]	Ruffhouse	[25[18].R&B; Chart]
Heaven Must Be Like This	D'Angelo	01.1999	-	-	Virgin	[74[12].R&B; Chart][piosenka z filmu "Down In The Dells"]
Break Ups 2 Make Ups/Suspect Chin Music	Method Man feat D'Angelo	02.1999	33[2]	98[2]	Def Jam 563 405	[produced by Poke And Tone,Qur'an Goodman ][29[18].R&B; Chart]
Left & Right	D'Angelo feat Method Man and Redman	12.1999	-	70[5]	Virgin 38 678	[written by Method Man & Redman,D'Angelo][produced by D'Angelo][18[20].R&B; Chart]
Untitled (How Does It Feel?)	D'Angelo	01.2000	-	25[17]	Virgin	[written by Raphael Saadiq,D'Angelo][produced by Raphael Saadiq,D'Angelo][2[22].R&B; Chart]
Send It On/The Line	D'Angelo	05.2000	-	120[4]	Virgin 58 864	[written by George Brown,R. Bell,Robert Mickens,Richard Westfield,Dennis Thomas,Clifford Smith,Gene Redd,A. Stone,L. Archer,W. Sparrow,D'Angelo][produced by D'Angelo][33[19].R&B Chart]
Be here	Raphael Saadiq feat D'Angelo	04.2002	-	99[2]	Universal 015788	[written by Raphael Saadiq,Bobby Ozuna][produced by Raphael Saadiq,Jake And The Phatman][61[12].R&B Chart]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Brown Sugar	D'Angelo	07.1995	57[7]	22[65]	EMI 32 629	[platinum-US][produced by D'Angelo, Ali Shaheed Muhammad, Bob Power, Raphael Saadiq]
Voodoo	D'Angelo	01.2000	21[3]	1[2][33]	Virgin 48 499	[platinum-US][silver-UK][produced by D'Angelo , Questlove, Russell Elevado, DJ Premier, Raphael Saadiq, J Dilla]
Black Messiah	D'Angelo	12.2014	47[2]	5[15]	RCA 888750565525 [UK]	[produced by D'Angelo, Alan Leeds ,Kevin Liles]