Joe Bataan

Joe Bataan jest artystą mało znanym szerszej publiczności, trochę niedocenionym. To pod wpływem jego muzyki w połowie lat 60-tych powstało hasło jazzu i soulu z korzeniami latynoskimi.

 

Bataan urodził się w hiszpańskiej części nowojorskiego Harlemu (El Barrio) w 1942 roku jako Bataan Nitollano. Niestety początek jego życia nie należał do najprzyjemniejszych. Brał udział w ruchach portorykańskich gangów - The Victory’s, The Cahaplains, Red Wings, The Dragons. Należał do tego ostatniego, w końcu stał się także liderem kryminalnej grupy. Został złapany podczas jazdy skradzionym samochodem i kolejne pięć lat spędził w znanym z amerykańskich filmów sensacyjnych Coxsackie State Prison.
 

Po wyjściu z więzienia zaczął karierę muzyka. W odróżnieniu od latynoskich śpiewaków, piosenki wykonywał po angielsku. "Słuchałem musicali, rock’n’rolla, R&B; i wpadłem na pomysł eksperymentalnego połączenia muzyki latynoskiej z językiem angielskim. Zainspirowali mnie do tego Joe Cuba, Hector Rivera i Pete Rodriguez. Jedyna różnica w podejściu do materii muzycznej, był taka, że ja śpiewałem o życiu na ulicach i spora część mojego życia była ujęta w tekstach. Dlatego zacząłem być śpiewakiem ulicznym" - mówi o sobie Bataan. W wywiadzie dla magazynu PopMatters twierdzi: "przez długi czas nie mogli zaszufladkować mojej muzyki. Jednego dnia była to muzyka latynoska, następnego R&B;, póżniej wrzucili mnie do szufladki z muzyką świata. Do dziś muszę przekopać różne półki sklepowe, by znależć w sklepach moje nagrania".
 

Pierwszym singlem nagranym przez Bataana było przesiąknięte salsą "Gypsy Woman" z 1967 roku (pierwotna wersja miała tekst w języku hiszpańskim), wydany przez Fania Records Jerry’ego Masucciego, jeden z najbardziej wpływowych labeli wydających muzykę latynoamerykańską. Kolejne płyty potwierdzały pozycję muzyka, więc nie mogły go ominąć problemy finansowe na styku artysta-wydawca. Pokłócił się z Masuccim o pieniądze (podobno nadal próbuje je odzyskać) i odszedł z Fanii - w tym roku ukazały się jego hity z lat 1967-72, tylko do nich wytwórnia ma prawa wydawnicze... Założył więc Mericanę oraz Salsoul Records. Zwłaszcza na to drugie wydawnictwo trzeba zwrócić uwagę, bo jego nazwa jest znamienna - to połączenie salsy i soulu. Bataan jak wielu innych muzyków spróbował stworzyć nazwę gatunku, z którym chciał być kojarzony.
 

Ważną płytą była wydana w 1975 roku "Afro-Filipino", która zawierała instrumentalną przeróbkę "The Bottle" Gila Scotta-Herona (to nie jedyny cover w kolekcji muzyka, jeszcze lepsza jest jego wersja "Shafta" Isaaka Hayesa oraz "Another Star" Stevie’ego Wondera), kolejnego istotnego reprezentanta afroamerykańskiej części społeczeństwa. Po "Afro-Filipino" Bataan czekał pięć lat na kolejny dobry album -co ciekawe powiązany z rapem.
 

Kiedy w trakcie lat 70-tych powstawała kultura hip-hopowa brakowało jej muzyki, opierała się przede wszystkim na breakach wypuszczanych z płyt winylowych przez didżeja - wtedy królowali Kool Herc, Grandmaster Flash i Afrika Bambaataa. Dopiero w 1979 roku powstał prawdopodobnie pierwszy singiel rapowy w historii - "King Tim III (Personality Jock)" grupy Fatback Band. Wtedy pojawił się także pierwszy rapowy hit "Rapper’s Delight" SugarGang Hill (dotarł do 36. miejsca w notowaniu listy przebojów w Stanach Zjednoczonych).
 

W takich okolicznościach Bataan, zupełnie niekojarzony z rapem, kilka tygodni póżniej wydał kolejny przebój - "Rap-O Clap-O" z refrenem "just clap your hands everybody, everybody come on clap your hands". Nie ma, co się dziwić, że ta niezwykle tandetna i kiczowata piosenka nie znalazła się wśród 15 najlepszych hiphopowych nagrań roku 1979 według ”Ego-trip". Dyskotekowo-funkowe nagranie największą furorę zrobiło w Europie - 1. miejsce w Belgii i 2. w Holandii.
 

Po albumach "Mestizo" i "II" muzyk zniknął. Zajął się rodziną, był adwokatem młodocianych nowojorskich przestępców. Sam twierdzi, że musiał odwdzięczyć się bogu za daną mu łaskę.
Karierę zakończył, ale nie zniknął z życia społecznego. Jeżdził z wykładami po Stanach Zjednoczonych - jako były przestępca miał, o czym opowiadać. Dzielił się wiedzą na temat gangów, dawał przykład młodym ludziom. Nauczał również języka muzyki - w 2006 roku uczestniczył jako wykładowca podczas warsztatów Red Bull Music Academy w Melbourne.
 

Niespodziewanie wrócił w 2005 roku. Nagrał płytę "Call My Name" - głos może już nie ten, ale na tym krążku znajduje się kilka znakomitych utworów, w tym taneczny "Chick-a-Boom" w stylu boogaloo, zapoczątkowanym przez nowojorskich Kubańczyków i Portorykańczyków połączeniu R&B;, rock and rolla, soulu i kubańskiego tańca mambo. Wydanie dobrego albumu było wydarzeniem, które spowodowało że fani spróbowali nawet "wzniecić" ruch, który przyczyniłby się do otrzymania przez Bataana nagrody Grammy za całokształt. Pojawiają się nowe remiksy, mash upy np. ten autorstwa Dj-a Lobsterdusta.
Bataana można śmiało stawiać go w szeregu z Bootsy’m Collinsem, Scottem-Heronem czy Ray’em Charlesem. Zresztą Scott-Heron nazwał go The Mayor of the Neighbourhood. To wystarczająca rekomendacja.
 

Single
Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Crystal blue persuasion/Ordinary guy	Joe Bataan	09.1969	-	-	Uptite 0014	[41[3].R&B; Chart]
Latin Strut / Peace, Friendship And Solidarity	Joe Bataan	.1974	-	-	Mericana M-7157	[written by Deodato][produced by Joe Bataan , Joe Cayre]
The Bottle (La Botella) / When You're Down (Funky Mambo)	Joe Bataan	02.1975	-	-	Salsoul 8701	[written by Gil - Scot - Heron , J. Bataan][produced by Joe Bataan][59[12].R&B; Chart]
Rap-O Clap-O	Joe Bataan	12.1979	-	48[14].Hot Dance/Disco	Salsoul 315	[written by Joe Bataan][produced by Joe Bataan ]
Mestizo / Latin Lover	Joe Bataan	.1980	-	-	Salsoul SG 336	[produced by Joe Bataan]
Sadie (She Smokes)	Joe Bataan	12.1980	-	57[5].Hot Dance/Disco	Salsoul SG 330	[written by Joe Bataan][produced by Joe Bataan ]
Johnny / Continental Square Dance	Joe Bataan	.2004	-	-	Suss'd Records SALSA 7 001	[produced by Joe Bataan , Joe Cayre]

Albumy
Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [US]	Komentarz
Gypsy Woman	Joe Bataan	.1966	-	-	Fania SLP 340	[produced by Jerry Masucci ]
Subway Joe	Joe Bataan	.1967	-	-	Fania SLP 345	-
Gypsy Woman	Joe Bataan	.1966	-	-	Fania SLP 340	[produced by Jerry Masucci ]
Riot!	Joe Bataan	.1968	-	-	Fania SLP 354	[produced by Jerry Masucci ]
Poor Boy	Joe Bataan	.1972	-	-	Fania SLP 371	[produced by Jerry Masucci ]
Saint Latin's Day Massacre	Joe Bataan	.1972	-	-	Fania SLP 420	-
Singin' Some Soul	Joe Bataan	.1972	-	-	Fania SLP 375	-
Sweet Soul	Joe Bataan	.1972	-	-	Fania SLP 407	-
Salsoul	Joe Bataan	.1974	-	-	Salsoul DELP 001	[produced by Joe Cayre ,Joe Bataan ]
Afro-Filipino	Joe Bataan	.1975	-	-	Epic KE 33471	[produced by Joe Bataan ]
Mestizo	Joe Bataan	.1979	-	-	Salsoul SA 8534	[produced by Joe Bataan ]
Rap-O Clap-O	Joe Bataan	.1980	-	-	Salsoul XL 4135	[produced by Joe Bataan ]
Joe Bataan II	Joe Bataan	.1981	-	-	Salsoul SA 8549	-