Kyuss

KYUSS, grupa amerykańska. Utworzona w 1987 w Palm Desert w Kalifornii. Z początku działała pod nazwą Katzenjammer, dopiero w 1989 zmieniła ją na Sons Of Kyuss, a w 1991 skróciła do Kyuss (Sons Of Kyuss to półbogowie z popularnej w Stanach Zjednoczonych gry fantasy Dungeons And Dragons, ale imię Kyuss jej autorzy zaczerpnęli z opowiadań Fritza Leibera).
Pierwszy skład: John Garcia -voc, Josh Homme (właśc. Joshua Michael Homme; 17.05.1973, Palm Springs, Kalifornia) - g, Nick Oliveri (właśc. Nick Stephen Oliveri; 21.10.1971, Los Angeles, Kalifornia) - g, voc, Chris Cockrell - b, Brant Bjork - dr. Oliveri niebawem odszedł i choć w 1991 powrócił jako basista na miejsce Cockrella, w 1992 został zmieniony przez Scotta Reedera - b, znanego z Across The River i The Obsessed. W 1993 Bjorka zastąpił Alfredo Hernandez - dr z Yawningman. Formacja działała do października 1995. Homme zaraz potem założył zespół Gamma Ray, z którego wyłonił się kolejny - Queens Of The Stone Age z Oliverim i Hernandezem w składzie.

Grupę założyli Homme, Oliveri i Bjork, którzy w świat muzyki uciekli od odrętwiającej atmosfery Palm Desert, martwego miasta na środku pustyni. Dla Homme'a i Bjorka szkołą rocka były dokonania zespołów punkowych i hard-core'owych w rodzaju The Ramones, Discharge i Black Flag. Oliveri dorastał raczej przy metalu w wydaniu Black Sabbath i Motórhead, chociaż i on z czasem odkrył także punkowe granie. Formacja zaczęła od własnej odmiany hardcore'u, ale brzmieniowo - w związku z maskowaniem braku tunerów obniżonym strojem gitar - ciążącej w stronę metalu. Już w 1990, wkrótce po zmianie nazwy z Katzenjammer na Sons Of Kuyss, dorobiła się pierwszej płyty, zatytułowanej po prostu "Sons Of Kyuss". Nagrała ją własnym kosztem w Headway Studios w Westminster w Kalifornii przy współudziale Catherine Enny i Rona Krowna jako producentów i wydała w stworzonej w tym celu firmie Black Highway Music w skromnym nakładzie pięciuset egzemplarzy. Zarejestrowała pierwsze swoje kompozycje, od Window Of Souls i King, które niebawem uległy zapomnieniu, po Deadly Kiss i Black Widow, które później, już jako Kyuss, powtórzyła, i to w tych samych wersjach, na pierwszym albumie z prawdziwego zdarzenia, "Wretch".

Przełomem w historii grupy był koncert w klubie Gaslight w Hollywood,na który trafił Chris Goss,wokalista i gitarzysta zespołu Master Of Reality. Zachwycony tym, co usłyszał, postanowił pomóc młodszym kolegom w karierze. Wynikiem był podpisany w 1991 kontrakt z firmą Dali, działającą w ramach większej - Chameleon, kierowanej przez Polaka, Boba Buziaka. I już we wrześniu 1991 trafiła na rynek wspomniana płyta "Wretch" z materiałem znanym z "Sons Of Kyuss", ale też premierowym, dogranym w tych samych Headway Studios. Nie brakowało na niej utworów wyrosłych z fascynacji punkiem, np. Katzenjammer, ale większość kompozycji zapowiadała raczej narodziny własnej muzyki, hipnotycznej, ociężałej, świdrującej uszy deformowanymi na różne sposoby, gitarowymi dźwiękami, np. I'm Not, Big Bikes, Son Of A Bitch.

Album "Wretch" był jeszcze dziełem młodzieńczym, chaotycznym, źle brzmiącym. Tym większym zaskoczeniem okazała się płyta "Blues For The Red Sun" z czerwca 1992 - dojrzała, doskonale wyważona, pomysłowo wyprodukowana przez Gossa we współpracy z samymi muzykami, zasługująca na miano jednego z rockowych arcydzieł początku lat dziewięćdziesiątych. Potwierdzała różne inspiracje muzyków, od punku (np. Green Machine) przez sabbathowy metal (np. Thumb, Freedom Run, Mondo Generator) po uwidaczniającą się z całą siłą dopiero w tym okresie hawkwindową psychodelię (np. Freedom Run, Caterpillar March). Niejednorodne formalnie utwory, od kompozycji bardziej wymyślnych, o urozmaiconym przebiegu i dużych zmianach dynamicznych (np. Thumb, Molten Universe, 50 Million Year Trip, Freedom Run, Mondo Generator), po przejrzyście skonstruowane miniatury (np. Caterpillar March, 800), układały się wszakże w fascynującą, spójną całość. A wiązały je chociażby jednolite brzmienie: świadomie zgiełkliwe, celowo zabrudzone (m.in. w wyniku nagłośnienia gitar przez wzmacniacze basowe), a także niepowtarzalna atmosfera: niepokojąca, duszna, dławiąca. Dwa utwory z "Blues For The Red Sun", Green Machine i Thong Song, doczekały się prezentacji w radiu, a także w MTV (w programie Headbangers Ball). A jednak dzieło nie odniosło sukcesu: w ciągu dwóch lat od chwili premiery rozeszło się w Stanach w czterdziestu tysiącach egzemplarzy.

 Zapewniło formacji jednak uznanie i szacunek, czego wyrazem były zaproszenia na wspólne trasy po kraju i Europie z takimi zespołami, jak Danzig, White Zombe czy Faith No More, a później, wiosną 1993, po Australii z Metallicą.
Już wtedy grupa nagrała - znowu z Gossem jako współproducentem, z gościnnym udziałem Maria Lalliego z Fatso Jetson (partia gitary w N.O.) - następny album, "Welcome To The Sky Valley", ale nie miała go gdzie wydać, ponieważ firma Chameleon upadła. Z pomocą pospieszyli Dave Grohl z Nirvany i muzycy Metalliki, którzy polecili Kyuss wytwórni Elektra. Dzieło ukazało się jej nakładem w czerwcu 1994, promowane m.in. singlami Demon Cleaner/Freedom Run z września tego roku i Gardenia/U.N. Sandpiper/Conan Troutman z lutego następnego. Było świadectwem rozwoju formacji, co potwierdzał chociażby ciekawy pomysł pogrupowania utworów w trzy większe całości (zatytułowane bez inwencji: I, II i III), a postęp wyrażała też sprawność w operowaniu różnymi konwencjami i nastrojami w ramach jednej kompozycji.

Muzyka wypełniająca "Welcome To The Sky Valley" nabrała zdecydowanie psychodelicznej aury (np. Asteroid, Odyssey), chociaż nie utraciła nic z brutalnej, punkowo-metalowej siły, jaką miała od początku (np. 100 Degrees, Conan Troutman). Dowodem poczucia humoru Homme'a i spółki był nie opisany na okładce, finałowy żart Lick Doo. Wyborna całość nie wszystkich jednak przekonała, niektórzy recenzenci zarzucali jej np. przegadane czy wręcz nudne partie instrumentalne.

Pewnym rozczarowaniem była płyta "...And The Circus Leaves Town" z lipca 1995. Powstała w wymarzonym miejscu - prywatnym studiu stworzonym przez ekscentrycznego artystę Freda Drake'a na Rancho de la Luna w rezerwacie Joshua Tree. Współproducentem i tym razem był Goss, a w sesji znowu gościnnie wziął udział Lalli. Grupa próbowała odświeżyć swoje granie i zaproponowała utwory bardziej zwarte i melodyjne niż dawniej, ale jakby pozbawione dawnego szaleństwa (np. Gloria Lewis, Phototropic, Jumbo Blimp Jumbo, Size Queen). Wyjątkiem była dłuższa, pełna jamowego luzu, świetna kompozycja Spaceship Landing. A potwierdzeniem kryzysu twórczego wydawało się sięgnięcie po kawałek Catamaran zespołu Yawningman, z którego przyszedł Hernandez. Z tego okresu pochodzi też brytyjska czwórka "One Inch Man", zawierająca oprócz utworu tytułowego, znanego z albumu, trzy premierowe kompozycje: jamowe Flip The Phase i Mudfly oraz przesyconą sabbathowym duchem A Day Early And A Dollar Extra.

Grupa promowała "...And The Circus Leaves Town" m.in. na trasach po Stanach z White Zombie i Babes In Toyland, ale Homme, zmęczony graniem, postanowił z nim zerwać i w październiku 1995 rozwiązał Kyuss. Rozpoczął studia, ale nie zagrzał na nich miejsca. Już w końcu roku stworzył na jedną sesję zespół Gamma Ray, który zostawił po sobie singel If Only Everything/Born To Hula. W 1996 na krótko dołączył do Screaming Trees. A w końcu stanął na czele Queens Of The Stone Age. Tymczasem dyskografia formacji Kyuss nadal się powiększała. We wrześniu 1996 w małej firmie Man's Ruin ukazał się dziesięciocalowy maksisingel zawierający dwa premierowe nagrania: przeróbkę Into The Void Black Sabbath i pełną jamowego luzu własną kompozycję Fatso Forgotso.
W tym samym okresie nakładem Bongload trafił na rynek wspólny singel z zespołem Wool; znalazł się na nim jeden utwór Kyuss, Shine, powtórzony też na składance "Metallurgy" (Bongload, 1996).

Natomiast w grudniu 1997 wytwórnia Man's Ruin opublikowała składankę "Kyuss/Queens Of The Stone Age", zawierając trzv utwory grupy Kyuss znane już z małych płyt, jeden z "One Inch Man" (Flip The Phase pod zmienionym tytułem Fatso Forgotso Phase II] i oba z Into The Void/Fatso Forgotso. Całości dopełniły trzy nagrania Gamma Ray, dwa singlowe i jedno nie publikowane z tej samej sesji, mianowane nazwą Queens Of The Stone Age, co sugerowało, że zespół Gamma Ray był wczesnym wcieleniem Queens Of The Stone Age. I wreszcie w listopadzie 2000 ukazał się przygotowany pierwotnie na rynek niemiecki, ale ostatecznie wydany na całym świecie zbiór rzadkich i wcześniej nie publikowanych nagrań "Muchas Gracias - The Best Of Kyuss", zawierający m.in. koncertowe wersje Gardenia, Thumb, Conan Troutman i Freedom Run, wcześniej składające się na repertuar płytki "Kyuss Live At The Marquee Club", dodanej do części nakładu niemieckiego i australijskiego wydania "Welcome To The Sky Valley".

Garcia kontynuował karierę w zespołach Karma To Burn, Sio Burn, znanym z minialbumu "Amusing The Amazing" (Malicious Vinyl, 1997), Unida, znanym z minialbumu "The Best Of Wayne-Gro" (Man's Ruin, 1998) i albumu "Coping With The Indian Coyote" (Man's Ruin, 1999), oraz Hermano, znanym z albumu "Only A Suggestion" (Tee Pee, 2002). Oliveri między graniem w Kyuss a Queens Of The Stone Age muzykował m.in. w grupach The Dwarves, Sio Burn Garcii oraz własnej Mondo Generator, którą utrzymał i w późniejszych latach. Reeder grał w zespole Unida Garcii oraz pojawił się na krótko u boku byłych muzyków Fu Manchu w formacji Nebula. Nagrywał też z Jasonem Newstedem z Metalliki, Devinem Townsendem ze Strapping Young Lad i Dale'em Croverem z The Melvins pod dwoma różnymi nazwami: Tree Of The Sun i Blastula. W 2005 dołączył do Butcher.

Bjork grał m.in. w Fu Manchu (współpracował z tym zespołem także jako producent), Mondo Generator Oliveriego i Auf Der Maur Melissy auf der Maur. Jako solista (wokalista, gitarzysta, a niekiedy także basista i perkusista) oraz lider nagrał płyty: "Jaiamanta" (Man's Ruin, 1999), "Sound Of Liberation" (Man's Ruin, 2000; z własnym zespołem Che z Hernandezem oraz Dave'em Dinsmore'em -b z Unidy w składzie) i "Brant Bjork And The Operators" (Music Cartel, 2002), a dla utworzonej przez siebie firmy Duna: "Keep Your Cool" (2003), "Local Angel" (2004) i "Saved By Magic" (2005; z własnym zespołem Brant Bjork And The Bros.). Cockrell jako Vic Du Monte stanął na czele formacji Vic Du Monte's Idiot Prayer i zrealizował z nią album "Prey For The City" (Duna, 2005).

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Green Machine/Thong Song	Kyuss	10.1993	81[1]	-	Chameleon [US]	[written by B. Bjork]
Demon Cleaner	Kyuss	10.1994	81[1]	-	Elektra EKR 192	[written by Josh Homme][produced by Chris Goss, Kyuss]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
...And the Circus Leaves Town	Kyuss	07.1995	127[1]	-	Elektra 61811-4	[produced by Kyuss & Chris Goss]