Ry Cooder

Właśc. Ryland Peter Cooder, ur. 15.03.1947 r. w Los Angeles w stanie Kalifornia, USA. Jeden z najwybitniejszych rockowych instrumentalistów amerykańskich. Podstawy gry na gitarze opanował jako dziecko, a ludową muzyką amerykańską zainteresował go pastor Gary Davis. Debiutował w wieku siedemnastu lat w bluesowym zespole piosenkarki Jackie DeShannon.

W 1965 r. założył grupę Rising Sons, w której towarzyszyli mu: murzyński pieśniarz Taj Mahal i perkusista grupy Spirit, Ed Cassidy. Obiecująca formacja rozpadła się, gdy wytwórnia płytowa zrezygnowała z wydania ukończonego albumu. Producent Terry Melcher docenił jednak instrumentalne umiejętności Coodera i zaproponował mu współpracę z popularną w latach sześćdziesiątych grupą Paul Revere And The Raiders. Przez krótki okres muzyk występował też z zespołem Magic Band Captaina Beefhearta. Na albumie- Safe As Milk zabłysnął ciekawymi, wykonywanymi na gitarze slide partiami, nie chciał jednak związać się na trwałe z popularną formacją.

Raz jeszcze wybrał działalność studyjną, akompaniując Randy'emu Newmanowi, Van Dyke Parksowi i grupie Little Feat. Był współautorem ścieżki dźwiękowej do filmów "Candy" i "Performance". Dzięki drugiemu z nich poznał Micka Jaggera, który skorzystał z jego usług na longplayu Stonesów Let It Bleed, proponując też Cooderowi członkostwo w zespole po śmierci Briana Jonesa. Cooder nie skorzystał z oferty, pokłóciwszy się z Keithem Richardem o autorstwo gitarowego riffu w słynnym temacie "Honky Tonk Woman".

Na pierwszym autorskim albumie, Ry Cooder, sięgnął do korzeni ludowej muzyki amerykańskiej, wykorzystując dorobek legendarnych bluesmanów, takich jak Leadbelly, Sleepy John Estes i Blind Willie Johnson. Longplay Into The Purple Valley rozwijał stylistyczne poszukiwania muzyka, któremu towarzyszyli jego późniejsi stali partnerzy, Jim Keltner i Jim Dickinson. W niektórych tematach Cooder pozostał wierny swoim lapidarnym, akustycznym fascynacjom.
Trzecia płyta długogrająca, Boomes Story, była niezwykle ascetyczna w nastroju. Z kolei nagrany w 1974 r. album Paradise And Lunch prezentował o wiele bardziej zróżnicowany repertuar. Wykonywane w rytmie reggae "It's All Over Now" i liryczny temat "Ditty Wa Ditty" potwierdzały muzyczną dojrzałość Coodera.

Fascynacja pieśniami pracy z lat trzydziestych ustąpiła miejsca bardziej eklektycznym poszukiwaniom. Efektem tego była płyta Chicken Skin Music z 1976 r. Nagrana z udziałem Flaco Jimeneza i Gabby Pahuini, zawierała motywy latyno-teksańskie i hawajskie, przefiltrowane przez bezbłędne wykonawstwo instrumentalisty. Jimenez towarzyszył też Cooderowi na błyskotliwym albumie koncertowym, Showtime, zamykającym folklorystyczny etap twórczości artysty. Kolejny longplay, Jazz, przyjęto z rozczarowaniem.

Hołd oddany dixielandowi raził studyjną oziębłością i Cooder zaniechał wkrótce tego typu prób. Dynamiczna, typowo rockowa płyta Bop Till You Drop z 1979 r. nawiązywała do brzmienia Little Feat. Album nagrany z udziałem Chaki Khan, zawierał m.in. rhythm'n'bluesowe standardy: "Little Sister", "Go Home Girl" i "Don't Mess Up A Good Thing". W podobnym stylu utrzymane były longplaye Borderline i The Slide Area. Nużąca na dłuższą metę płytowa maniera Coodera kontrastowała z ciekawymi poszukiwaniami na niwie muzyki filmowej.

Kompozycje z filmów "The Long Riders", "Paris, Texas" i "Crossroads" nawiązywały do świeżości wczesnych nagrań, prezentując niewątpliwą wyobraźnię instrumentalisty. Studyjnym potwierdzeniem klasy muzyka miał być dopiero album Get Rhythm, nagrany pięć lat po jego ostatniej liczącej się płycie, The Slide Area. Cooder raz jeszcze połączył umiejętnie rock z ludową tradycją, chociaż i tym razem nie objawił w pełni swoich twórczych możliwości.
W 1992 r. powrócił do studia i na koncertowe trasy w formacji Little Village, w której towarzyszyli mu Nick Lowe, Jim Keltner i John Hiatt. W 1993 r. napisał urzekającą muzykę do filmu "Geronimo" w reżyserii Waltera Hilla.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Get Rhythm	Ry Cooder	05.1988	93[2]	-	Warner Bros. W 8107	[written by Johnny Cash][produced by Ry Cooder]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Into the Purple Valley	Ry Cooder	02.1972	-	113[8]	Reprise 2052	[produced by Jim Dickinson, Van Dyke Parks and Lenny Waronker]
Paradise and Lunch	Ry Cooder	06.1974	-	167[6]	Reprise 2179	[produced by Russ Titelman, Lenny Waronker]
Chicken Skin Music	Ry Cooder	10.1976	-	177[5]	Reprise 2254	[produced by Ry Cooder]
Showtime	Ry Cooder	09.1977	-	158[5]	Warner 3059	[produced by Ry Cooder]
Bop Till You Drop	Ry Cooder	08.1979	36[9]	62[15]	Warner 3358	[produced by Ry Cooder]
Borderline	Ry Cooder	01.1981	35[6]	43[16]	Warner 3489	[produced by Ry Cooder]
The Slide Area	Ry Cooder	06.1982	18[12]	105[7]	Warner 3651	[produced by Ry Cooder]
Crossroads	Ry Cooder	05.1986	-	85[9]	Warner 25 399	-
Get Rhythm	Ry Cooder	11.1987	75[3]	177[12]	Warner 25 639	[produced by Ry Cooder]
Music By Ry Cooder	Ry Cooder	07.1995	135[1]	-	Warner Bros 9362 45987-2 [UK]	[produced by Ry Cooder]
Buena Vista Social Club	Buena Vista Social Club	07.1997	44[131]	-	World Circuit WCD 050 [UK]	[gold][produced by Ry Cooder]
Mambo Sinuendo	Ry Cooder with Manuel Galbán	01.2003	40[7]	-	Nonesuch 7559796912 [UK]	[produced by Ry Cooder]
Chávez Ravine	Ry Cooder	06.2005	35[6]	-	Nonesuch 7559798772 [UK]	[produced by Ry Cooder]
My Name Is Buddy	Ry Cooder	03.2007	41[4]	-	Nonesuch 7559799612 [UK]	[produced by Ry Cooder]
I, Flathead • The Songs Of Kash Buk And The Klowns	Ry Cooder	07.2008	84[1]	-	Nonesuch 7559799005 [UK]	[produced by Ry Cooder]
San Patricio	Ry Cooder with The Chieftains	03.2010	93[2]	-	Hear Music 7231321 [UK]	[produced by Paddy Moloney, Ry Cooder]
Pull Up Some Dust and Sit Down	Ry Cooder	09.2011	26[3]	-	Nonesuch 7559797683 [UK]	[produced by Ry Cooder]
Election Special	Ry Cooder	09.2012	41[1]	-	Nonesuch 7559796163 [UK]	[produced by Ry Cooder]