Groundhogs

Groundhogs, grupa brytyjska. Powstała w 1963 w Londynie. Wyłoniła się z zespołu The Dollar Bills. Sprawcą owej metamorfozy był Tony „T.S/' McPhee (właśc. Anthony Charles McPhee; 23.03.1944r, Humberstone, Lincolnshire) - voc, g, b, k, któremu nie odpowiadał błahy repertuar wykonywany wraz z kolegami, nakłonił ich więc do zwrotu w stronę bluesa, a zarazem zaproponował zmianę nazwy na Groundhogs, a właściwie najpierw na John Lee's Groundhogs.
John Lee to oczywiście imiona Johna Lee Hookera, a Groundhog - tytuł jednego z jego utworów). W tym czasie w składzie występowali też: John Cruickshank - voc, hca, jego brat Pete Cruickshank (właśc. Peter Ronald Cruickshank; 2.07.1945r, Kalkuta, Indie) - b oraz David Boorman - dr. Niebawem dołączył jeszcze jeden muzyk, Bob Hall- p, pozyskany za pośrednictwem ogłoszenia w tygodniku „Melody
Maker".
 Ponieważ jednak obowiązki zawodowe nie pozwalały mu na wyjazdy z Londynu, formacja była zmuszona angażować na koncerty poza miastem innego pianistę, np. Keitha Scotta, znanego z zespołu Cyrila Daviesa, lub Toma Parkera, znanego z zespołu Mark Leeman Five (właśnie Parker uczestniczył też zazwyczaj w jej nagraniach). W 1965 Boormana zastąpił Terry Slade - dr, a ponadto doszła trzyosobowa sekcja instrumentów dętych.
W marcu 1966 formacja zawiesiła działalność. Wznowiła ją jesienią 1968. W składzie oprócz Tony'ego McPhee i Pete'a Cruickshanka znaleźli się wówczas Steve Rye (zm. 19.07.1992r) - hca, voc, znany z Cross Ties Blues Band i The John Dummer Blues Band, oraz Ken Pustelnik - dr. W 1969 odszedł Rye, który postanowił kontynuować przerwane studia (niebawem wrócił do muzykowania i współpracował m.in. z Jo-Ann Kelly, Daye'm Kellym, zespołem Brunning Sunflower Blues Band oraz słynnym duetem Sonny Terry i Brownie McGhee).
 We wrześniu 1972 Pustelnika zastąpił Clive Brooks (28.12.1949r, Bow, Londyn) - dr z zespołu Egg. W kwietniu 1975r grupa po raz drugi zawiesiła działalność, i jesienią tego roku znowu ją wznowiła, tym razem w składzie: McPhee, Dave Wellbelove - g, v/b/, mand, voc, Marlin Kent - b, voc oraz Mick „Cookie" Cook (1943r - 7.02.1996r) - dr, perc, voc, były muzyk zespołu Home. W 1976 Wellbelove'a zastąpił Rick Adams - g. W końcu tego roku McPhee rozwiązał Groundhogs, jak twierdził, raz na zawsze. A jednak wiosną 1984r stworzył nowe wcielenie grupy, z Alanem Fishem - b i Mickiem Kirtonem - dr.
Odkąd na początku 1986r obaj ci muzycy odeszli do zespołu Dumpy Rusty Nuts, skład zmieniał się kilkakrotnie. Najpierw Fisha zastąpił Dave Thompson - b, a na miejsce Kirtona wrócił Pustelnik (Fish i Kirton trafili do Dumpy  Rusty Nuts). Wkrótce potem jednak zamiast ich obu pojawili się Dave Andersen - b (znany z Amon Dull II i Hawkwind) oraz Mick Jones - dr. W 1989r Andersena zastąpił  Jon Camp - b. W 1994 miejsca Campa i Micka Jonesa zajęli Eric Chipulina - b, g i Pete Correa - dr. Od 2000r Tony'mu McPhee w The Groundhogs towarzyszyli bracia Jones, zwerbowany znowu Mick oraz Brian - b. W 2001r na miejsce Briana Jonesa wrócił Andersen.

Grupa John Lee's Groundhogs zaczynała od występów w londyńskim 100 CIub. Grała w przerwach koncertów znanych wykonawców rhythm'bluesowych, jak The Animals, Jimmy Powell And The Five Dimensions czy Alex Harvey, a niekiedy akompaniowała amerykańskim bluesmanom, jak Champion Jack Dupree, Jimmy Reed, Little Walter i Eddie Boyd. W lipcu 1964 na występy do Wielkiej Brytanii
przyjechał jej mistrz - John Lee Hooker. Towarzyszyć miał mu zespół Johna Mayalla, ale okazało się, że własne zobowiązania nie pozwolą mu uczestniczyć w całej trasie. Na kilka ostatnich koncertów zaangażowano więc właśnie John Lee's Groundhogs.
 Był to początek wielkiej przyjaźni Tony'ego McPhee i Johna Lee Hookera - od tej pory Groundhogs wielokrotnie akompaniowali gigantowi bluesa podczas jego występów w Europie. Hookerowi grupa zawdzięczała też pierwsze płyty w swym dorobku. Muzyk namówił bowiem Calvina Cartera z  amerykańskiej wytwórni Vee Jay, by zorganizował jemu i formacji sesję nagraniową. Doszło do niej w listopadzie 1964 w londyńskim studiu firmy Philips. Owocami były dwa single, wspólny Mai Lee/Don't Be
Messing With My Bread, wydany przez firmę Planet Shela It/Rock Me, wydany w styczniu 1965r przez Interphon, filię Vee Jay (formacja już wcześniej zarejestrowała dwa utwory, Wang Dang Doodle i Rock Me Baby, ale nie zostały wydane). Wkrótce potem, w maju i czerwcu 1965, Hooker zaprosił Groundhogs na kolejną wspólną sesję, tym razem w londyńskim studiu IBC (obowiązki producenta pełnił Mickie Most). Wynikiem był album "John Lee Hooker And Seven Nights" (dopiero w późniejszych wydaniach sygnowany też nazwą Groundhogs), zawierający porywające wersje takich bluesów mistrza, jak I Don't Want Nobody Else, Storming On The Deep Blue Sea, Go Back To School Littie Girl, Don't Be Messing With My Bread i Crazy Mixed-Up World.

W tym czasie grupa zabiegała o kontrakt z wytwórnią Decca. Doszło do przesłuchania, podczas którego zarejestrowano pod okiem słynnego producenta Mike'a Vernona trzy utwory: Can't Sit Down, Big Train Blues i Blue Guitar. Umowy jednak nie podpisano (tylko jedno z dokonanych wówczas nagrań trafiło po latach na płytę - Blue Guitar włączone do programu składanki „The History Of British Blues", Decca, 1973).
 Ponieważ w 1965 blues zaczął w Wielkiej Brytanii tracić zwolenników, formacja rozbudowała skład o sekcję instrumentów dętych i zwróciła się w stronę soulu. Świadectwem tej przemiany był singel I'll Never Fall In Love Again/Over You Baby, wydany przez Planet w styczniu 1966. Trzy miesiące później formacja zawiesiła działalność. W następnym okresie McPhee m.in. kierował zespołem Herbal Mixture oraz współpracował z The John Dummer Blues Band.

W 1968 grupa Groundhogs odrodziła się, właściwie z inicjatywy Andrew Laudera z firmy Liberty, który był jej wielbicielem w poprzednim okresie i zaproponował Tony'emu McPhee i jego kompanom kontrakt na nagrania.
Natychmiast, w październiku tego roku, weszła do małego studia przy londyńskim klubie Marquee i tam w dwa niedzielne popołudnia, właściwie na żywo, z Mikiem Battem jako producentem zrealizowała debiutancki album „Scratching The Surface", wydany miesiąc później. Było to zachowawcze, ale pełne młodzieńczej werwy dzieło bluesowe, składające się zarówno ze standardów (np. Still A Fool Muddy Watersa oraz Rocking Chair, No More Doggin' i Come Back Baby ludowego pochodzenia), jak
i z kompozycji Tony'ego McPhee (np. Waking Blues, Man Trouble) oraz Steve'a Rye'a (Early In The Morning, You Don't Love Me). Płyta nie odniosła sukcesu - w tym czasie rozeszła się zaledwie w czterech tysiącach egzemplarzy.

Równocześnie ukazał się singel You Don't Love Me/Still A Fool, ale i on nie był przebojem.
W styczniu 1969 grupa pojechała w trasę po kraju z Johnem Lee Hookerem, Championem Jackiem Dupree, Jo-Ann Kelly oraz zespołem Aynsley Dunbar's Retaliation. Ponieważ jednak zainteresowanie jej muzyką było niewielkie, w następnych miesiącach koncertowała tylko sporadycznie.
W czerwcu tego roku wróciła do Marquee i nagrała płytę „Blues Obituary", wydaną miesiąc później. Produkcji podjął się już sam McPhee. Tytuł i koperta wyrażały przekonanie o śmierci bluesa (zdjęcie okładkowe, wykonane na londyńskim cmentarzu Highgate, przedstawiało pogrzeb bluesa - McPhee wcielił się w rolę kapłana, a pozostali muzycy w grabarzy). Ale muzyka formacji - tym razem wyłącznie
utwory lidera - była raczej świadectwem żywotności gatunku. Na bazie bluesa McPhee stworzył bowiem nowoczesny jak na owe czasy repertuar, porywający iście rockową eks-
presją wykonania, zwłaszcza partii gitarowych (np. BOD, Oaze Of The Weak, Mistreated, Express Man, Natchez Burning). Na singel wybrano utwór BDD (na stronie B solowe nagranie McPhee - Gasoline).

Popularność przyniosła grupie płyta następna, „Thank Christ For The Bomb", nagrana w lutym 1970 w studiu De Lane Lea w Kingsway, po raz pierwszy na magnetofonach ośmiośladowych, znowu wyprodukowana przez McPhee, wydana w maju tego roku. Był to rodzaj concept albumu o wymowie antywojennej (temat podsunął menażer Groundhogs - Roy Fisher). Muzycznie stanowił kolejny krok
w kierunku wytyczonym przez „Blues Obituary". Zawierał porywający, pełen dynamiki repertuar rockowy, wręcz hardrockowy, wyrastający oczywiście z bluesa (np. Strange Town, Soldier, Garden, Eccentric Man). Wyjątek stanowiła jedynie wstępna część ballady tytułowej, zaśpiewana z towarzyszeniem gitary akustycznej. O wartości albumu decydowały przede wszystkim brawurowe, potraktowane z im-
prowizacyjną swobodą, przesycone hendrixowskim duchem partie gitarowe (np. w Garden, Eccentric Man oraz części finałowej Thank Christ For The Bomb). Równocześnie wydano singel Eccentric Man/Status People.

Latem 1970r grupa z powodzeniem wystąpiła na festiwalu na wyspie Wight. Najwybitniejszym dokonaniem Groundhogs, a zarazem jednym z rockowych arcydzieł tamtych lat okazała się płyta następna, „Split", zrealizowana w listopadzie 1970r, znowu w De Lane Lea w Kingsway, wydana w marcu 1971r.
McPhee udało się tym razem pogodzić oczekiwania i tych, którzy widzieli w nim bluesowego purystę   (świetna parafraza Groundhog), i tych, dla których był raczej twórcą własnej ekscytującej odmiany rocka (Cherry Red, wypełniający całą pierwszą stronę czteroczęściowy cykl Split temat schizofrenii). Płyta, promowana na wspólnej trasie z The Rolling Stones, była nie tylko osiągnięciem artystycznym, ale też
bestsellerem.
Album „Who Will Save The World? The Mighty Groundhogs", nagrany w styczniu 1972r w innym studiu kompleksu De Lane Lea, w pobliżu stadionu Wembley, wydany w efektownej okładce z komiksem Neala Adamsa, ujawniał już jednak wyczerpywanie się inwencji lidera. Zawierał nieco mniej interesujący niż dawniej własny repertuar (Earth Is Not Room Enough, Music Is The Food Of Thought, The Grey Maze), a także zaskakującą, bladą, instrumentalną wersję religijnej pieśni Amazing Grace.

Dziełem bardziej satysfakcjonującym była płyta następna, „Hogwash", przygotowana we wrześniu i październiku 1972r w londyńskim studiu Advision, wydana w listopadzie tego roku. Wypełniły ją kompozycje bardziej urozmaicone formalnie i brzmieniowo (w aranżacjach wykorzystano syntezator i melotron) niż kiedykolwiek w przeszłości, np. I Love Miss Ogyny, You Had A Lesson, 3744 James Road, Earth Shanty. Zawierała też wspaniały hołd dla Hookera - Mr Hooker SirJohn. Grupa była już jednak w rozsypce,i gdy wskutek wypadku McPhee podczas jazdy konnej pierwsze tournee formacji po Stanach zostało przerwane, lider zdecydował się na nagranie solowej płyty.

Wydawało się, że dni Groundhogs są już policzone. W czerwcu 1974 trafił na rynek jednak jeszcze jeden album tego wcielenia grupy, „Solid", promowany dwoma singlami: Sad Co Round/Over Blue i Plea Sing Plea Song/Dog Me Bitch (na stronie B solowe nagranie McPhee).
Powstał w domowym studiu lidera, TS Studio w Haverhill w hrabstwie Suffolk, bez pomocy producenta spoza grupy. Przyjęty został chłodno. Pisano, że w nowych utworach Tony'ego McPhee, takich jak Light My Light, Sins Of The Father, Corn Cob czy Joker's Grave, za dużo jest zgiełku, anarchii, dźwiękowego chaosu. Złe przyjęcie „Solid", ale przede wszystkim konflikt Tony'ego McPhee z menażerem sprawiły, że w kwietniu 1975 po koncercie w londyńskim King's Cross Cinema grupa po raz drugi się rozwiązała.

Wróciła na scenę jesienią 1975r. W kolejnym roku działąlności dużo koncertowała, nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale też w Niemczech i w krajach skandynawskich. Nagrała również - znowu w domowym studiu Tony'ego - dwie płyty z repertuarem bliskim hard rocka: „Crosscut Saw", wydaną w lutym 1976r (promowaną singlem Live A Littie Lady/Boogie With Us), i „Black Diamond", wydaną w październiku 1976r (promowaną singlem Pastora! Future/Live Right). McPhee wiązał już jednak swoją przyszłość z innym zespołem i w końcu, jesienią 1976, uśmiercił Groundhogs, a niebawem stanął na czele Terraplane.

 W 1984r znowu jednak reaktywował grupę (bezpośrednim impulsem było ukazanie się składanki „Hoggin" The Stage"). Nadal z nią koncertował, głównie w klubie Half Moon w Putney, i sporadycznie nagrywał, ale żadna z płyt z tego okresu nie zasługiwała na większą uwagę, żadna też nie zdobyła popularności.

Single
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
I'll Never Fall In Love Again/Over You Baby	John Lee's Groundhogs	01.1966	-	-	Planet PLF 104	[written by Stewart][produced by Freeway Music]
You Don't Love Me/Still A Fool	Groundhogs	08.1969	-	-	Liberty LBF 15174	[written by Rye][produced by Mike Batt]
B. D. D./Gasoline	Groundhogs	01.1966	-	-	Liberty LBF 15263	[written by McPhee][produced by Tony "T. S." McPhee]
Eccentric Man/Status People	Groundhogs	.1970	-	-	Liberty LBF 15346	[written by McPhee][produced by Tony (T.S.) McPhee]
Sad Go Round/Over Blue	Groundhogs	11.1973	-	-	WWA WWS 006	[written by Tony McPhee][produced by Tony McPhee]
Plea Sing Plea Song/Dog Me Bitch [Tony (T. S.) McPhee]	Groundhogs	06.1974	-	-	WWA WWS 012	[written by Tony (T. S.) McPhee][produced by Tony (T. S.) McPhee]
Live A Little Lady/Boogie Withus	Groundhogs	03.1976	-	-	United Artists UP 36095	[written by Tony (T. S.) McPhee][produced by Tony (T. S.) McPhee]

Albumy
Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Thank Christ for the Bomb	Groundhogs	06.1970	9[13]	-	Liberty LBS 83295	[produced Tony (T.S.) McPhee]
Split	Groundhogs	03.1971	5[28]	-	Liberty LBG 83401	[produced Tony (T.S.) McPhee]
Who Will Save the World? The Mighty Groundhogs	Groundhogs	03.1972	8[9]	-	United Artists UAG 29237	[produced Tony (T.S.) McPhee]
Solid	Groundhogs	07.1974	31[1]	-	WWA 004	[produced Tony (T.S.) McPhee]