Soul Asylum

 Soul Asylum, grupa amerykańska.Utworzona w 1980 w Minneapolis w Minnesocie. Z początku działała pod nazwą Loud Fast Rules. Założyli ją Dave Pirner (16.04.1964), wtedy perkusista, oraz Karl Mueller (27.07.1963, Minneapolis), basista. Skład ustalił się w 1985: Pirner - voc, g, k, s, Mueller - b, voc, Daniel Murphy - g, voc, Grant Young (5.01.1967, Iowa City, Iowa) - dr.

Zaczynała jako formacja hardcore'owa, ale już na minialbumie Say what you will..., nagranym przy pomocy Boba Moulda z Husker Du (późniejszego twórcy SUGAR) w roli producenta, zaprezentowała się w repertuarze dość urozmaiconym, nadal bliskim co prawda dawnym fascynacjom (np. Voodoo Doll), ale ujawniającym też inne wpływy (np. Stranger z partią saksofonu w stylu The Rolling Stones, a także piosenki inspirowane country), efektownym pod względem rytmicznym, przejmująco depresyjnym w warstwie literackiej.
 

W 1989 firma Twin/Tone wznowiła płytę pod tytułem "Say What You Will Clarence — Karl Sold The Truck" z rozszerzonym repertuarem. Podobny charakter miał album Made to be broken, znowu wynik współpracy z Mouldem, zawierający zarówno utwory pełne rockowej furii (np. Whoal), jak i nastrojowe ballady (np. akustyczna Never Really Been). Zwracały uwagę inteligentne, acz ponure teksty (np. Ain't That Tough, Never Really Been). Z tego okresu pochodzi też przekrojowa kaseta "Time's Incinerator" (Twin/Tone, 1986), zawierająca nie publikowane wcześniej oraz mało znane nagrania studyjne i koncertowe z lat 1980—1986, a wśród nich intrygującą wersję przeboju Hot Pants Jamesa Browna, zaśpiewaną przez Muellera.
Krokiem wstecz w karierze grupy była płyta While you were out, pośpiesznie i nieporadnie wyprodukowana przez Chrisa Osgooda w słynnych Paisley Park Studios Prince'a, zawierająca co prawda kilka udanych utworów, jak Carry On, No Man's Land, Closer To The Stars czy Miracle Mile. 

Album Hang time, pierwszy wynik kontraktu z dużą wytwórnią A&M;, powstał nakładem znacznych środków w nowojorskich studiach Skyline i Sound On Sound przy pomocy wytrawnych producentów- Eda Stasiuma (współpracownika The Ramones i Living Colour) oraz Lenny'ego Kaye'a (byłego muzyka zespołu Patti Smith, współpracownika Suzanne Vegi). Był najbardziej dopracowanym dziełem Soul Asylum w dotychczasowej karierze. Niektórzy wielbiciele zarzucali grupie nawet, że zaproponowała muzykę zbyt wygładzoną, mdłą, komercyjną, ale nie było ku temu podstaw. Płyta zawierała głównie kompozycje w dawnym stylu - surowe, ostre, wykonywane z pasją, choćby Sometime To Return, Jack Off All Trades, Beggars And Choosers, Heavy Rotation czy Standing In The Doorway, przypominająca przeboje The Clash, bądź Down On Up To Me, kojarząca się z dokonaniami Aerosmith. Udanymi wyjątkami były melancholijna ballada Endless Farewell, nawiązujący do folkowych stylizacji Led Zeppelin utwór Twiddly Dee, a także dodany na płycie kompaktowej pastisz country utrzymany w duchu twórczości The Rolling Stones - Put The Bone In.
Mini-album Clam dip and other delights zawierał kilka nietypowych własnych utworów, jak rodzaj pieśni robotniczej P-9, nawiązanie do stylu The RED HOT CHILI PEPPERS Take It To The Roof czy stylizacja metalowa Just Plain Evil, a w wydaniu kompaktowym także przeróbki Move Over Janis Joplin i Juke Box Hero Foreigner.
 

Płyty nie odniosły spodziewanego sukcesu. Muzycy znaleźli się w bardzo trudnej sytuacji finansowej i szukali dodatkowych źródeł utrzymania, np. Murphy zajął się handlem antykami, a Mueller podjął pracę w restauracji. Rozważali nawet decyzję o rozwiązaniu formacji. Postanowili jednak nagrać jeszcze jeden album. Wtedy powstał Soul Asylum and The Horse They Rode In On, częściowo przygotowany w sali prób Chaplin Soundstage w Los Angeles, w jednym podejściu. Dzięki temu udało się nasycić proste, riffowe, dynamiczne kompozycje w rodzaju Bitter PHI, Veils Of Tears, Easy Street, inspirowany twórczością Jimiego Hendrixa i MC5 utwór Something Out Of Nothing, countryrockową stylizację Brand New Shine, a także ballady, jak Gullible's Travels o lekko psychodelicznym nastroju czy We Three, atmosferą spontaniczności i żywiołowości charakterystyczną dla koncertów (producentem był Steve Jordan). Ta płyta odmieniła los grupy. Popularność, jaką zdobyła (rozeszła się w siedemdziesięciu tysiącach egzemplarzy), ułatwiła Soul Asylum podpisanie kontraktu z potentatem fonograficznym - Columbią.
 

Następny album, Grave Dancer's Union, nagrany w studiu The Power Station przy pomocy producenta Michaela Beinhorna, z gościnnym udziałem m.in. Bookera T. Jonesa - org, zawierał muzykę łagodniejszą w wyrazie niż wszystkie wcześniejsze płyty, bardziej melodyjną, opracowaną z użyciem m.in. instrumentów smyczkowych, np. Runaway Train, Homesick, New World, Without A Trace, The Sun Maid. Był bestsellerem - jego nakład przekroczył milion egzemplarzy. Wielki sukces odniosła też wybrana na singel ballada Runaway Train, zilustrowana przez Tonyego Kaye'a niecodziennym teledyskiem: muzyce towarzyszyły portrety nastolatków, którzy uciekli z domów (kilku z nich po obejrzeniu filmu wróciło do rodziców bądź nawiązało z nimi kontakt). Popularność zyskały również utwory Black Gold i Somebody To Shove. Wyrazem uznania dla grupy było zaproszenie jej w 1993 do udziału w niektórych europejskich koncertach zespołu Guns N' Roses. W maju tego roku formacja nagrała dla telewizji MTV program z cyklu Unplugged, wykonała m.in. przebój To Sir With Love Lulu - z jej gościnnym udziałem.
 

Przed przystąpieniem do pracy nad nowym materiałem – ze składem pożegnał się perkusista Grant Young. Zastąpił go Sterling Campbell, który pojawił się już na płycie "Grave Dancers Union". W 1995 roku do rąk fanów trafił longplay "Let Your Dim Light Shine" ze słynnym nagraniem "Misery". Dwa lata później zagrali na rzecz ofiar ogromnej powodzi, jaka z powodu wylania Rzeki Czerwonej nawiedziła Minnesotę, Północną Dakotę oraz Południową Manitobę. Część z utworów znalazła się potem na wydawnictwie "After the Flood: Live from the Grand Forks Prom, June 28, 1997", będącym zapisem tego koncertu. Wydano do siedem lat później.
 

W 1998 roku grupa wydała kolejny album studyjny – "Candy from a Stranger". Niestety płyta nie chciała się sprzedawać i muzycy rozstali się w wytwórnią. Sam Pirner stwierdził, że tym krążkiem jakby wykonali krok w tył. W tym czasie nawiązał współpracę ze swym przyjacielem reżyserem i przy okazji długoletnim fanem grupy – Kevinem Smithem. Pokłosiem tego było skomponowanie ścieżek dźwiękowych do jego trzech filmów – "Clerks", "Clerks II" oraz "Chasing Amy". Dodatkowo, Smith wyreżyserował teledysk do utworu "Can’t Even Tell", który trafił na soundtrack do pierwszego ze wspomnianych obrazów.
 

W maju 2004 roku, u basisty Carla Muellera zdiagnozowano nowotwór gardła. Muzyk przeszedł niezbędną operację, a pięć miesięcy później zagrano specjalny koncert charytatywny na rzecz jego leczenia. Wystąpili wtedy na scenie nie tylko pozostali członkowie zespołu, lecz także Gear Daddies, Paul Westerberg oraz założyciel Hüsker Dü - Bob Mould oraz Grant Hart. Sam chory również pojawił się na scenie, gdyż choroba znajdowała się w fazie remisji. Podczas koncertu udało się zebrać ponad 50 tysięcy dolarów. Niestety nowotwór znów dał o sobie znać i Mueller zmarł w czerwcu następnego roku w swoim domu. Pod koniec roku odbył się koncert pamięci muzyka, podczas którego na scenie pojawił się Tommy Stinson (Replacements, Guns N' Roses) oraz Michael Bland (współpracujący z Princem).
 

W 2006 roku światło dzienne ujrzała płyta "The Silver Lining", na której znalazły się również partie Muellera, zarejestrowane jeszcze przed jego śmiercią. Na początku marca 2007 roku, wspólnie z między innymi Cyndi Lauper, Mint Condition oraz Lifehouse, wzięli udział w koncercie poświęconym Wainowi McFarlane’owi, liderze legendarnej formacji reggae – Ipso Facto. Podczas imprezy zbierano pieniądze potrzebne na transplantacje nerek chorym.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Runaway Train	Soul Asylum	06.1993	37[8]	5[26]	Columbia 74 966	[gold-US][written by Dave Pirner][produced by Michael Beinhorn]
Somebody to Shove	Soul Asylum	09.1993	32[7]	-	Columbia 660224 7 [UK]	[written by Dave Pirner][produced by Michael Beinhorn]
Runaway Train	Soul Asylum	11.1993	7[11]	-	Columbia 74 966	[written by Dave Pirner][produced by Michael Beinhorn]
Black Gold	Soul Asylum	01.1994	26[5]	-	Columbia 659844 7 [UK]	[written by Dave Pirner][produced by Michael Beinhorn]
Misery	Soul Asylum	07.1995	30[7]	20[14]	Columbia 77 959	[written by Dave Pirner][produced by Soul Asylum/Butch Vig ]
Just Like Anyone	Soul Asylum	12.1995	52[5]	-	Columbia COL 662478 2 [UK]	[written by Dave Pirner][produced by Butch Vig/Soul Asylum ]
Promises Broken	Soul Asylum	02.1996	-	63[5]	Columbia 78 215	[written by Daniel Murphy/Marc Perlman ][produced by Soul Asylum/Butch Vig ]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Grave Dancers Union	Soul Asylum	11.1992	27[38]	11[76]	Columbia 48 898	[2x-platinum][gold-UK][produced by Michael Beinhorn]
Let Your Dim Light Shine	Soul Asylum	06.1995	22[7]	6[21]	Columbia 57 616	[platinum-US][produced by Butch Vig & Soul Asylum]
Candy from a Stranger	Soul Asylum	05.1998	106[1]	121[2]	Columbia 67 618	[produced by Chris Kimsey]
The Silver Lining	Soul Asylum	06.2006	-	172[1]	Legacy 82876 86618 2	[produced by John Fields and Steve Hodge]
Delayed Reaction	Soul Asylum	07.2012	-	160[1]	429 17902	[produced by Soul Asylum]