Asia

Z rockowych supergrup, Asia ma chyba najbogatszą i najciekawszą prehistorię. Zespół powstał na gruzach kilku innych wielkich projektów, gigantów rocka lat 70., jak Yes, Emerson, Lake & Palmer czy King Crimson. Z nich to wyłoniło się grono wybitnie uzdolnionych muzyków, którzy powołali do życia zespół Asia - ale po kolei.

W 1974 roku drogi muzyków z King Crimson rozeszły się. Bill Bruford (perkusista) i John Wetton (basista) postanowili kontynuować współpracę razem z Allanem Holdsworthem i Eddiem Jobsonem jako UK. Ta formacja również nie przetrwała długo - po wydaniu zaledwie dwóch albumów i zmianie składu (po debiucie w 1979 roku Holdsworth i Bruford odeszli, ostatniego zastąpił Terry Bozzio), zespół skończył działalność w 1980 roku.

Prawie w tym samym czasie, a konkretnie w 1979 roku, inny wielki kolektyw - Emerson, Lake & Palmer - również postanowił zejść ze sceny. Perkusista - Carl Palmer - na krótko założył własny zespół PM, jednak rozczarowany brakiem sukcesu niedługo potem go rozwiązuje. Do supergrupy brakowało jeszcze gitarzysty i klawiszowca, pomoc nadeszła ze strony zespołu Yes, który również zakończył pełną sukcesów karierę w 1981. Jeden z jej ostatnich członków, Geoff Downes wcześniej (w 1979 roku) "popełnił" wielki przebój w zespole The Buggles - "Video Killed the Radio Star". Dzięki temu dostał posadę klawiszowca w Yes, z którymi zdążył zagrać tylko jeden album - "Drama". Kiedy Yes oficjalnie zakończyło działalność, zarówno Geoff jak i Steve Howe jako gitarzysta postanowili dołączyć do Palmera i Wettona z zamiarem utworzenia supergrupy. Tak w 1981 roku świat usłyszał o czteroosobowym grupie Asia.

- Zespół powstał można powiedzieć naturalnie - mówi Palmer na oficjalnej stronie zespołu. - To nie był sztucznie powołany do życia twór. Wszyscy chcieliśmy po prostu grać razem, dobrze się bawiliśmy, to robiąc.

Materiał powstawał w paru londyńskich studiach w 1981 roku i ukazał się pod prostym tytułem "Asia" w 1982 roku. Zespół od razu zdobył olbrzymi rozgłos, głównie za sprawą powstałej w tym czasie stacji telewizyjnej MTV, w której to ramówce klipy supergrupy często gościły. Komercyjny sukces jednak przerósł najśmielsze oczekiwania wszystkich - album rozszedł się na całym świecie w 10 milionach egzemplarzy (co jak na początek lat 80. było wynikiem wręcz oszałamiającym), a pochodzące z niego single - "Only Time Will Tell" czy szczególnie "Heat of the Moment" - długo okupowały szczyty list przebojów.

- Myślę, że każdy z nas po nagraniu paru piosenek pomyślał, że tworzymy coś wyjątkowego - wspomina również na oficjalnej stronie Wetton - Jednak chyba aż do nagrania "Heat of the Moment" nie myśleliśmy, że mamy takiego "potwora". Dopiero gdy już powstał ten utwór pomyśleliśmy, ze osiągnie spory sukces.

Wielkie światowe tournée pokazało, że pomysł na grupę był strzałem w dziesiątkę. Wytwórnia zachęcona sukcesem ponaglała zespół do nagrania następnego albumu, co nie wpłynęło dodatnio na jego jakość. Całość ukazała się w 1983 roku (zaledwie rok po debiucie) pod tytułem "Alpha" - jak się później okazało, na długo był to ostatni album nagrany w oryginalnym składzie. W porównaniu do debiutu całość sprzedawała się źle, podobnie małe zainteresowanie koncertami spowodowało odwołanie sporej części trasy. - Największym błędem w karierze tego zespołu było nagranie drugiego albumu zbyt wcześnie. Zostaliśmy zmuszeni przez przemysł, choć nie byliśmy na to gotowi - wspomina po latach Wetton w wywiadzie dla Vintage Rock. - To nie był zły longplay - myślę z perspektywy czasu, że był wręcz bardzo dobry. Ale mógł być lepszy. Po prostu wyszedł zbyt szybko po pierwszym. W samym zespole coraz gorsza atmosfera doprowadziła w końcu do odejścia Wettona i to na krótko przed spektakularnym, transmitowanym przez MTV wielkim koncercie w Tokyo w grudniu 1983 roku. Zastąpił go kolega Palmera z byłego zespołu - Greg Lake. Jednak i ten niedługo potem odszedł, a na jego miejsce powrócił w 1984 roku Wetton.

Następny album zatytułowany "Astra" ukazał się w 1985 roku już bez udziału Howe'a, którego zastąpił znany z kapeli Krokus, Mandy Meyer. Z braku jakichkolwiek sukcesów (zespół w ogóle nie wyruszył w trasę promującą album) grupa rozpadła się w 1986 roku. Muzycy zajęli się wówczas innymi projektami - Wetton udzielał się w zespole Phenomena, Palmer formował nową grupę z Keithem Emersonem pod nazwą 3, Downes natomiast produkował wiele innych grup i wydał solowy album pod kryptonimem The New Dance Orchestra. Reaktywacja zespołu z nowymi członkami (z pierwotnego składu ostali się tylko Wetton i Downes) w 1987 roku nie powiodła się z braku zainteresowania jakiejkolwiek wytwórni.

W 1989 roku kolejna próba reaktywacji powiodła się i zaowocowała serią koncertów w Europie. W tym czasie oprócz oryginalnych członków - Palmera i Wettona - w zespole grał John Young na klawiszach, Alan Darby (wkrótce zmieniony przez Holgera Larisha) na gitarze oraz para wokalistek do chórków. Zespół powrócił do studia w 1990 roku i wydał składankę "Then & Now" z 4 nowymi utworami. W trasie promującej reaktywowaną supergrupę, gitarę obsługiwał Pat Thrall. - Byliśmy idealnie kompatybilni muzycznie - wspominał Wetton w tamtym czasie. - Próbowaliśmy innych rzeczy i byliśmy niezadowoleni z nich. 1990 rok zdawał się być ponownie dobrym czasem dla Asia.

Brak sukcesu reaktywowanej grupy, ujawniony podczas tras koncertowych spowodował odejście sfrustrowanego Wettona, który postanowił skupić się na solowej karierze. Palmer natomiast odszedł do nowo wznowionego tria Emerson, Lake & Palmer. Tak oto w 1992 roku z oryginalnego składu został tylko Downes , do którego wkrótce dołączył John Payne jako wokalista i basista, który przez długie lata stanowił razem z Downesem filar grupy. W 1992 roku ukazała się nowa płyta, "Aqua", zawierająca jeszcze partie nagrane przez Howe'a oraz Palmera. Od tego czasu Downes i Payne nagrywają wspólnie z ciągle zmieniającym się panteonem reszty muzyków.

Dopiero pod koniec 1998 roku oryginalna trójka założycieli (poza Howem, który był zajęty reaktywowanym wcześniej Yes) oświadczyła, że może znowu wystąpić pod szyldem Asia. Wielkie tournée zostało wyznaczono na połowę 1999 roku, w planach było też nagranie nowego albumu. Niestety, z wielkich zapowiedzi nic nie wyszło z nie do końca sprecyzowanych powodów. Za to Wetton z Palmerem stworzyli nowy projekt pod nazwą Quango, z którym z powodzeniem występowali, grając też oryginalne utwory zespołu Asia.

Ostatnia dekada zaowocowała wydaniem kolejnych dwóch albumów składu Downes-Payne: "Aura" z 2001 roku i "Silent Nation" z 2004 (druga z nich była pierwszym studyjnym dziełem formacji, który złamał tradycję nazewnictwa: nazwa nie zaczynała ani nie kończyła się na literę "a"). Wszystko zmieniło się na początku 2006 roku - wtedy to oryginalna czwórka założycieli grupy spotkała się i ogłosiła decyzję o reaktywacji oryginalnego składu na 25-lecie powstania bandu.

- Spotkaliśmy się we czwórkę w styczniu 2006 roku - relacjonował Wetton w wywiadzie dla Vintage Rock. - To był pierwszy raz, kiedy byliśmy razem od jakichś 23 lat. Rozmawialiśmy o tym, czy możemy pociągnąć tę rzecz - czy potrafimy wytrzymać ze sobą. To wszystko, co było potrzebne. Reszta to logistyka.

Rocznicowa trasa rozpoczęła się w sierpniu 2006 roku i trwała do 2007 roku, obejmując prawie cały świat. Decyzja o reaktywacji w oryginalnym składzie spowodowała rozejście się Downesa z Payne'em i doprowadziła do bezprecedensowego powstania w 2007 dwóch zespołów: Asia z czterema oryginalnymi członkami oraz zespołu pod nazwą Asia Featuring John Payne z muzykami skupionymi wokół Payne'a artysty.

Wielki sukces rocznicowej trasy zachęcił zespół do wejścia do studia i w 2008 roku ukazał się pierwszy od 1983 roku album Asii nagrany w oryginalnym składzie pod tytułem "Phoenix". Longplay został ciepło przyjęty, podobnie promująca go w tym samym roku trasa. 2009 rok zespół rozpoczął w marcu serią kolejnych występów, tym razem po Europie (4 kwietnia zespół odwiedził też Warszawę).

- To jest prawdziwa Asia - mówi Steve Howe na oficjalnej stronie - Były inne wersje tego zespołu, ale oryginalny skład jest jedynym, który publiczność naprawdę uznaje.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Heat of the moment/Ride easy	Asia	04.1982	46[6]	4[18]	Geffen %0 040	[written by Geoff Downes/John Wetton][produced by Mike Stone]
Only time kill tell/Time again	Asia	07.1982	54[5]	17[14]	Geffen 29 970	[written by Geoff Downes/John Wetton][produced by Mike Stone]
Sole Survivor/Here Comes The Feeling	Asia	11.1982	91[3]	-	Geffen 29 871	[written by Geoff Downes/John Wetton][produced by Mike Stone]
Don' t cry	Asia	07.1983	33[5]	10[13]	Geffen 29 571	[written by Geoff Downes/John Wetton][produced by Mike Stone]
The smile has left your eyes/Lying to yourself	Asia	10.1983	81[2]	34[13]	Geffen 29 475	[written by John Wetton][produced by Mike Stone]
Go/After the war	Asia	12.1985	-	46[11]	Geffen 28 872	[written by Geoff Downes/John Wetton][produced by Mike Stone/Geoff Downes]
Boy In Moon	Asia	03.1993	87[2]	-	Geffen	-
Days like these/Voice of America	Asia	09.1990	-	64[7]	Geffen 19 677	[written by Steve Jones][produced by Frank Wolf]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Asia	Asia	04.1982	11[38]	1[9][64]	Geffen GEF 85 577	[4x-platinum-US][gold-UK][produced by Mike Stone]
Alpha	Asia	08.1983	5[11]	6[25]	Geffen GEF 25 508	[platinum-US][silver-UK][produced by Mike Stone]
Astra	Asia	12.1985	68[1]	67[17]	Geffen GEF 26 413	[produced by Mike Stone/Geoff Downes]
Then and now	Asia	09.1990	-	114[10]	Geffen 24 298	[gold-US]
Aura	Asia	02.2001	160[1]	-	Recognition CDREC 501	[produced by Simon Hanhart and Asia]
Phoenix	Asia	04.2008	166[1]	77[1]	EMI 50999 212869 26	[produced by Asia, Steve Rispin]
Omega	Asia	05.2010	135[1]	-	Frontiers WOW0 49	[produced by Mike Paxman]
XXX	Asia	07.2012	69[1]	134[1]	Frontiers FRCD 560 [UK]	[produced by Mike Paxman]
Gravitas	Asia	03.2014	92	159	Frontiers FRCD 643 [UK]	[produced by John Wetton, Geoff Downes]