Voivod

Voivod - kanadyjska grupa muzyczna wykonująca w początkowym okresie działalności
thrash metal, a następnie metal progresywny. Zespół był jedną z najbardziej wpływowych grup w metalowym undergroundzie lat 80-tych. Powstał w Quebec w 1982 roku. Założycielami byli Michael "Away" Langevin (perkusja) i Denis "Piggy" D'Amour (gitara elektryczna). Voivod był jedną z pierwszych metalowych kanadyjskich grup, która stała się znana poza granicami swojego kraju. Muzykę formacji charakteryzowały oryginalne brzmienie gitar, teksty poruszały tematy futorologiczne, częstym wątkiem było przejęcie władzy nad światem przez maszyny.
 

Historia zespołu rozpoczyna w 1968 roku, w kanadyjskim Jonquie`re, małej miejscowości gdzie znajdowała się największa w Ameryce Północnej huta aluminium. W tym roku, pięcioletni wówczas Michel Langevin przeżył wypadek samochodowy. Podczas rekonwalescencji, zaczął tworzyć swoje pierwsze prace plastyczne: "Przenosiłem na papier, malowałem swoje koszmary. Bałem się wszystkich mechanicznych rzeczy. Mieszkałem blisko fabryki i wszystkie hałasy które stamtąd dochodziły sprawiały, że myślałem o mechanicznych monstrach. A potem o nich śniłem. Po przebudzeniu, po prostu je rysowałem". Już jako nastolatek wiekszość czasu spędzał czytając książki. Wtedy też wymyślił postać wampira o imieniu Voivod, którego osadził w post-nuklearnej krainie Morgoth, gdzie trwała wieczna wojna. Langevin: "Byłem chyba trochę staromodny, mocno siedziałem w klimatach Władcy Pierścieni. Stamtąd pochodzi oczywiście nazwa krainy Morgoth. Sam Voivod pochodzi od Drakuli. Interesowałem się także tematyką sci-fi i po prostu wszystko wymieszałem".
 

W 1980 roku, Langevin zaczął grać na perkusji. Razem ze swoimi kolegami, wśród których znajdował się Denis D'Amour, organizował wspólne jam session. Wkrótce z tej grupy wyłonił się zespół Death Dealer, jednak Langevin i D’Amour zadecydowali że pójdą własną drogą. Wczesna inkarnacja Voivod powstała w 1981. Do składu dołączył basista Jean-Yves Thériault, lokalny DJ, znajomy D’Amoura. Tak się jednak złożyło iż Jean kompletnie nie umiał grać na basie, jednak D’Amour szybko go tego nauczył. Prawda ostatecznie była taka, że D’Amour był jedynym muzykiem który potrafił grać na instrumencie, wobec czego wspólne próby zamieniały się w chaos. Langevin obwieścił wówczas iż potrzebuje co najmniej jednego roku aby oddać się codziennym ćwiczeniom na perkusji. W listopadzie 1982 roku zespół zebrał się ponownie w składzie Langevin, D’Amour i na krótko Jean Fortin z Death Dealer. Wkrótce jednak został on zastąpiony przez Thériaulta. Voivod rozpoczął poszukiwania odpowiedniego wokalisty. Został nim Denis Bélanger w styczniu roku następnego. Zespół wykonywał wtedy covery Judas Priest, Motorhead i Venom. Pierwszy koncert odbył się 25 stycznia 1983 roku i został wydany na kasecie jako demo pod tytułem Anachronism. Od tego momentu członkowie zespołu zaczęli posługiwać się pseudonimami których używali podczas całej swojej póżniejszej kariery.  W 1984 roku ukazało się kolejne demo To the Death. Muzycy wysłali je do Metal Blade Records, wytwórnia umieściła utwór Condemned to the Gallows na piątej edycji wydawanej przez siebie składanki Metal Massacre.
 

Członkowie Voivod zaciągnęli pożyczkę - każdy po 500 dolarów - od mamy Snake'a i dysponując kwotą 2 000 dolarów, w czerwcu 1984 weszli do studia Le Terroir aby w ciągu ośmiu dni nagrać debiutancki album War and Pain. Grupa przedstawiła muzykę thrash metalową z elementami punkrocka. Wiesław Weiss opisał twórczość kwartetu jako "własną odmianę metalu - wściekle dynamiczną, niezwykle hałaśliwą, pełną pędu, demoniczną". Mimo iż magazyn Kerrang! określił Voivod jako "najgorszy zespół na Ziemi" to płyta rozeszła się w ilości 70 000 egzemplarzy. W grudniu ukazało się kolejne demo Morgoth Invasion. 4 kwietnia 1985 zespół wyruszył w pierwszą trasę poza Kanadę, jako support Cro-Mags i Venom.
 

Wkrótce zaczął powstawać materiał na nową płytę, natomiast brakowało środków pieniężnych na pokrycie kosztów nagrania. Langevin: "Nie mieliśmy kontraktu, byliśmy wtedy bardzo, bardzo biedni. Zarabialiśmy po 152 dolary na miesiąc. Potem ukradziono nam część sprzętu". Aby przynajmniej tymczasowo rozwiązać problemy finansowe, Voivod zorganizował w Montrealu festiwal World War III, na którym zagrał razem z Celtic Frost, Destruction, Possessed i Nasty Savage. Nadal bez kontraktu płytowego, w pażdzierniku zespół wszedł do studia. W tym też czasie grupa przeprowadziła się do Montrealu. Snake: "We czwórkę zamieszkaliśmy razem w malutkim mieszkaniu. Były tam karaluchy. Kiedy wracaliśmy wieczorem po próbie, zabieraliśmy po drodze gazety aby zabić nimi całe to robactwo. Cholera, teraz nie wierzę że to robiliśmy". W tarapatach pomógł ostatecznie zaprzyjażniony Celtic Frost - muzycy tego zespołu zabrali ze sobą taśmy demo Voivod i zaprezentowali je w Niemczech, w swojej wytwórni Noise Records.
 

Nagrania spotkały się z aprobatą i został podpisany kontrakt na trzy płyty. Tym sposobem, na przestrzeni pażdziernika i listopada został zarejestrowany Rrröööaaarrr, który ujrzał światło dziennie w 1986r. Album nie zebrał dobrych recenzji, spotkał się wręcz z określeniem iż był krokiem wstecz w porównaniu z debiutem. Nie zachwyciła przedstawiona muzyka, wiele do życzenia pozostawiało także brzmienie, co było spowodowane m.in. faktem iż Blackiemu skradziono wzmacniacz. Płyta była promowana teledyskiem do utworu Ripping Headaches. Inna piosenka, o wymownym tytule Fuck Off and Die, była skierowana do Metal Blade. W czerwcu Voivod intensywnie koncertował w USA, znowu razem z Celtic Frost. W listopadzie zespół udał się na europejskie tournée wraz z Possessed.
W grudniu, tylko dla członków fan klubu Iron Gang, ukazało się koncertowe demo No Speed Limit. Voivod zdecydował o pozostaniu w Europie na czas rejestracji kolejnego albumu. Wydany w 1987r  Killing Technology był wyrażnym krokiem w kierunku bardziej dojrzałej twórczości i świadczył o stopniowym adoptowaniu elementów charakterystycznych dla rocka progresywnego. Piggy wyciągnął wnioski z dwóch pierwszych płyt: "Po prostu graliśmy zbyt szybko. Traciliśmy wyczucie. Nieco zwolniliśmy i muzyka stała się cięższa". Kwiecień i maj wypełniło "Tournado" z Kreator, trasa obejmowała Amerykę Północną, następnie była kontynuowana w listopadzie, w Europie. Jednak nie wszystko układało się pomyślnie. Away: "Do tego momentu odbywaliśmy próby codziennie od 1983 roku. Żyliśmy razem, w małym mieszkaniu w Montrealu, wszystko ze sobą grało, oprawa graficzna współgrała z muzyką a muzyka tworzyła całość z opowieścią przedstawioną w tekstach. Jednak nasze działania nabrały takiej intensywności że zespół mógł tego nie przetrwać. Pracowaliśmy nieprzerwanie przez cztery czy pięć lat, praktycznie non-stop, mieliśmy trzy albumy, cieszyliśmy się dobrą reputacą na podziemnej scenie metalowej a jednak ciągle mieszkaliśmy we czwórkę, razem z karaluchami, w małej norze nad barem ze striptizem".
 

Punktem zwrotnym w karierze okazał się następny album Dimension Hatröss. Łączył thrash metal z rockiem progresywnym, Piggy powoływał się na twórczość zespołów takich jak King Crimson, Pink Floyd, Yes, Genesis czy Emerson, Lake and Palmer. Duży sukces odniósł utwór Tribal Convictions, do którego został nakręcony teledysk. Zespołowi udało się podpisać korzystny kontrakt z MCA Records, członkowie Voivod mogli sobie wreszcie pozwolić na to, aby zamieszkać osobno. Grupa wyruszyła w tournée, które wkrótce zostało odwołane - u Piggy’ego zdiagnozowano guza mózgu. Dostępne żródła podają różne wersje przebiegu choroby. Pierwsza jest taka, iż gitarzysta dowiedział się że ewentualna operacja może spowodować ślepotę, w związku z czym nie zgodził się na jej przeprowadzenie i poddał się leczeniu farmakologicznemu. Inne żródła podają że niebezpieczna operacja doszła jednak do skutku i zakończyła się sukcesem. Ze względu na długi pobyt D’Amoura w szpitalu, zespół w 1988 miał przerwę w działalności, którą wykorzystał na stworzenie materiału na kolejny album.
 

Pierwsza pod skrzydłami MCA płyta Nothingface z 1989 roku okazała się największym osiągnięciem zespołu[. Away: "To było odrobinę surrealistyczne, wszystko wydarzyło się bardzo szybko. Nothingface odniósł sukces w środowisku ludzi związanych nie tylko ze sceną metalową ale i alternatywną. Ku naszemu zdumieniu, sprzedaż wyniosła 250 000 - 300 000 egzemplarzy, mimo że muzyka była dziwna". Po raz pierwszy w historii Nothingface znalazł się w zestawieniu Billboard 200, na pozycji 114. Album, utrzymany w nieco wolniejszym niż dotychczas tempie, wśród starych fanów zyskał opinię zbyt łagodnego. W zestawie znalazł się cover Astronomy Domine grupy Pink Floyd. Zmiana dotyczyła także warstwy tekstowej - główny bohater, Voivod, zaczął koncentrować się na sprawach związanych ze swoim życiem wewnętrznym. Grupa zaangażowała się także w ochronę środowiska o czym opowiadał utwór Missing Sequences - wyrażał obawy przed chorobą Alzheimera w nawiązaniu do rodzinnego Jonquie`re, "przytłoczonego przez hutę aluminium". Snake: "Niektórzy naukowcy zaczęli twierdzić że Alzheimera może wywoływać aluminium. Nie jestem pewien czy to prawda ale tam gdzie mieszkaliśmy znajduje się wielka fabryka i część miasta jest niemożliwie śmierdząca i obrzydliwa. Nie potrafię tam mieszkać, można się zatruć. Ponadto, w okolicy znajduje się wielkie, purpurowe jezioro. Jest różowe i purpurowe, właściwie to można po nim chodzić. Za młodu łapaliśmy tam niezły odlot. Zachorowania na raka są częste w tej części miasta, kiedy przechodzisz przez ulice zaczyna śmierdzieć zgniłymi jajami. Ludzie tam mieszkają… szaleństwo". Cały kolejny rok Voivod spędził na koncertowaniu z Soundgarden, Faith No More a także Rush.

 Następny album Angel Rat przyniósł radykalne zmiany. Po pierwsze teksty przestały traktować o Voivodzie. Po drugie- zespół zwrócił się w kierunku prostszych, bardziej rockowych i krótszych piosenek. Przedstawiona muzyka była porównywana do twórczości Pink Floyd z okresu Meddle a także Rush z czasów Caress of Steel. W tym też okresie nastąpiła eksplozja grunge'u z zespołami takimi jak Nirvana na czele i publiczność oczekiwała bardziej zwartych form.  Zespół zdecydował się na współpracę z Terrym Brownem, producentem m.in. Rush. Jednak kooperacja nie układała się pomyślnie, poza tym wytwórnia ingerowała w kształt kompozycji.  Angel Rat rozszedł się w ilości 150 000 egzemplarzy co było poniżej oczekiwań ze strony MCA.
W 1992 roku ukazała się kompilacja Best of Voivod, która przedstawiała "transformację muzyki grupy z prymitywnego trash metalu do przekonującego metalu progresywnego". W tym czasie, bez basisty, Voivod sporadycznie koncertował. Nastąpiła krótka przerwa w działalności, ostatecznie zdecydowano się na muzyka sesyjnego w osobie Pierre St. Jeana. W 1993 roku ukazał się The Outer Limits - zdaniem wspomnianego już Wiesława Weissa, było to najwybitniejsze dzieło grupy. Tytuł został zaczerpnięty z fantastycznego amerykańskiego serialu Po tamtej stronie. Album z jednej strony zawierał krótkie utwory, z drugiej - najdłuższą kompozycję w historii zespołu, siedemnastominutowy Jack Luminous, który w warstwie tekstowej opowiadał o najeżdżcy z kosmosu. Oprócz tego w zestawie znalazła się kolejna przeróbka piosenki Pink Floyd, tym razem była to The Nile Song. Niektóre wydania były wzbogacone o grafikę 3D. Płyta spotkała się z chłodnym przyjęciem, sprzedaż była poniżej oczekiwań. Po wydaniu The Outer Limits z zespołem postanowił pożegnać się Snake, pojawiły się wówczas plotki iż miał problemy z narkotykami. Away jednak tak wyjaśniał: "Dla Blacky'ego i Snake’a musiało być frustrujące, iż ja zajmowałem się całą oprawą plastyczną i tekstami a Piggy pisał większość muzyki".
 

Po odejściu Snake’a zespół zorganizował przesłuchania w rezultacie których został przyjety Eric "E-Force" Forrest, który dodatkowo grał na basie. Voivod przygotował muzykę na nowy album, jednakże MCA zdecydowało iż nowe kompozycje są zbyt "ciężkie". Kontrakt został polubownie rozwiązany, zespół przeszedł do Hypnotic Records. Negatron, który ukazał się w 1995, porzucał charakterystyczną dla zespołu psychodelię na rzecz konwencjonalnego heavy metalu. Zainteresowanie zespołem stopniowo spadało, co miało odzwierciedlenie w coraz skromniejszej publiczności na koncertach. Mimo to, cały następny rok Voivod spędził w trasie obejmującej zarówno Amerykę Północną jak i Europę. W 1997 roku został wydany Phobos, zawierający m.in. cover 21st Century Schizoid Man grupy King Crimson. Należy wspomnieć iż w tym czasie rozpoczęła się współpraca z Jasonem Newstedem, był on jednym z autorów utworu M-Body. Album jednakże zebrał niskie oceny, popularność zespołu nadal spadała. Po raz pierwszy od czasów Nothingface, płyta powracała do tematu Voivoda. W 1998 ukazał się koncertowy Kronik. W lipcu tego roku zespół wystąpił w Warszawie. W sierpniu grupa miała wypadek samochodowy w Niemczech, niedaleko Mannheim, w którym najbardziej ucierpiał Eric - jego powrót do zdrowia był długotrwały.
 

W 1999 Voivod otwierał koncerty Iron Maiden, Eric grał ale poruszał się ciągle o kulach, podczas jednego z występów zaśpiewał Snake. W 2000 został wydany Voivod Lives, kolejny album koncertowy. W tym samym roku Away i Piggy zdecydowali aby zakończyć działalność Voivod. Langevin: "W końcówce 2000 duch w zespole umarł. Piggy i ja zadecydowaliśmy rozwiązać zespół". Ponadto formacja tonęła w długach, Away i Piggy byli zmuszeni podjąć się normalnej pracy: gitarzysta został oświetleniowcem w teatrze a perkusista zaczął przyjmować zlecenia związane z oprawą graficzną. Jednak z punktu widzenia Erica sprawy się miały następująco: "Tak naprawdę wcale nie odszedłem z Voivod, myślę że można powiedzieć, że zostałem wylany w elegancki sposób. Spotkaliśmy się w marcu 2001 i wtedy Away i Piggy powiedzieli mi że to koniec, w sensie koniec Voivod. No cóż, nie kupiłem tego, wiedziałem że Snake ma wrócić. Patrząc wstecz, uczciwie trzeba było przyznać że ze strony zespołu był to dobry ruch. A potem jeszcze dołączenie Jasona - jak mógłbym konkurować z oryginalnym wokalistą oraz byłym basistą z Metallica? Nie żywię urazy - rola frontmana była dla mnie przywilejem i zaszczytem". W związku z odejściem Erica, pojawiły się plotki jakoby pozwał Voivod, domagając się odszkodowania za wypadek w Niemczech. Jednakże sam zainteresowany zaprzeczał, twierdząc że wszystkie świadczenia otrzymał w ramach normalnego ubezpieczenia. Po odejściu z Voivod, Eric zamieszkał we Francji, gdzie kontynuował karierę z własną grupą E-Force.
 

W międzyczasie Dave Grohl utworzył projekt Probot. Do oprawy graficznej został zaangażowany Away - spotkał się wówczas z Bélangerem, który również brał udział w przedsięwzięciu, śpiewał w utworze Dictatosaurus. 27 września 2002 roku do Voivod dołączył Jason "Jasonic" Newsted znany z Metallica. W pażdzierniku zespół wszedł do studia. W 2003 ukazał się Voivod (początkowo miał nosić tytuł The Multiverse), wydany pod własnym szyldem Newsteda - Chophouse Records. Płyta zawierająca krótkie, dynamiczne utwory, utrzymane w duchu hard rocka z elementami punku, okazała się największym do tej pory sukcesem. Zajęła 21 miejsce w zestawieniu Billboard w kategorii Top Independent Albums. Away podkreślał kluczową rolę jaką odegrał wówczas Newsted. Basista poprzez swoją firmę wsparł Voivod finansowo a także walnie przyczynił się do reformacji grupy, to on stał za ponownym sprowadzeniem Snake'a. Kwiecień i maj wypełniła trasa z Sepultura, w czerwcu zespół otwierał występy Ozziego Osbourne'a a następnie wziął udział w Ozzfest. Planowane tournée z Ozzym zostało odwołane na skutek jego wypadku na quadzie. Tym sposobem, koncert w ramach Ozzfestu, z dnia 28 sierpnia 2003, miał okazać się ostatnim z Denisem D'Amourem w składzie. Rok 2004 Piggy spędził na komponowaniu nowego materiału, w 2005 ukazało się DVD D-V-O-D-1, zawierające wszystkie teledyski zespołu z lat 80-tych a także inne materiały archiwalne. D'Amour planował nagrywanie z Voivod kolejnej płyty ale wypadki miały potoczyć się inaczej.


Przez cały 2007 rok działalność zespołu została całkowicie wstrzymana.  W 2008 roku Voivod ogłosił powrót na scenę. Jako że dwa lata wcześniej, Newsted uległ wypadkowi i miał uszkodzone ramię, szeregi Voivod zdecydował się zasilić oryginalny basista Blacky.  Newsted, zgodnie z informacją na oficjalnej stronie zespołu, pozostał członkiem formacji. Jeśli chodzi o gitarzystę, to rozpatrywano wówczas również kandydaturę Andreasa Kissera z Sepultury, jednak podstawową przeszkodą okazała się odległość Kanada - Brazylia. Ostatecznie do Voivod został przyjęty Dan Mongrain, znany z zespołu Martyr, przyjaciel Blacky’ego. W takim składzie, 22 czerwca zespół dał pierwszy od śmierci Piggy’ego koncert, w Montrealu podczas festiwalu Heavy MTL. 23 czerwca 2009 ukazała się Infini, ostatnia płyta z materiałem Piggy’ego. Ze względu na odnawiającą się kontuzję Newsteda był pomysł aby tym razem zagrali zarówno Blacky jak i Eric Forrest. Jednakże ostatecznie Newsted zadecydował że podoła temu zadaniu w studio. Pojawiły się informacje jakoby miało być to ostatnie dzieło, kończące historię zespołu.    Voivod w składzie Snake, Away, Blacky, Dan wyruszył w trasę. Podczas festiwalu Hellfest Summer Open Air we Francji, wystąpił Eric Forrest i zaśpiewał utwór Tribal Convictions razem z Bélangerem. Koncerty formacji trwały praktycznie nieprzerwanie na przestrzeni lat 2009 -2011. W tym okresie zespół trzykrotnie wystąpił w Polsce. 

W połowie 2010 roku Voivod zarejestrował w studio nowy materiał, jednakże Away zastrzegł, iż na razie jest stanowczo za wcześnie aby mówić o kolejnym albumie. W czerwcu 2011 ukazał się koncertowy Warriors of Ice, był to zapis z występu w Montrealu z 12 grudnia 2009r.
We wrześniu 2011 Away zapowiedział nowy album, który powinien ukazać się z początkiem następnego roku. Za nowe kompozycje odpowiedzialni są głównie Dan i Blacky, autorem tekstów jest Snake, natomiast przygotowaniem warstwy graficznej zajmuje się Langevin.  

Albumy

Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
War and Pain	Voivod	08.1984	-	-	Metal Blade MBR 1026	[produced by Voivod]
Rrröööaaarrr	Voivod	03.1986	-	-	Noise International – MXT 8103	[produced by Voivod,Mike Amstadt]
Killing Technology	Voivod	04.1987	-	-	Combat 88561-8147-1	[produced by Voivod and Harris Johns]
Dimension Hatröss	Voivod	12.1987	-	-	Noise International FW 44262	[produced by Voivod and Harris Johns]
Nothingface	Voivod	12.1989	-	114[16]	Mechanic 6326	[produced by Glenn Robinson]
Angel Rat	Voivod	11.1991	-	-	MCA MCAD-10293	[produced by Terry Brown]
The Outer Limits	Voivod	08.1993	-	-	MCA MCAD-10701	[produced by Mark S. Berry]
Negatron	Voivod	11.1995	-	-	Mausoleum 71278-60019-2	[produced by Daryn Barry, Alfio Annibalini & Voivod]
Phobos	Voivod	.1997	-	-	Slipdisc 008 633 128-2	[produced by Rob Sanzo, Voivod]
Voivod	Voivod	03.2003	-	-	Chophouse 44015-2	[produced by Voivod, Jasonic, Brian Joseph Dobbs]
Katorz	Voivod	07.2006	-	-	The End Records TE074	[produced by Glen Robinson and Voivod]
Infini	Voivod	06.2009	-	-	Relapse Records – RR 7058-1	[produced by Jason Newsted & Glen Robinson]