Donald Fagen

Donald FAGEN (właśc. Donald Jay Fagen; 10.01.1948, Passaic, New Jersey, Stany Zjednoczone) - voc, k; kompozytor, autor tekstów, producent nagrań. Przyszedł na świat w średnio zamożnej rodzinie żydowskiej księgowego Josepha Fagena. Talent muzyczny odziedziczył po matce, Elinor Fagen, w młodych latach wokalistce zespołu występującego w hotelach Parksville w stanie Nowy Jork. Dzięki niej już jako chłopak znał na wyrywki klasykę amerykańskiego musicalu oraz muzykę popularną lat pięćdziesiątych, w szczególności dorobek Tommy'ego Dorseya, Helen 0'Connell czy Sylvii Sims. Pierwszą płytą, którą sam kupił, był klasyczny singel rock'n'rollowy - Reelin' And Rockin' Chucka Berry'ego. 

Interesował się też jazzem, m.in. słuchał audycji radiowych popularnego nowojorskiego prezentera Symphony Sida. W wieku dwunastu lat opanował podstawy gry na fortepianie. Jako piętnastolatek ukończył kurs teorii muzyki w Princeton New School of Musie. Od 1965 do 1969 studiował literaturę w elitarnym Bard College w Nowym Jorku (ostatnią pracę zaliczeniową poświęcił twórczości Hermanna Hessego), ale w tym czasie, w 1966, ugruntował też wiedzę muzyczną na letnich kursach organizowanych przez Berklee College of Music w Bostonie.
W okresie nauki, od 1965 lub 1966, kierował własnym zespołem, znanym pod różnymi nazwami, m.in. The Leather Canary i autoironiczną The Bad Rock Group. W 1967 poznał Waltera Beckera - b, g, voc, jak on studenta Bard College, jak on zafascynowanego jazzem i literaturą bitników, i zaczęli tworzyć razem wyrafinowane piosenki z przewrotnymi, nieco surrealistycznymi tekstami. W 1969 nawiązali współpracę - najpierw jako twórcy, później też muzycy -z zespołem Jay And The Americans, a w 1970 również - jako twórcy i muzycy - z Demian. Dokonane przez nich w tym czasie nagrania demo dziesięciu utworów skomponowanych wspólnymi siłami ukazały się po latach, w 1983, na płycie "Becker And Fagen - The Early Years". W 1970r stworzyli też i nagrali muzykę do filmu You Gotta Walk It Like You Talk It Or You'll Lose That Beat Petera Locke'a z Richardem Pryorem w roli głównej, wydaną rok później na płycie przez firmę Spark (m.in. instrumentalny jam Flotsam And Jetsam z elementami stylu The Band i folkowa ballada If It Rains). W 1971 podpisali kontrakt z firmą ABC Dunhill i rok później założyli własną grupę Steely Dan. Z nią odnieśli światowy sukces. Niestety, w 1981 poróżnili się i ich drogi się rozeszły.
W 1982r Fagen przystąpił m.in. w studiu Village Recorder w Los Angeles z Garym Katzem jako producentem do pracy nad pierwszym albumem solowym, zatytułowanym roboczo "Talk Radio", a ostatecznie "The Nightfly". Próbował na nim przywołać atmosferę czasów, gdy jako nastolatek słuchał z zapartym tchem nocnych audycji jazzowych, a na świecie trwała zimna wojna. Otoczył się muzykami, z którymi współpracował od dawna, jak Larry Carlton -g, Greg Philinganes - k, Michael Omartian - k, Will Lee - b, Chuck Rainey - b i Jeff Porcaro - dr. A oprócz przeróbki Ruby Bay, starego przeboju The Drifters, przedstawił siedem własnych premierowych kompozycji. Była to muzyka nie odbiegająca od tego, co robił ze Steely Dan: starannie skonstruowane, perfekcyjnie opracowane piosenki, ożywione elementami jazzu, np. The Nightfly, I.G.Y. (What A Wonderful World) i New Frontier, niekiedy zaś przesycone duchem bossa novy, np. The Goodbye Look. Wydanemu w październiku 1982 dziełu towarzyszyło kilka singli: I.G.Y. (What A Wonderful World)/Walk Between The Raindrops z listopada 1982, New Frontier/Maxine ze stycznia 1983 i Ruby Baby/Walk Between Raindrops z kwietnia tego roku, ale tylko pierwszy odniósł większy sukces na listach przebojów.
W następnych latach Fagen zamilkł; mówiło się, że przeżywa kryzys twórczy. W 1983 przypomniał się co prawda balladą jazzową The Finer Things, stworzoną do filmu King Of Comedy (Król komedii; 1983, reż. Martin Scorsese), nagraną przy pomocy m.in. saksofonisty Davida Sanborna, ale wtajemniczeni wiedzieli, iż tak naprawdę powstała wcześniej, w okresie "The Nightfly". Sporadycznie komponował dla innych, np. Love Will Make It Out dla Diany Ross i Lazy Nina dla Grega Phillinganesa. W 1985 przystąpił do pracy nad drugą płytą solową, ale niebawem ją przerwał. W następnym okresie robił niewiele, m.in. stworzył i nagrał muzykę instrumentalną do trzech krótkich filmów animowanych Jane Aaron: Travelling Light (1985), Ser In Motion (1986) i This Time Around (1989), a wraz z Robem Mounseyem zilustrował film fabularny Bright Light Big City (Jasne światła, wielkie miasto; 1988, reż. James Bridges) - ukazał się towarzyszący mu singel Century's End/Shanghai Confidential. Był też publicystą miesięcznika "Premiere", m.in. zrobił dla niego wywiad z Enniem Morricone. W tym czasie odnowił współpracę z Beckerem i już przy jego pomocy zaczął tworzyć zupełnie nowy repertuar na drugą płytę solową, ale nadal wstrzymywał się przed jej nagraniem.
W 1989r stworzył zespół New York Rock And Soul Revue i przedstawił z nim publiczności, głównie nowojorskiej, własne wersje standardów rhythm'n'bluesowych, soulowych i rockowych. W pierwszym składzie znaleźli się Dr. John -voc, k, Mindy Jostyn - voc, wiol, hca, Phoebe Snow - voc, Jeff Young - voc, Jeveeta Steele - voc, Paul Griffin - voc, George Naha - g, Jerry Jermott - b, Joe Ascione - dr oraz sekcja instrumentów dętych: David "Fathead" Newman, Alan Rubin i Lou Marini. W późniejszym okresie przez grupę przewinęli sią m.in. Michael McDonald - voc, k, dawny kolega ze Steely Dan, znany też z The Doobie Brothers, Patti Austin - voc, Boz Scaggs - voc, g oraz Eddie Brigati - voc, g z The Rascals. Występy formacji 1 i 2 marca w Beacon Theater zostały w listopadzie tego roku udokumentowane płytą "Live At The Beacon Theater". Fagen w duecie z McDonaldem zaśpiewał na niej Pretzel Logic Steely Dan, Snow z McDonaldem - Knock On Wood Eddiego Floyda, sam McDonald - Lonely Teardrops Jackiego Wilsona, Scaggs - Drowning In A Sea Of Love Joe Simona, a Eddie i David Brigati - Groowin' The Rascals. Nagranie Pretzel Logic ukazało się też na singlu.
Już wcześniej, w maju 1990r, Fagen wznowił w Hit Factory w Nowym Jorku pracę nad oczekiwaną od dawna drugą właściwą płytą, "Kamakiriad".Obowiązki producenta, a także gitarzysty i gitarzysty basowego, powierzył Beckerowi, dlatego obaj przenosili się co jakiś czas do jego domowego studia w Maui na Hawajach. W sesji, która ciągnęła się miesiącami, wzięli też udział m.in. Georg Wadenius - g, Chris Parker - dr, Leroy Clouden - dr i Denny McDermott - dr. Dzieło ukazało się dopiero w maju 1993, promowane singlami Tomorrow's Girl/Shanghai Confidential z czerwca, Trans-lsland Skyway/Big Noise New York z września i Snowbound/Trans-lsland Skyway z listopada tego roku. Podobnie jak "The Nightfly" był to rodzaj concept albumu. Wszystkie piosenki, jak Trans-Island Skyway, Countermoon, Springtime, Tomorrow's Girl, On The Dunes oraz stworzona razem z Beckerem Snowbound i napisana razem z poślubioną w tym czasie Libby Titus Florida Room, układały się w opowieść o podróży bohatera wyimaginowanym samochodem marki Kamakiri przez świat bliskiej przyszłości. Była to zarazem wyprawa w głąb siebie, rodzaj wiwisekcji, dokonywanej przez artystę przeżywającego załamanie twórcze i próbującego otrząsnąć się po bolesnych doświadczeniach przeszłości, jak rtezpad wieloletniego związku z Marcelle Clements, przyjaciółką z czasów studenckich, oraz śmierć na raka piersi kolejnej sympatii, Dorothy "Dotty" White - jej płytę dedykowano. Niestety, Fagen, o czym sam mówił w wywiadach, stracił w tym czasie zainteresowanie dla melodii i zwrócił się raczej w stronę rytmu. Wynikiem była muzyka pozbawiona chwytliwości dawnych dokonań, zdecydowanie mniej też interesująca pod względem formalnym, wychłodzona brzmieniowo. Z tego okresu pochodzi jeszcze jedna kompozycja Fagena, Blue Lou, napisana do filmu Glengarry Glen Rose (Glengarry Glen Rose; 1992, reż. James Foley) i nagrana przez Joe Roccisano Orchestra.
W 1993 Fagen i Becker zdecydowali się reaktywować Steely Dan i w późniejszych latach skoncentrowali się głównie na działalności zespołu.
Dyskografię Fagena uzupełniają m.in. instrumentalna kompozycja True Companion na soundtracku "Heavy Metal" (Elektra, 1981) oraz nagrana razem z gitarzystą Steve'em Khanem kompozycja Monk's Reflections na płycie "That's The Way I Feel Now - Thelonious Monk Tribute" (A&M;, 1984).
Gościnnie wspomagał w studiu m.in. Beckera, Barbrę Streisand, Rickie Lee Jones, Rosie Vela, Terence'a Boylana, Thomasa Jeffersona Kaye'a, Marca Jordana, Poco i Eye To Eye. Fagen i Becker pod wspólnym pseudonimem Emil Kayser III napisali powieść Kitsch And Famous, w wersji niemieckojęzycznej znaną pt. Die Rauckinhaus (1986). Zebrała ona wiele prestiżowych nagród.

Single

Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
I.G.Y. (What a Beautiful World) / Walk Between Raindrops	Donald Fagen	10.1982	-	26[14]	Warner 29 900	[written by Donald Fagen][produced by Gary Katz][54[9].R&B Chart]
New Frontier / Maxine	Donald Fagen	01.1983	-	70[6]	Warner 29 792	[written by Donald Fagen][produced by Gary Katz]
Century's End/Shanghai Confidential	Donald Fagen	04.1988	-	83[5]	Warner 27 792	[written by Donald Fagen,T. Meher][produced by Gary Katz]
Tomorrow's Girls /Confide in me	Donald Fagen	08.1993	46[2]	121[1]	Reprise 18 502	[written by Donald Fagen][produced by Walter Becker]

Albumy

Tytuł	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
The Nightfly	Donald Fagen	10.1982	44[16]	11[27]	Warner 23 696	[platinum][platinum-UK][produced by Gary Katz]
Kamakiriad	Donald Fagen	05.1993	3[9]	10[19]	Reprise 45 230	[gold][gold-UK][produced by Walter Becker]
Morph the Cat	Donald Fagen	03.2006	35[4]	26[3]	Reprise 49975-1	[produced by Donald Fagen]