Tony Banks

 Tony Banks (ur.27.03.1950, East Hoathly, Sussex, Wielka Brytania) - k, g, b, perc, voc; kompozytor, autor tekstów, producent nagrań. Pochodzi z licznej rodziny prowincjonalnego nauczyciela. Od najmłodszych lat uczył się grać na skrzypcach i fortepianie, ale w tym czasie o wiele bardziej niż ćwiczenie gam pociągały go przedmioty ścisłe. Dopiero podczas nauki w Charterhouse, elitarnej szkole z internatem na przedmieściu Godalming w hrabstwie Surrey, odkrył radość muzykowania .Ku uciesze kolegów grał na przerwach wyuczone ze słuchu melodie The Beatles czy The Animals. Później zafascynowały go ambitne zespoły rockowe w rodzaju The Nice z Keithem Emersonem. Interesujące dla siebie zjawiska zaczął też odkrywać w świecie wielkiej muzyki, jak twórczość Maurice'a Ravela czy Siergieja Rachmaninowa. 

Był pianistą The Garden Wall, amatorskiej grupy rockowej działa|ącej w połowie lat sześćdziesiątych w Charterhouse, a później, w 1967, znalazł się w składzie Genesis, zespołu utworzonego m.in. przez jej byłych członków. Musiał wierzyć w jego przyszłość, skoro przerwał po roku studia filozoficzne i fizyczne w Sussex University, aby skoncentrować się na karierze muzyka. I nie zawiódł się - z Genesis odniósł światowy sukces.
 

Odgrywał zawsze bardzo ważną rolę w zespole, i jako kompozytor (jego wyłącznym dziełem były takie utwory, jak A Trick Of The Tail, Mad Mad Moon, One For The Vine, All In A Mouse's Night, Afterglow, Undertow, Many Too Many, Cul-de-sac, Heathaze czy Me And Sarah Jane), i jako autor tekstów (to on napisał słowa do wielu piosenek, nawet tych wcześniejszych, zwykle przypisywanych wokaliście Peterowi Gabrielowi, np. White Mountain, Time-Table, Firth Of Fifth czy The Cinema Show) Miał też od samego początku ogromny wkład w brzmienie grupy, zrazu subtelne, fortepianowe, później cięższe, organowe, następnie jeszcze bardziej zawiesiste, melotronowe, a w pewnym okresie o niemal orkiestrowym rozmachu dzięki wprowadzeniu syntezatorów.
 

W Genesis zaczęła się jego kariera artystyczna i do Genesis właściwie się ograniczyła. Nagrał co prawda kilka płyt autorskich, ale żadna nie odniosła większego sukcesu, z wyjątkiem pierwszej, "A Curious Feeling", wydanej w październiku 1979, odnotowanej w trzeciej dziesiątce brytyjskich list bestsellerów. Nagrał ją w Polar Studios w Sztokholmie z Davidem Hentschelem jako współproducentem oraz dwoma muzykami, Kimberleyem Beaconem, byłym wokalistą String Driven Thing, oraz Chesterem Thompsonem, perkusistą współpracującym z Genesis (sam zagrał na wszystkich instrumentach oprócz bębnów). Przedstawił muzyczną opowieść o człowieku, który w młodości złożył obietnicę, że będzie unikał miłości, jeśli dana mu będzie mądrość, ale po latach nie potrafił słowa dotrzymać. 

 Poetyckim tekstom towarzyszyła muzyka pełna uroku, potwierdzająca wielką inwencję melodyczną i kolorystyczną, dorównująca dokonaniom Genesis (np. Lucky Me, After The Lie, You). Album zawierał też kompozycje instrumentalne, m.in. From The Undertow, stworzoną dwa lata wcześniej jako część przygotowanej razem z Mikiem Rutherfordem, gitarzystą Genesis, ilustracji dźwiękowej do filmu Shout (Wrzask; 1978, reż. Jerzy Skolimowski). "A Curious Feeling" towarzyszyły single For A While/From The Undertow z października 1979 i For A While (remiks)/A Curious Feeling z lipca 1980.
 

Następnym dziełem Banksa była płyta "The Wicked Lady" z kwietnia 1983, z muzyką do identycznie zatytułowanego filmu Michaela Winnera, częściowo nagraną przez samego kompozytora, częściowo powierzoną orkiestrze (ukazał się też singel: The Wicked Lady/The Wicked Lady -wersja orkiestrowa), już dwa miesiące później trafił na rynek następny album, "The Fugitive", promowany singlami This is Love/Charm z kwietnia i And The Wheels Keep Turning/Man Of Spells z sierpnia tego roku. Tym razem Banks sam zaśpiewał swoje piosenki, a do udziału w nagraniach zaprosił takich instrumentalistów, jak Daryl Stuermer - g, jeszcze jeden współpracownik Genesis, oraz Mo Foster - b i Steve Gadd - dr. Zaproponował wszakże repertuar mniej udany niż na "A Curious Feeling", bardziej błahy, bliższy popu (np. This Is Love, Man Of Spells, So You'll Never Leave Me, And The Wheels Keep Turning, At The Edge Of Night).
 

W maju 1986 ukazała się następna po "The Wicked Lady" płyta filmowa artysty - "Soundtracks" z muzyką do Quicksilver (Żywe srebro; 1986, reż. Tom Donnelly) i Lorca And The Outlaws (1986). Wyróżniały się trzy piosenki: Short Cut To Somewhere, zaśpiewana przez Fisha, Lion Of Symmetry, zaśpiewana przez Toyah, oraz You Call This Victory, zaśpiewana przez Jima Diamonda, ale i kompozycje instrumentalne, zwłaszcza Quicksilver Suite, mogły się podobać fanom Genesis.
 

Album "Bankstatement" z sierpnia 1989 firmował nieoczekiwanie nazwą Bankstatement, mimo że zebrani w studiu muzycy bynajmniej nie stanowili zespołu z prawdziwego zdarzenia. Oprócz znanego gitarzysty Steve'a Hillage'a, także współproducenta, byli to m.in.: Alistair Gordon - voc, Jayney Klimek - voc, Pino Palladino -b i Vinnie Colaiuta - dr, perc, oraz z sekcja instrumentów dętych Phantom Horns w składzie: Gary Barnacle - s, Martin Robertson - s, John Thirkell - tp, Derek Watkins -tp, Pete Thoms - tb. Płyta okazała się kolejną po "The Fugitive" próbą stworzenia chwytliwego, poprockowego, a chwilami soulowo-funkowego repertuaru (np. Throwback, Big Man, Queen Of Darkness, That Night). Ceniona przez samego artystę, zupełnie nie spodobała się publiczności, tak jak towarzyszące jej single: Throwback/Thursday The Twelfth z lipca 1989 i I'll Be Waiting/Diamonds Aren't So Bad z października tego roku.
 

O wiele bardziej interesującym dokonaniem był album "Still" z maja 1991, promowany singlami I Wanna Change The Score/Hero For An Hour z maja 1991, The Gift/Back To Back z lipca tego roku i Still It Takes Me By Surprise/The Finał Curtain z lutego 1992. Współproducentem był Nick Davis, a w nagraniach wzięli udział m.in. Fish, Klimek, Palladino, Robertson, Nick Kershaw - voc, Andy Taylor -voc z The Jazz Devils, James Eller - b i Graham Broad - dr. A muzyka miała w sobie znowu wiele z klasy dokonań Genesis (np. utwory Another Murder Of A Day, śpiewany przez Fisha, i Hero For An Hour, śpiewany przez samego Banksa), choć w repertuarze nie zabrakło nijakich piosenek (np. I Wanna Change The Score i Red Day On Blue Street, śpiewane przez Kershawa).
 

Następną płytę, "Strictly Inc." z września 1995, Banks nagrał w duecie z Jackiem Huesem - voc, g, znanym z zespołu Wang Chung, i sygnował nazwą Strictly Inc. Współproducentem ponownie był Davis, a w sesji wzięli też udział: Stuermer -g, Nathan East- b i John Robinson -dr. Album powstał według podobnej recepty co "Still". Zawierał zarówno utwory, jakich nie powstydziłby się zespół Genesis (np. nastrojowe ballady Walls Of Sound i A Piece Of You, podniosła kompozycja Never Let Me Know, suita Island In The Darkness), jak i repertuar bliższy konfekcyjnego popu (np. Charity Balls i Strictly Incognito). Tak jak poprzednie - nie zdobył uznania słuchaczy.

Single

Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
Shortcut To Somewhere/Smilin' Jack Casey	Fish & Tony Banks	10.1986	75[2]	-	Charisma CB 426	[written by Tony Banks/Fish ][produced by Richard James Burgess ]
I Wanna Change the Score/Hero For An Hour	Tony Banks And Nik Kershaw	06.1991	76[2]	-	Virgin VST 1347	[written by Tony Banks][produced by Nick Davis, Tony Banks ]

Albumy

Tytu³	Wykonawca	Data wydania	UK	US	Wytwórnia [UK]	Komentarz
A Curious Feeling	Tony Banks	10.1979	21[5]	171[5]	Charisma CAS 1148	[produced by Tony Banks/David Hentschel ]
The Fugitive	Tony Banks	06.1983	50[2]	-	Charisma TBLP 1	[produced by Tony Banks]